Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Een Hongaarsche bisschop tegen de Jodenzending.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Een Hongaarsche bisschop tegen de Jodenzending.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

De Hongaarsche Protestantsche Kerken hebben tot nu toe nog niets aan de zending onder de Joden gedaan. Maar des te meer deed op dit gebied de z.g. United Free Church of Scotland, die sinds meer dan negentig jaren een zendingspost te Budapest onderhoudt, teneinde de boodschap des heils ook aan de Joden te brengen.

De Schotten hebben op dit gebied ia Hongarije veel moois verricht, te meer omdat zij nevens hun zendingsstation te Budapest ook twee scholen hebben opgericht voor Joodsche kinderen. De ©©n© is bestemd voor het lager onderwijs, terwijl de andere is een burgerschool voor meisjes, met internaat en Engelsch taalonderwijs.

De tegenwoordige leiders van deze z.g. „Schotsehe zending onder de Joden" te Budapest, n.l. Rev. Dr W. Beveridge en Rev. J. Calder, hebben in 't begin van dit jaar besloten, om in de Evangelisatiezaal van hun gebouw groote propagandasamenkomsten te organiseeren, om beteefcenis, doel ©n arbeid van de zending onder de Joden meer bekend te maken.

Bij gelegenheid van deze samenkomsten hebben dan enkele leidsmannen van de Hongaarsche Gereformeerde Kerken, n.l-Bisschop Ravasz, Ds Szabó, Prof. Hamar, Prof. Dr Victor en schrijver dezes, het woord gevoerd.

Deze lezingen en voordrachten hebben groote verontwaardiging onder de Joden verwekt. De geheele pers, die in de handen van de Joden is, stond op en heeft de gedachte van de zending onder d© Joden afgewezen. Honend en spottend schreven zij over den arbeid van de Schotten ©n vooral over de voordrachten van Bisschop Ravasz en van schrijver dezes.

Tenslotte zochten zij dan een machtigen bondgenoot in den persoon van Bisschop Dr D. Baltazar, die als een groot vriend van de Joden in Hongarije bekend staat.

Dr D. Baltazar, bisschop van het Geref. kerkdistrict genaamd ^, Over den Theiss" is een buitengewone persoonlijliiheid. Uit theologisch oogpunt is hij n.l. — naar hij telkens uitspreekt — geheel orthodox-Gereformeerd. Hij toekent al de Geref. confessies. Maar op politiek gebied is hij koppig liberaal en gaat met liberale en radikale Joden samen. Hij verdedigt de Joden in alles en hij is e©n van d© Christ©hjk© kampioenen, die ieder oogenblik bereid zijn, om voor de Joden in de bres te springen.

Zoo gebeurde het ook dezen keer. D© Joden verzochten Bisschop Baltazar, om zijn standpunt inzake Jodenzending yoor hun pers te willen publiceeren. En bisschop Baltazar kon zijn eenzijdig Filo-semietism© ook dezen keer niet verloochenen. Ja, zelfs bracht hij zijn Gereformeerd standpunt ten offer, om aan de verwachting der Joden geen teleurstelling t© bereiden. Hij schreef dus een brief aan d© redactie van het Israelietisch-politiek weekblad „Egyenlöség" („Gelijkheid") en de brief weird in genoemd blad als hoofdartikel geplaatst ©n luidde als volgt:

„Geachte Redactie!

U hebt tot mij het verzoek gericht, inzake de bekeering der Joden openlijk mijn standpunt uiteen te zetten.

Mijn opinie betreffende geloofsbekeering is deze, dat zij in haar georganiseerden vorm slechts tot haar recht kan komen onder volken, die op zuik een trap van ontwikkeling staan, dat zij het niveau van het zedelijk begrip van den geestelijken, persoonlijken God nog niet bereikt hebben. Dat het Jodendom dit niveau wel degelijk bereikt had, niets bewijst het duidelijker — als een vorstelijk getuigenis — dan Jezus, die de geestelijke hoogte van de wet en de profeten geschikt acht om, terwijl hij aan den eenen kant hun voortbestaan en hun onaantastbaarheid verzekert, aan den anderen kant, staande op hun grond­ slag te verklaren, „dat de zaligheid uit het Jodendom ontstaat"!

Als het Jodendom zich met recht kan beroepen op het feit, dat het voor de eerste maal het zuiverste Godsgeloof en de verhevenste zedelijke opvatting aan de wereld gaf; dat zijn heilige Schrift dezelfde heilige Schrift is als die van het Christendom; dat er buiten hen geen geloofsgemeenschap op de wereld is, die, wat getalsverhouding betreft, zulk een overvloed van groote mannen op het gebied van wetenschap, kunst en economie aan de wereld schonk; dat zijn trouw aan het geloof niet aan het wankelen werd gebracht door de verspreiding zijner zonen over de geheele wereld, noch door de moreele kwelling der geringschatting, noch door het lichaamlijk wee der vervolgingen: dan moet elke denkende geest wel gelooven, dat in den Israëlietischen godsdienst de groote en zaligmakende zegen aanwezig is!

Ik heb uit den geest van mijne eigene Christelijke religie geleerd, dat het niet geoorloofd is, iemand in zijn geluk te verontrusten, vooral niet in het geluk van zijn geloof, en evenmin in het edele bewustzijn van zijn bezit van vrije geloofsschatten en overleve-/ ringen. '

In de beschaafde maatschappij — en als zoodanig beschouw ik de Hongaarsche ^maatschappij ook — heeft iedereen de gelegenheid, de geloofsprincipes, de moraal en het leven van andersdenkenden te leerlen kennen. Wanneer hij in zijn eigen geloof de voorwa, ju'den niet vindt tot bevrediging zijner moreele behoeften, dan kan hij zich gemakkelijk tot andere bronnen wenden en alles vrij beoordeelen met de maat van zijn eigen overtuiging.

De grootheid der diensten, die het Jodendom aaji de geheele wereld bewees, gebiedt ook ons. Christelijke Hongaren, dat wij, ons verheffende tot de zedelijke hoogte der eerbiediging van verdiensten, met geenerlei bekeeringsplannen aanleiding geven tot het, tengevolge onzer daden, losbarsten eener onwaardiglijk aanvallende bitterheid.

Het reiner, schooner, gezegender, volmaakter leven is de samenvatting van diè bekeering, die niemand krenken wil; en de getalsverhouding der Christenheid zou zeker gunstiger zijn na tweeduizend jaar op deze wereld, als de Christel ij ke volken niet, met haat en bloed, maar met Jezus' voorbeeld, liefde en vredelievendheid hun geschiedenis geschreven hadden."

Tot zoover Bisschop Baltazar. Men kan zich best voorstellen, hoe de in dezen brief uiteengezette beginselen in de Hongaarsche maatschappij en vooral in Christelijke kringen gewerkt hebben!

D© Protestantsche predikanten konden h©t niet begrijpen, hoe een Gereformeerde bisschop zóó over de Jodenzending kon schrijven. De Joden waren echter blij! Met hoovaardij beroepen ziji zich sinds dien tijd op het gezegde van Bisschop Baltazar en met dubbele scherpte en hoon schrijven zij nu over de „Zending onder Israël"

• Maar niet all©en onder d© Hongaarsche Pfrotestanten heeft , deze ongelukkige brief van Bisschop Baltazar een groot opzien, ja, meer nog: verbittering en verontwaardiging veroorzaakt, maar zelfs in Schotland, onder de leiders der Schotsche Geref. Kerk, die de geheele zending onder de Joden in Budapest ond©rhoud©n en tot nu toe in d© best© vriendschap en broederschap met de Hongaarsche Geref. Kerken le©fd©n. Zij vinden het n.l. uiterst pijnlijk, dat juist Bisschop Baltazar, de voorzitter van de Generale Synode en van het Generaal Konvent, zulk een brief publiceerde, di© h©el hun arbeid in het oog van het Jodendom, maar ook in het oog van de Hongaarsche maatschappij, eenvoudig desavoueert. En hun verontwaardiging is dubbel groot, aangezien verleden jaar, toen de „Schotsche Zending onder de Joden te Budapest" haar negentigjarig jubileum vierde. Bisschop Baltazar, als leider van de Hongaarsche Geref. Kerken, een zeer mooien brief aan de Schotsche Kerk schreef, waarin hij met volle waardeering de geheel eenige beteekenis van de „Schotsche Zending onder d© Joden te Budapest" geschetst heeft.

Hoe komen nu deze tweeërlei en elkaar volkomen uitsluitende standpunten bijeen? De Schotten begrijpen het niet, maar de Hongaren wèl. Bisschop Baltazar is n.l. niet alleen een kerkelijk leidsman, maar tegelijk ook een liberale en Filo-semitistische poHticus. Hij tracht steeds en door allerlei middelen de Joden voor zich te winnen. Hij is n.l. van meening, dat de grootst© vijanden van de Gereformeerden in Hongarije de Roomschen zijn. Tegenover het clericalisme moet men dus bondgenooten zoeken. En de beste bondgenooten kunnen, volgens zijn meening, voor de Gereformeerden de Joden en Liberalen zijn. Zijn leuze is dus (niet een kleine travesti van de oud© spreuk) „liever Joodsch, dan Paapsch!"

AUeen zóó kan men zijn gevaarlijk' standpunt aaogaande de Jodenzending begrijpen. Want als theoloog kent hij de beteekenis van d© z©nding onder Israël best. Maar als tacticus en politicus heeft hij meermaten kromm© wegen, di© de Gereformeerd© th©ologie nooit vrijspreken en goedkeuren kan.

Dr J. SEBESTYEN.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1932

De Reformatie | 8 Pagina's

Een Hongaarsche bisschop tegen de Jodenzending.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1932

De Reformatie | 8 Pagina's