Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

VAKWETENSCHAP EN PRAKTIJK

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

VAKWETENSCHAP EN PRAKTIJK

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Tuberculose en haar gevolgen voor den menscli.

Bij het schrijven over dit onderwerpi is het die bedoeling den niet ingewijden lezer iets over he|t vraagstuk der tuberculose te vertellen, opdat daardoor d©.? te beter begrepen wordt d© groot© beteejkenis der bestrijding van deze gevreesde aandoer ning als volksziekte. Zeer vele slacbtoffeiis onder mensch en dier heeft de tuberculose in vroegere tijden veroorzaakt en ook nu nog is zij verre van onschuldig. De volksgezondheid wordt in hooge mate door de verspreiding der ziekte beïnvloed. Betrouwbare hygiënische voorlichting, die zich ten doel stelt, de algemeen© kennis en daardoor betere bestrijding van tuberculose te doen uitbreiden isi zieker gewenscht.

Juist in de latere jaren heeft men ingezien, da, t het niet voldoende is, dat alleen de medici van de tuberculose op de hoogte zijn, doch dat ook de leek hier iets van moet weten, opdat daardoor een ieder zijn deel kan bijdragen om dezen geesel zooveel mogelijk te beteugelen. Door een algemeene bestrijding kan men de uitbreiding onder het volk beperken, zoodat ook hiervoor geldt: eendracht maakt macht.

De verwekker van deze aandoening behoort tot de micro-organismen of microhen, een naam, gageven aan di© klein© levende wezens, die wij slechts met behulp van den microscoop kunnen waarnemen. D© afmetingen van di© organismen zijn dus wel heel klein. De lengte van den Tuberkelbacil is ± 1, 5 tot 3, 5 mu, d.w.z. 1, 5 tot 3, 5 X 0.001 m.m. en zijn breedte 0, 3 tot 0, 5 X 0, 001 m.m.

In 1882 werd deze bacil door den Duitscher Robert Koch ontdekt. Deze vinding was van zeer groote waard©, aangezien het nog altijd waar is, dat in de kennis van den ve^rwekker tevens die kiem ©ener rationeel© bestrijding ligt opgesloten.

Niet alleen werd deze bacil, later naar zijn ontdekker genoemd, voor 'teerst door Koch beschreven, maar ook gaf deze uitnemend© onderzoöfcer tevens d© methode aan, waarop' d© microbe in zuiveren vorm op kunstmatig bereiden voedingsbodem kon worden voortgekweekt. Op welke wijze in 't algemeen dez© klein© organismen zich in stand houden en welk© voorzorgsmaatr©gel©n daarbij in acht genomen moeten worden, valt buiten het bestek van dit artikel, ho© interessant het op zich zelf ook moge zijn. Wanneer ©en klein© hoeveelheid van dez© zuiver gekweekte bacillen, wat genoemd wordt ©en reincultuur, bij proefdieren werd ingespoten, zag men weldra in het weefsel van deze dieron precies dezelfde veranderingen optreden als bij den tuherculeusen mensch in ©en bepaald stadium. Ook dit was weer ©en groot© schrede voorwaarts; immers, nu stond het onomstootelijk vast dat tuberculeuse processen het gevolg zijn van-een infectie met tuberkel-bacillen. Tevens moest nog ©en andere moeilijkheid overwonnen worden. Hoe weten w© nu, wanneer zich onder den microscoop bacillen bevinden, dat dez© tuberkelbacillen zijn? Immers, er zijn vele bacillen, di© met tuberculose niets te maken hebben. Ook deze moieilijkheid werd opgelost. Proeven toonden aan dat de bacil vaa Koch zich door middel van ©en bepaald© kleuring gemakkelijk van andere laat onderkennen. Wanneer wij bijvoorbeeld het sputum van een patiënt dus datgen© wat bij hoesten wordt opgegeven nader willen onderzoeken op tuberkelbacillen, dan moeten wij deze bijzondere kteurmethode, waaraan de eigennaam van Ziehl en Neelsen is verbonden, toepassen. Bij een gewon© kleuring vinden wij in het sputum vel© soorten bacteriën. Het sputum moet de keel- en mondholte passeeren om naar buiten t© kunnen komen. Wanneer wij den mond niet regelmatig reinigen kan het daar tot een waar bacteriën-o-ord ontaarden.

Teneinde tuberkelbacillen ten ojpzichte van andtene bacillen te onderscheiden, strijken wij een zeer kleine hoeveelheid der massa, waarin wij tuberkelbacillen vermoeden, op een dun glaasje uit. Daarna wordt dit goed gedroogd en ©erst dan brengen wij dit praeparaat met een daarvoor bestemde kleurstof in aanraking. Wil men ©chter succes boeken, dan moet eerst aan deze kleurstof ©en zekere hoeveelheid ©ener bijtend© stof toegevoegd worden. Met dit roengsel wordt het praeparaat overgoten en flini verwarmd. D© tuberkelbacillen houden d©z© kfeurstof zeer krachtig vast, zoo sterk, dat.de preparaten gerust ©enigen tijd met oplossingen van sterke zuren en met absoluten alcohol in aanraliing gebracht kunnen worden, zonder dat zij d© zoo moeilijk verkregen kleur weer afstaan; dit in tegenstelling met bijna all© ander© bacillen, die de kleurstof weer loslaten. Men noemt daarom de tuberkelbacillen ook wel „zuurvaste bacillen".

Vervolgens worden de praeparaten onder den microscoop bekeken en concludeert men tot een zoogenaamd positief of negatief sputum al naar gelang dit al dan niet tuberkelbacillen bevat. Ooik is men in staat, door het te onderzoeken materiaal vooraf met ©en bepaald© vloeistof te behandelen, en het geheel daarna t© centrifugeeren, d© bacillen geconcentreerd te verkrijgen, waarna verder als boven beschreven gehandeld kan worden. Toch komen wij mi©t deze methoden niet in all© gevallen uit. Zoo kunnen bijvoorbeeld melk en boter ook tuberkelbacillen bevatten. Daar naast bevinden zich meestal nog verschillend© andere bacteriën, waaronder ook die „zuurvast" zijn. Ja, niet alleen is er tusschen dez© en tuberkelbacillen, wat vorm en kleuring betreft, een frappant© gelijkenis op te mierken, maar zelfs ook in hun werkingen hpmm ze tot op zekere hoogte met elkaar overeen.' Onmogelijk kan men zich dan alléén door het microscopische onderzoek laten leiden.

In ©en zoodanig geval moet dus. ©en andere metliode ter hand' genomen worden. Men gaat deze substanties centrifugeeren. Met het bodembezinksel spuit men proefdieren in. Uit bepaalde, scherp omschreven veranderingen van sommige orgaiim dezer proefdieren kunnen wij dan eenigen tijd later nog met absolute zekerheid uitmalven of inderdaad tuberkelbacillen aanwezig geweest zijn.

Tot hiertoe hebben wij gezien hoe de verwekker van tuberculose behoort tot het groot© bacte^ riënrijk, wat wel een wereld op zichzelf genaamd kan worden. Het ligt in mijn voornemen in een volgend artikel nog zeer in 't kort duidelijk te mar ken, dat de tuberculeuse-infecüe juist zelf in het lichaam der lijders verweenniddelen tegen den ziekte-verwekker bereiden kan, opdat d© patiënten leeren begrijpen, dat mogelijkheid op genezing zeer zeker aanwezig is. Ook wil ik dan nog ; even stilstaan bij het voorkomen van tuberculoise bij het ve© en bij d© huisdieren, in verband met haar eventueel© gevolgen voor den mensch.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 juni 1939

De Reformatie | 8 Pagina's

VAKWETENSCHAP EN PRAKTIJK

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 juni 1939

De Reformatie | 8 Pagina's