Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De folkenbond.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De folkenbond.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

III.

In den loop der e& uwen is door de Christenheid geworsteld met het vraagstuk van. den oorlog, maar is ook, op grond van wat Gods Woord daaromtrent leert, alle.ngs een algemeen inzicht daarin gerijpt. Reeds Augu.5tinus drukte dat klaar uit in zijn bekende omschrijving, dat een oorlog alleen gevoerd mag worden om een rechtvaardige oorzaak, met rechtvaardige middelen, op oene rechtvaardige wijze en voor een rechtvaardig doel. Al is buiten de zonde oorlog ondenkbaar, daarom is nn(j niet elk oorJogvoeren zonde. Daar kan zijn een rechtvaardige oorlog, als hoedanig to beschouschouwen is die, welke wordt aangegaan als het uiterste middel voor de beveiliging van het lévensbestaan van een volk (noodweer) of voor de absoluut noodzakelijke verwerkelijking van recht. Voor elk ander doeleinde gevoerd, is hij onrechtvaardig. En is hij onvermijdelijk, dan worde hij gevoerd slechts met gebruik van geoorloofde middelen.

De rechtsvraag, hieraan ten grondslag liggend, is en moet gebonden zijn aan de regelen, die de international© rechtsorde daarvoor stelt. Vooitschrijding en ontwikkeling dier rechtsorde zal bevorderen het voorkomen van oorlog, het oplossen van geschillen langs anderen, vredelievenden weg. Rechtspraak in internationale geschillen, oplossing ervan door arbitrage enz., kunnen steeds meer waarborgen geven voor handhavhtg van het internationale recht; en met toename van die waarborgen kan en moet gepaard gaan 't'/ervangen van de machtsmiddelen door rechtsmiddelen. M.a.w. de voortgaande ontwikkeling van het effectief rechtsbestand zal internationale beperking van bewapening bevorderen en daartoe nopen.

Professor Anema schreef daarover in zjjn artikel in het gedenkboek „Schrift en Histo-rie" uitvoerig, en vatte nogmaals de hoofdlijnen eener Christelijke beschouwing terzake samen in de volgende stellingen :

1. Elke oorlog, met uitzondering van den oorlog tot onmiddellijk-noodzakelijk zelfverweer of tot rechtelijke executie, is een onrechtmatige daad tegen de internationale rechtsorde.

2. Gezamenlijk verweer tegen een onrechtvaardigen oorlog is in beginsel voor de Staten rechtsphcht.

3. Alle geschillen tusschen Staten moeten op de daarvoor doelmatige wijze door rechtspraak of bemiddeling tot een oplossing gebracht worden.

4. Beperking van bewapening, voorzoover international© rechtsexecutie, noodzakelijk zelfverweer en nationale handhaving der rechtsorde gedoogen, is vereischt.

Wie met deze gedachten instemt, vindt in het Pact van den Volkenbond op vele punten van deze theorie d© principiëele erkenning, en een beginvan eene regeling, die practisch tot hare verwerkelijking kan bijdragen.

Van het grootste gewicht is daarbij de principiëele erkenning. Wij kunnen het oog er niet voor sluiten, dat na eeuwenlang© heerschappij, theoretisch en practisch, van eene leer die gansch andere, onschriftuurlijke en goddelooze gedachten vertolkte, in dat statuut thans openlijk erkend is de noodzaak van en gezocht is naax eene regeling voor een© vreedzame geschillen-oplossing, waarbij de eisch van het recht gehandhaafd blijft..

Li© regeling word© in de praktijk op kritieke va» menten (Japan—China) nog met voeten getreden, zij moge niet gegrond zijn bij de meerderheid der tot haar toegeti; eden Staten op erkenning van de eisch©n van God en Zijn Woord, zij toone nog leemten di© voelbaar zijn: dat alles neemt niet weg, dat hier een© verandering te constateeren valt, die, zoo God wil, - in het leven der volkeren van beteekenis kan worden.

Wat toch bepaalt het Volkenbondsstatuut? In artikel 11 wordt uitdrukkelijk verklaard, dat elke oorlog o£ bedreiging met oorlog, onverschillig of een der leden van den Bond daarbij rechtstreeks is betrokken, den geheelen Bond aangaat, en dat deze de maatregelen moet nemen, geschikt om den vrede der volkeren doeltreffend te be^ schermen. Elk lid heeft het recht de aandacht van Vergadering of Raad te vestigen op elke omstandigheid, die den vrede dreigt te verstoren, of de goede verstandhouding tusschen de volken, waarvan de vrede afhangt.

Daarom komen de leden van den Bond allereerst overeen onderlinge geschillen, die tot een breuk zouden kunnen leiden, te onderwerpen hetzij aan arbitrage, hetzij aajn een© rechterlijke beslissing, hetzij aan een onderzoek van den Raad van den Volkenbond.

Die arbitrage wordt geregeld in onderling te sluiten tractaten. Be rechterlijk© beslissing is mo^ gelijk gemaakt door de instelling van het Permanente Hof van Internationale Justitie. De procedure voor den Raad van den Volkenbond vindt uitvoerige zelfstandige regeling.

Officieel komen de leden overeen, dat zij de uitspraken van het Hof, of van ©enige andere door hen aangewezen rechtsinstantie, te goeder trouw zullen uitvoeren, en. dat zij geen oorlog zullen, aangaan tegen een Bondsliri, dat die uitspraken nakomt. En in geen geval, dus ook niet wanneer naar het Statuut van den Volkenbond nog oor-Icgsmogelijkheid blijft bestaan, zal ©en lid van den Bond toevlucht tot den oorlog mogen nemen vóór het einde van een tijdperk van drie maanden na de rechterlijke uitspraak of het rapport van den Raad.

Het rapport van den Raad. Immers ook deze kan geadieerd worden, en wel volgens artikel 15, steeds wanneer er een met breuk dreigend geschil is ontstaan, dat niet is onderworpen aan rechtspraak of arbitrage. Zoodra dan één der betrokken partijen den Raad daarvan kennis geeft, treedt automatisch het apparaat in werking.

De Raad probeert het geschil bij t© leggen. Lukt dat, dan publiceert hij zijn rapport met medede©ling van de voorwaarden, waarop het geschil is beslecht. Gelukt het niet, dan rapporteert hij over de feiten en de noodige uitleggingen, mitsgaders de voorwaarden die hij aanbeveelt als de billijkste en terzak© meest geschikte.

In den Raad nemen bij deze Tjehandeling ook zitting vertegenwoordigers der betrokken partijen. Is het rapport van den Raad aangenomen niet algemeene stemmen (die der betrokken partijen niet medegerekend), dan verbinden alle leden zich, bij het statuut, om niet over te gaan tot oorlog tegen een partij, die zich naar de conclusies van dat rapport gedraagt. M.a.w.: de betrokken partijen zijn gebonden aan de uitspraak, zoo die door een van haar wordt nagekomen. Is het rapport van den Raad niet met algemeene stemmen aanvaard (de belanghebbende Staten niet medegerekend), dan behouden de leden van den Bond het recht om t© handelen zooals zij het nocdig achten voor de handhaving van het recht en de gerechtigheid: één der gevallen waarin dus oorlog, naar het statuut van den Bond, mogelijk blijft. Elk lid kan, binnen gezetten tijd, ook verzoeken het geschil in de algemeen© vergadering te brengen inplaats van voor den Raad; de Raad zelf kan dat evenzoo doen, ©n alsdan zijn vorengenoemde bepalingen mutatis mutandis eveneens toepasselijk.

Sluitstuk op die regeling is dan, dat wanneer een Bondslid overgaat tot een oorlog, in strijd met het hierboven gerelateerde (éérst arbitraire of rechterlijke beslissing zoeken, dan wel rapport van den Raad vragen; d© gegeven uitspraken te goeder trouw nakomen en geen oorlog begimien tegen wie ze nakomt; zich onderwerpen aan een met algemeene stemmen uitgebracht rapport van Raad of Vergadering, en geen oorlog tegen wi© dat doet; in elk geval drie maanden wachten met oodogsr geweld na uitspraak of rapport) hij geacht wordt daardoor alleen een oorlogsdaad tegen alle ledeia van den Bond te hebben begaan. En all© Bondftleden zijn dan door hun lidmaatschap en contractueel© toestemming in het Pact verbonden, oia terstond alle handels-en financieel© betrekkingea met dat lid te verbreken, alle verkeer vau huio. onderdanen met di© van den Pact-schender t» verbieden, en liet verkeer tusschen dien overtreder en eiken anderen staat, Bondslid of niet, te beletten. Voorts zal er een Volkenbondsstrijdmacht kunnen worden gevonnd, di© ©©rbiediging der Bondsplichten afdwingen moet. En eindelijk zuUein. de leden elkaar econoinisch, financieel ©n daadwerkelijk helpen, indien de verdragsschender het een hunner moeilijk maakt.

De Raad van den Volkenbond zal omtrent de toepassing dezer sanctie-maatregelen van advies dienen. In het algemeen behoudt elke Staat het recht zelfstandig te beslissen, of hij aan die maatregelen, die natuurlijk ver-strekkende gevolgen kuanen hebben, deel moet nemen, en in hoeverre. Ten. aanzien van een onderdeel, de financiëele bijstand, is reeds een verdrag gesloten, dat den Raad eein, meer algemeen bindende bevoegdheid geeft.

Men ziet: een© regeling, die in haar kern goed© beginselen huldigt. Een aanvalsoorlog e©n misdaad; streven naar bet tegengaan van zoo'n misdadigen oorlog; de weg gewezen voor oplossing van geschillen; naar gelang die weg verder betreden wordt, internationale beperking der bewapening; eerbiediging van het recht, en eventueel» sanctie op overtreding, door ©conomischen boycot of gewapenderhand door vereend© of daartoe aangewezen krachten.

H. BIJLEVELD.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 maart 1932

De Reformatie | 8 Pagina's

De folkenbond.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 maart 1932

De Reformatie | 8 Pagina's