De Encycliek “Humani Generis” - pagina 31

„ n i e u w e theologie" ook in theorie trouw wilde blijven aan het d o g m a v a n de onfeilbaarheid der kerk, ze in feite d a a r m e e toch in botsing kwam. O p verschillende plaatsen, w a a r die botsing was geschied of dreigde te geschieden, werden de grenzen van het toelaatb a r e scherp afgebakend. En voorzover de opvattingen der „nieuwe theologie", waartegen werd gewaarschuwd, een toenadering tot de Reformatie betekenden, viel ook op de controvers met h a a r een helder licht. N u weten we ook wel, dat het werk der theologen van LyonFourvière niet weer geheel ongedaan is gemaakt door de Encycliek. W e bespeuren ook binnen R . K . kring een sterke neiging het oordeel der Encycliek niet in zo absolute zin te beschouwen als een verklaring van de identiteit tussen het R . K . en het gangbare scholastieke denken als bepaalde hartstochtelijke aanhangers der scholastieke theologie en wijsbegeerte daarin wel zagen. H e t leergezag verzette zich d a a r ook niet tegen. Bepaalde tendenzen, die in de „nieuwe theologie" tot ontwikkeling kwamen, werken door. H e t Rooms Katholicisme openbaart zich in sommige landen beslist anders d a n 25 j a a r geleden. Er is meer verscheidenheid, meer onderlinge critiek, ook op opvattingen en methoden, die door bepaalde R . K . theologen en wijsgeren als wezenlijk voor het R . Katholicisme worden beschouwd. Er is ook meer openheid voor de overtuiging van „andersdenkende" Christenen te bespeuren. En dit alles blijkt door het leergezag op lang niet zo ingrijpende wijze te worden tegengegaan als aanvankelijk n a het verschijnen van „ H u m a n i Generis" door velen werd verwacht. N u komt echter de vraag op, of wij onze houding ten aanzien van de R . K . Kerk moeten veranderen. Is ze anders dan wij ons h e b b e n voorgesteld? H e t is niet nutteloos zich deze vragen telkens weer te stellen, opdat we niet gaan strijden tegen windmolens, wat in de kerkgeschiedenis tal van malen is voorgekomen. „ H u m a n i Generis" geeft ons echter weinig reden onze houding grondig te wijzigen. Integendeel, ze haalt juist weer enkele punten als onafscheidelijk van het R . K . leergeheel n a a r voren, die door ons steeds als de meest wezenlijke geschilpunten zijn gevoeld. Het grondverschil tussen de R . K . Kerk en de Reformatie, waarop de andere in „ H u m a n i Generis" genoemde verschillen teruggaan, is dat van de verhouding tussen Kerk en Openbaring. De Encycliek wijst er op, zoals we zagen, dat weliswaar de prediking, zoals die door de Apostelen is gegeven, de norm is voor het dogma der kerk, m a a r dat men anderzijds er zeker van kan zijn, dat, wanneer de bisschoppen gezamenlijk of de Paus alleen in zaken van geloof en zeden een uitspraak doen, daarin het geluid der fundamentele openbaring zuiver doorklinkt. Hierop berustte het verwijt, dat bepaalde theologen handelden, alsof de onder de invloed der Scholastiek staande formuleringen van het dogma niet het gezag van de openbaring zelf hadden. Immers n a a r R . K . inzicht komt die open-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen