Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De kern van onze nationale gedachte - pagina 18

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De kern van onze nationale gedachte - pagina 18

‘Het was in 1942 […] dat het bestuur van de Willem de Zwijger-Stichting, tot den historicus Dr. J.C.H. de Pater het verzoek richtte een geschrift samen te stellen over de kern van onze nationale gedachte. Het bestuur was ook destijds toen de Duitschers nog oppermachtig in ons werelddeel heerschten overtuigd, dat uiteindelijk het recht over de macht zou zegevieren en ook ons land zou herrijzen. […] De oorlog bracht ook in ons land een nadere bezinning op den inhoud van onze nationale gedachte.’

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

thoenden vianden ofte hem mishandelden ( = zich misdroegen) tegen 't gundt voersz. is". Hier lag voor hen de moeilijkheid. Wilden zij den religievrede onverzwakt handhaven, dan moesten zij gehoorzamen aan een Overheid, die een in h u n oogen nieuwen en verwerpelijken godsdienst in haar gebied toeliet, en dit konden zij niet krachtens hun totalitaire leer, die geen relativisme in godsdienstzaken veroorloofde. De betrekkelijke verdraagzaamheid, waartoe de Calvinisten in deze landen waren gekomen en waaraan zelfs Beza zijn goedkeuring had gehecht, konden de Roomsch-Katholieken, vasthoudend, aan h u n absoluut waarheidsbegrip, niet aanvaarden. De religievrede in Holland is dan ook niet van langen duur geweest. Een van de redenen, die er voor pleitten, was de hulp, die men in den zomer van 1572 stellig hoopte te verkrijgen van Frankrijk, waar de samenwerking van de Hugenoten en RoomschKatholieken tot een nieuwen oorlog tegen Spanje scheen te zullen leiden. Maar de Bloedbruiloft in den Bartholomeusnacht, waarbij zoovelen der vooraanstaande Hugenootsche edelen den dood vonden, sloeg aan al deze verwachtingen den bodem in en verscherpte hier in de Nederlanden de tegenstellingen tot het ondraaglijke. Het gevolg was, dat weldra de religievrede werd opgeheven en de Gereformeerde godsdienst tot de alleenheerschende werd verklaard. De vraag rijst nu, wie die opheffing van den religievrede hebben doorgedreven. De Calvinisten zou men op het eerste gezicht geneigd zijn te meenen. Maar die opvatting vindt geen steun in de feiten. De Gereformeerde Kerk had het in dezen niet voor het zeggen, maar de Overheid en de Overheid werd bekleed door den Stadhouder en de Staten, die hier de leiding in handen hadden gekregen. In die Staten waren alleen de Adel en de stadsbesturen vertegenwoordigd, waarbij de stadsbesturen den grootsten invloed hadden. Is het dan misschien zoo, dat de stadsbesturen in den loop van den Opstand in Calvinistischen zin waren gelijkgeschakeld ? Ook dit is niet vol te houden, al wordt het dikwijls ten onrechte zoo voorgesteld. Onder de regenten waren de Calvinisten, die meestal voor de dreigende vervolgingen onder Alva hadden moeten uitwijken, en die pas kort waren teruggekeerd, nog maar schaarsch vertegenwoordigd en zij kunnen dan ook in het besluit niet de hand hebben gehad. Integendeel, de stadsregenten waren evenals vroeger meestal rekkelijk en Erasmiaansch gezind. Zij waren mitsdien even sterk tot verdraagzaamheid geneigd als Willem van Oranje, die niets

Dit artikel werd u aangeboden door: Willem de Zwijgerstichting

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1945

Reformatorische stemmen | 52 Pagina's

De kern van onze nationale gedachte - pagina 18

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1945

Reformatorische stemmen | 52 Pagina's