Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Wat men vroeger van het gezin verwachtte.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wat men vroeger van het gezin verwachtte.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wie eens gaat snuffelen in de ^geschiedenis van onderwijs en opvoeding, wordt telkens getroffen door het feit, dat onze vaderen met zoo groote nauwgezetheid nagingen, wat de ouders te doen hadden met betrekking tot de opvoeding van hun kinderen. Vooral gaven ze aandacht aan het onderwijs in de leer der waarheid. Onwillekeurig stelt men zich de vraag, of wij in dat opzicht niet achterstaan bij vroeger. Het onderwijs is in velerlei opzicht vooruit gegaan, maar in wat de ouders doen, komt de vraag naar boven, of we daarin niet eer achteruit geraakt zijn. De ouders hebben wel eens boel wat aanmerkingen op wat de onderwijzers doen, ze zijn ook wel eens ontevreden over het werk van den dominee op de catechisatie, maar wie slaat zelf de hand aan den ploeg? Waar leeft in het hart der ouders het besef, dat zij in da eerste plaats verplicht zijn te zorgen, dat de kinderen worden onderwezen in den weg der zaligheid. Menigeen meent te kunnen volstaan met de kinderen naar een goede school te sturen, maar daarmee zijn we als ouders van onze verantwoordelijkheid in deze belangrijke dingen niet af.

Op de groote synodes kwam het onderwijs aan de kinderen in de leer der waarheid' geregeld aan de orde. Op het convent van Wezel in 1568 werd bepaald: „Men zal ook emstiglijk aanhouden bij de Ouders der Catechumenen en de Schoolmeesters, om haar thuis en in de scholen naarstiglijk te onderwijzen. De wijze: , dus lange in 't gebruik, zal nog onderhouden worden: man zal met alle zorgvuldigheid de kinderen naar hare jaren niet alleen laten opzeggen en van buiten leeren de syllaben en woorden van den Catechismus, maar ook leeren verstaan de zaak zelf; en niet alleen in hare memoriën, rnaar in het binnenste van hare harten indrukken". Ook werd aan de ouderlingen opgedragen, bij het huisbezoek te onderzoeken, of de ouders zich „oprechtelijk dragen in handel en wandel, in de plichten der godzaligheid, in de getrouwe onderwijzing barer Huisgezinnen".

Vooral de groote synode van Dordrecht 1618—'19 heeft ook aan deze zaak haar volle aandacht gegeven en weer niet alleen gedacht aan het onder­ wijs in de scholen, maar gesproken van drieërlei catechiseeren, waarmee vroeg moest worden begonnen, om „de Christelijke jeugd, van hai-e teedere jaren aan, naarstiglijk in de fundamenten der ware Religie te onderwijzen". Met de drie catechisatiën worden dan bedoeld: in de huizen van de ouders, in de scholen van de schoolmeesters en in de kerken van de predikanten, ouderlingen en lezers of ziekenbezoekers. We merken dus, dat onze vaderen het onderwijs in de Goddelijke waarheden niet overlieten aan de kerk en school, maar het ook wel terdege rekenden tot de taak van het huisgezin. Uitvoerig wordt zelfs aangegeven, wat men acht te behooren tot de roeping van de ouders. Ik schrijf dat hier maar eens af, omdat het wel goed is, onze levenspraktijk gedurig te vergelijken met wat onze vaderen nuttig en noodig vonden in den bloeitijd van onze Gereform.eerde Kerken. Volgens de Dordtsche Synode dan behoorde het tot het ambt der ouders: :

1. in huis de kinderen en ook het geheele huisgezin ernstig te onderwijzen in de beginselen der Christelijke Religie en dat wel naar ieders begrip;

2. alle huisgenooten te gewennen aan het doen der huisgebeden;

3. de kinderen en verdere huisgenooten mee te nemen naar de prediking des Woords;

4. thuis met hen te spraken over de gehoorde' predikatiën, vooral wat betreft de catechetische;

5. voorlezen uit den Bijbel of een der huisgenooten doen voorlezen;

6. enkele merkwaardige teksten uit den Bijbel van buiten laten leeren;

7. zulke teksten ook, voor zoover mogelijk, aan de kinderen verklaren, om ze aldus voor te bereiden voor het onderwijs in school en catechisatie;

8. zorgen, dat de kinderen zoo getrouw mogelijk gebruik maken van de lessen in school en catechisatie.

Maar hierbij lieten de wijze mannen van Dordt het niet. Zij wisten wel, dat menschen voor het doen van goede dingen voortdurend' een prikkel noodig hebben en daarom werd er uitdrukkelijk bij bepaald, dat de predikanten, ouderlingen en bezoekbroeders moesten onderzoeken of de ouders dit hun ambt getrouw nakwamen. Deden ze dit niet, dan volgde vermaning In de huizen en in het openbaar in de kerken, ja, zoo noodig moest de 'kerkeraad op. nalatige ouders de censuur toepassen.

Ik behoef aan deze woorden niet veel meer toe te voegen, 't Is niet zeker, dat alle huisgezinnen in den bloeitijd aan deze hooge eischen hebben kun-

nen voldoen. Wel is het zeker, 'dat in die dagen ernstig is gestreefd naar het in practijk brengen van boven aangegeven voorschriften.

Daarom past ons de vraag, of wij allen met een even grooten ijver trachten onze kinderen te houden bij de waarheid. Met het zenden naar school en catechisatie zijn we niet klaar. De druk der tijden heeft in vroeger dagen het gezinsleven vaak ge' sterkt, 't Is te hopen, dat onze moeilijkheiden ook weer ons saamleven ten goede zullen komen. Zonder de publieke zaak te verwaarloozen, vinden we weer rust in ons gezin, komen we tot een onderwijzen van ons jonge volk. Dat zal ook voor de degelijkheid en voor de algemeenheid van hun ontwikkeling meer waarde hebben dan veel van hetgeen nu door onze jonge menschen wordt aangeleerd.

G. MEIMA.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 oktober 1930

De Reformatie | 8 Pagina's

Wat men vroeger van het gezin verwachtte.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 24 oktober 1930

De Reformatie | 8 Pagina's