De Encycliek “Humani Generis” - pagina 15

h i j , ' m a a r meer theologen van Lyon-Fourvière waren de opvatting toegedaan, dat de openbaring steeds weer de grenzen van h a a r weergave in woorden en begrippen overschrijdt. Betekende dit niet, dat zij een andere opvatting h a d d e n van de „onfeilbaarheid" der kerkelijke dogma's d a n in de kerk was a a n v a a r d ? Ook op Daniélou's gedachte van de verschillende incarnaties van het christendom was m e n in dit v e r b a n d niet gerust. Ook tegen het openbaringsbegrip zelf, dat aan al deze opvattingen ten grondslag lag, had men bezwaren. Tegenover de nieuwe opvatting werd er op gewezen, dat men bij zijn bewering, dat Christus zelf de openbaring was, veel te veel scheen te vergeten, dat Christus h a d gesproken. H e t gangbare openbaringsbegrip verdedigde men tegen de aanvallen. Hetzelfde deed men t.a.v. de gangbare scholastieke theologie. Zeker wilden ook de scholastieke theologen het systeem van T h o m a s niet zonder meer het ware noemen. Er is volmaking mogelijk. M e n rekent ook ernstig met de mogelijkheid, dat het op ondergeschikte p u n t e n gebreken vertoont. T o c h ziet men over het geheel genomen in de geschiedenis der theologie een geschiedenis van theologische vooruitgang. Heel de theologische ontwikkeling tendeert, zo meent men, in de richting van een ideaal systeem, dat de meeste scholastieke theologen ook op aarde bereikbaar achten. En iedere theologische mening kan d a n ook slechts aanspraak maken op waarheid, voor zoverre ze ook die ideale theologie mede-voorbereidt. Twee theologische systemen k u n n e n slechts beide waar zijn, als ze óf elkander aanvullen óf zich verhouden als duidelijk en minder duidelijk, niet als ze elkaar tegenspreken. Natuurlijk richt men zich met de laatste uitspraak vooral tegen Bouillard, die van mening was, dat bij verschillende begrippen en woorden hetzelfde waarheidsbezit aanwezig kan zijn. O n d e r „verschillende" begrippen verstond hij niet enkel heldere en minder heldere begrippen, m a a r ook begrippen, die enigermate tegengesteld zijn. Zo opgevat, kan een scholastiek theoloog met deze gedachte niets beginnen. Hij is overtuigd, dat de mens de werkelijkheid slechts kan grijpen in oordelen en begrippen. De waarheid is d a n gelegen, n a a r zijn inzicht, in de overeenstemming dier oordelen en begrippen met de werkelijkheid. Hoe kan er dan bij tegengestelde begrippen sprake zijn van hetzelfde waarheidsbezit, zo vraagt men zich af. En inderdaad is Bouillard in gebreke gebleven dit duidelijk te maken. M e n vraagt zich af, of hij wel werkelijk bedoelt, wat hij schreef, of dat misschien toch ook eigenlijk zijn inzicht alleen hierop neerkomt, dat de openbaring niet adaequaat in een systeem van oordelen en begrippen valt weer te geven, zodat de verschillende systemen dus steeds aanvullend naast elkander moeten blijven staan. M a a r van scholastieke zijde kan men ook met deze opvatting zich, zoals we zagen, niet verenigen. De reden is duidelijk. M e n meent tot de openbaring alleen toegang te hebben in h a a r uitdruk-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen