Johannes a Lasco - pagina 54

secretaris voor de gehele zomertijd. H e t gebed, w a a r m e d e de voorzitter opende, is ons bewaard gebleven 9 6 ). D a a r n a werd eerst het onderzoek n a a r de zeden van iedere predikant ingesteld. M e t openhartigheid werd alles besproken. Gemeenteleden mochten klachten bij de Goetus indienen. N i e m a n d was van deze censura morum vrijgesteld. Voorts k w a m het onderzoek van candidaten tot het predikambt ter sprake. Getuigschriften v a n godzalige ingetogen wandel moesten overgelegd worden. De candidaat, die voldoende blijken v a n bekwaamheid h a d getoond, mocht hierop een korte rede houden, een preek. W e r d deze goedgekeurd, d a n kreeg hij van de vergadering een getuigschrift, d a t hij de nodige rijpheid bezat. Tenslotte k w a m e n de verhandelingen over de voornaamste punten van de leer, speciaal over de strijdvragen v a n die dagen, a a n de orde. Voor iedere coetus werden twee sprekers benoemd, die als referenten en correferenten optraden. (De theses moesten acht dagen v a n tevoren bekend gemaakt zijn.) D a n volgde de discussie. H e t is j a m m e r dat de protocollen van de eerste honderd j a r e n van deze coetus zijn verloren geraakt. H e t oudste notulenboek begint 18 April 1642. Deze Coetus heeft vooral in de eerste tijd rijkgezegend gewerkt en ook later de eendracht v a n leraren en gemeente bevorderd. De oude protocollen waren er nog in de dagen van Emmius, die allerlei over deze coetus meedeelt. Ook in het „eerste" deel v a n de nog bestaande notulen van de Coetus, beginnende in 1642, staat veel vermeld in een p a a r uitvoerige „inleidingen", die voorafgaan a a n de eigenlijke notulen (zie noot 80). a Lasco sprak in oprechtheid en openheid in deze Coetus zijn gevoelens uit voor de collega's. H i j spoorde allen steeds a a n tot eendracht. H i j kon verdragen en zocht de collega's te overtuigen. Hij wees ze ook terecht. Zo was deze coetus een zeer te waarderen aanvulling van de kerkelijke tucht in de gemeente. Deze wist, dat ook de predikanten zelf onderling met ernst op elkaar toezicht hielden! a Lasco heeft echter geen classes of synode ingevoerd! K u y p e r heeft a Lasco's „verhandeling over de leer der kerken in Oost-Friesland" teruggevonden en opgenomen in zijn verzameling van a Lasco's geschriften. H e t is een werk uit 1544 en tekent ons het theologisch s t a n d p u n t van a Lasco in deze d a g e n 9 ' ) . H e t was nooit tevoren uitgegeven, m a a r bestond alleen in manuscript. In deze tijd heeft a Lasco ook een openlijk rondschrijven over het Heilig Avondmaal, gericht aan „een vriend", opgesteld 9 8 ). K o r t tevoren was de rampzalige sacramentsstrijd overal weer ontbrand in Duitsland. I n een fel geschrift van L u t h e r : Kurz Bekenntnis Dr. Martin Luthers vom heiligen Sacrament, was de grote hervormer opnieuw uitgevaren tegen de dwepers, en h a d Karlstadt, Zwingli, Oecolampadius en Schwenkfeldt met hun volgelingen te Zürich bij n a m e genoemd, als h u n hoofden, die hij h a d veroordeeld en gemeden overeenkomstig Christus' bevel. Tit. 3 : 10!!! H o e geheel anders is de toon van a Lasco's schrijven. H e t spreekt van een noB0

) M e i n e r s a . w . b l z . 284.

7) I . 4 8 1 v . v . I n h e t L a t i j n h e e t dit s t u k : Epilome doctrinae ecclesiarum Phrisiae orientalis. Autorc Joanne a Lasco. 1544. ( O p e r a I , 4 8 1 - 5 7 2 . ) V e r g e l i j k v o o r de n a s p e u r i n g e n v a n K u y p e r in d e z e de I n l e i d i n g I X - X I I en zijn opmerkingen pag. X L V I I — L U I . 98

) O o k d i t s c h r i j v e n is d o o r D r . K u y p e r o p g e d i e p t e n u i t g e g e v e n in d e O p e r a I , 557 v . H e t w e r d a a n Entfelder g e z o n d e n t e g e l i j k m e t de E p i t o m e . Zie o v e r d e z e z a a k : Karl Hein, D i e S a c r a m e n t s l e h r e des J o h a n n e s i L a s c o , B e r l i n , 1904.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen