Het evangelie des welbehagens tegelijk ewclusief en inclusief

„In dien tijd".

Ach, als vele exegeten en predikers eens meer op _ deze drie woorden gelet hadden, toen zij „gepakt" wer-' den door die overbekende woorden uit Mattheüs 11, en voor den dag kwamen met een dierbare mottopreek over „vermoeid en belast zijn"....!

Want dit geeft aan, dat er tweeërlei Evangelie tegenover elkaar staat. Het „evangelie" der Farizeeën en Schriftgeleerden — en het Evangeüe van Jezus Christus. Dat is het Evangelie des WELBEHAGENS.

„Ja, Vader, want alzoo is geweest het welbehagen voor U!"

En dat Evangelie is e x c 1 u s i e f. Dat wil zeggen: het sluit uit.

Wie sluit het uit? Christus zegt hfet hier: „de wijzen 'en verstandigen". En dat is in Zijn mond geen vage, goedkoope algemeenheid, waarop ieder Zijner hoorders ja kan knikken, om 't vervolgens toe te pnssen op zijn buurman. De Profeet van Nazareth preekt „onderscheidenlijk". Hij noemt geen namen — en toch ergeren zich velen van Zijn hoorders zóó, dat zij rood aanloopen. Hij zegt zoo simpel: „verborgen voor de wijzen en verstandigen" — maar als ge in 't hart van die Schriftgeleerden kon zien ! Ze worden doorstoken van nijd.

Want die „wijzen en verstandigen" zijn zij. De menschen van het anti-Evangelie. Hier gaat de profetie van Simeon in vervulling, dat het Kind van Bethlehem gesteld is, om de gedachten in veler harten openbaar te maken. „In dien tijd" staat de Messias tegenover het valsche Evangelie, dat door die „wijzen en verstandigen" jaar in, jaar uit, gepredikt is.

Het hoofd-dogma van dat valsche Evangelie is, dat . het Bondsvolk de Wet van Mozes moest kennen, wilde het de zaligheid kunnen beërven.

En daaronder moest niet verstaan worden alleen de „Pentateuch", de v^'f boeken van Mozes, maar ook en bovenal het ongeschreven gewoonterecht der „ouden" (d.w.z. der Rabbijnen), die een heel stelsel van bepalingen hadden uitgedacht, welke de Wet nader verklaarden. Een stelsel, dat in den loop der eeuwen na de ballingschap als een sneeuwbal was aangegroeid.

Die splrnterige, duizend-eri-een dingen omvattende uitlegging der Wet onderwezen de Schriftgeleerden aan de jeugd der Oude Kerk. Mondeling, in den vorm van vraag en antwoord. De leeraar vroeg, de leerling moest het antwoord opdreunen. En dat werd eindeloos gerepeteerd. Want de leerling moest voor twee dingen zorgen: hij moest alles wat hem geleerd was trouw in zijn geheugen bewaren — en voorts het vooral precies zoo weergeven als de leermeester het had vooigezegd. Was het niet de hoogste lof voor een leerling, als gezegd kon worden, dat hij was „als een met kalk bestreken waterput, die geen druppel verliest"? Dat gold dan het examen, dat op „H a r m i t s w o d a g" werd afgenomen in de synagogen. Op „B a r m i t 3 - w o - d a g" moesten de leerlingen al 't geleerde opzeggen, opdat zij een bar-mitswa, een zoon der Wet konden worden.

Wee, wie maar op één puntje struikelde!

Dat was de last, het juk, door de Schriftgeleerden opgelegd.

En nu komt er licht over dat woord der Farizeeën: „Vervloekt is de schare, die de Wet niet kent!"

Nu komt de Christus, de Profeet uit Nazareth, Die niet leert als de Schriftgeleerden, maar als Zélf Machthebbende.

De valsche leermeesters beriepen zich op de vaderen: Rabbi A heeft dit gezegd, en Rabbi B. dat Maar Christus schuift al die vaderen met één streek aan den kant, en komt met Zijp: „Ik zeg u " Want het EvEingelie des welbehagens is exclusief. Het sluit elk ander „Evangelie" lüt, al zou het door een engel uit den hemel gepredikt zijn. En daarom dankt Jezus den Vader. Want alle roem is uitgesloten. O, die stinkende roem der Schriftgeleerden, der „wijzen en verstandigen"...., ..! Zij hebben de schare leeren denken: voorwaarde totj het eeuwige leven is de gave kennis van de Wet, van de overlevering der ouden. En zij lieten er zich op voorstaan: bij ons is die voorwaarde aanwezig, want wij hebben wijsheid en verstand, wij worden natuurUjk zalig, wij liggen in den schoot van Abraham aan!

Neen, zegt Christus: het Evangelie is e x c 1 u s i e f. De beslissing ligt niet in „Wetskennis", in - (vijsheid, in verstand, maar louter en alleen in vrije ontferming. De nietige mensch mag geen enkele voorwaarde stellen. Slechts het welbehagenbeslist.

Zoo is dit dankgebed van den Heiland een vervolg van den Kerstzang der engelen in Efratha's velden: de menschen van het welbehagen zijn niet „de wijzen en verstandigen", maar , ^de kinderkens"; zij, die geen voorwaarde stellen, die onvoorwaardelijk gelooven. Ieder, die een voorwaarde stelt, is, wat de methode betreft, volkomen-farizeïstisch. Of die voorwaarde nu „kennis der Wet" is, dan wel „bevinding". Het mysticisme van onzen tijd ligt in het verlengde van de leer der „Schriftkundigen" in Jezus' dagen. De preek, die vandaag tot geloof opwekt, onvoorwaardelijk geloof, ach, die is eigenlijk maar licht — het gaat er niet diep genoeg door. Er moet „eigenlijk" nog wat anders gekend worden. Wacht maar, tot je er kennis aan krijgt.

Maar het Evangelie des welbehagens duldt geen enkele voorwaarde. Het is exclusief. Ieder, die een voorwaarde stelt, strandt daarop, en loopt groot gevaar, voor eeuwig schipbreuk te lijden. Wie niet wordt gelijk een kindeke......

Maar tegelijk is het Evangelie zoo heerlijk inclusief. Dat wil zeggen: het sluit in! Wie sluit het in ?

Hoor, hoe breed het Evangelie des welbe: hagens is: „Komt ALLEN tot M ij, die vermoeid en belast zij t ".

Wat is er in den loop der tijden met dit woord al niet geknoeid!

Velen lezen het, alsof er stond: die u vermoeid en belast gevoelt. Het staat er niet! Die vermoeid en belast ZIJT. En daar bedoelt Christus heel concreet die menschen-daar-voor Hem mee, aan wie de wijze en verstandige Schriftgeleerden zoo'n zware last hebben opgelegd, een juk, dat knelt, en zoo moe maakt, zoo onuitsprekelijk-moe

Het is een vracht van zware „Wets"-pUchten, waaronder die arme schapen-zonder-herder voortzeulen. Of die menschen zich wel vermoeid hebben gevoeld? Ik weet het niet. Ik weet alleen, dat Christus hun de deur naar het eeuwige leven opent, breed en gul. Daar komt opeens een wonderlijk licht in hun donkerten van onzekertreid en afmatting schijnen. Hoe breed, hoe inclusief is het Evangelie! „Komt allen!" Want welbehagen, dat is in 't Evangelie nooit iets voor deze óf gêne, maar juist v o o r m ij misschien niet. Verkiezing, dat is in de Schrift geen loterij: je kunt het nummer van een verkorene trekken of dat van een verworpene. Welbehagen, dat is voor de „kinderkens". Voor hen, die needrig naar Jezus Christus vragen. Welbehagen, dat is, dat gij en ik vandaag het lokkende, inclusieve Evangelie hooren, en — gelooven. Zonder voorwaarden te stellen. Want Christus predikt het. Hij, Die den Vader, den Heere des hemels en der aarde, dankt voor de exclusiviteit van het Evangelie, maar Die u en mij de inclusiviteit er van predikt. Komt ALLEN, die vermoeid en belast zijt. «

Welk „kindeke" zou nog durven wegbüjven?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen