Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De kern van onze nationale gedachte - pagina 36

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De kern van onze nationale gedachte - pagina 36

‘Het was in 1942 […] dat het bestuur van de Willem de Zwijger-Stichting, tot den historicus Dr. J.C.H. de Pater het verzoek richtte een geschrift samen te stellen over de kern van onze nationale gedachte. Het bestuur was ook destijds toen de Duitschers nog oppermachtig in ons werelddeel heerschten overtuigd, dat uiteindelijk het recht over de macht zou zegevieren en ook ons land zou herrijzen. […] De oorlog bracht ook in ons land een nadere bezinning op den inhoud van onze nationale gedachte.’

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

van den Oranje-vorst, die met een door hem uitgevaardigde grondwet de volksvrijheden waarborgde. V. Het Nederlandsche volk stond voor een nieuw begin. De oude strijdbijl scheen met den ondergang van den Gereformeerden Staat voorgoed begraven. Zooals Willem I het uitdrukte in zijn bekende „Vergeten en Vergeven"-proclamatie: „Alle partijschap moet voor altijd onder ons gebannen zijn". Een ieders hart, schreef Anton Reinhard Falck, scheen open voor alle redeneeringen, gegrond op het beginsel van eensgezindheid en verbroedering. De Gereformeerde Kerk werd niet meer in haar bevoorrechte positie hersteld. De Roomsch-Katholieke en alle andere godsdiensten werden met de Gereformeerde gelijkgesteld. De nauwe band tusschen. Staat en Kerk, die in den Franschen tijd was doorgeknipt, bleef verbroken. De verdraagzaamheid scheen het in alle opzichten te hebben gewonnen, maar het was een verdraagzaamheid, zooals de 18e eeuwsche Verlichting die leerde en die nu werd aangeduid met het algemeene woord liberaal. Het bestuur — wij citeeren nogmaals Falck's Gedenkschriften — moest „op de liberaalste wijze" worden geregeld, zoodat Prinsgezinden en Patrotten, Hervormden en Roomsch-Katholieken, Joden en Doopsgezinden en menschen zonder godsdienst er deel aan hadden. Liberaal denken bracht dus mede, dat van de oude religieuze tegenstellingen niet meer zou worden gerept. Men meende deze voorgoed te hebben overwonnen. Zelfs tegen de vereeniging met België, die door de mogendheden werd gewenscht, om een bolwerk te vormen tegen het nog altijd gewantrouwde Frankrijk, zag men niet op, omdat men de religieuze tegenstelling tusschen het Protestantsche Noorden en het Roomsch-Katholieke Zuiden voorgoed dacht te zijn weggevaagd. Vereenigd om den Oranje-troon, zouden allen voortaan hun onderlinge geschillen vergeten en partijen zouden er niet langer zijn. Hoe vergiste men zich. Al scheen het voor het oogenblik in den roes der bevrijding, dat de liberaal denkenden het bij het rechte eind hadden en in het eene, herboren Nederland voor partijen en partijnamen geen plaats meer was, de wensch was hier slechts de vader der gedachte. Liberaal, dat de eenheidsklank had moeten zijn, werd, toen de 19e eeuw verder schreed, zelf tot partijnaam, al bleven de aanhangers daarvan nog lang behept met het denkbeeld, dat zij en zij alleen de Nederlandsche volksgedachte vertegenwoordigden. Protestanten noch Roomsch-Katholieken konden hun onderlinge tegenstellingen vergeten, daar deze met hun geheele levens-

Dit artikel werd u aangeboden door: Willem de Zwijgerstichting

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1945

Reformatorische stemmen | 52 Pagina's

De kern van onze nationale gedachte - pagina 36

Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1945

Reformatorische stemmen | 52 Pagina's