Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Deformatie van het Heiligheidsbegrip; in de Roomse Kerk en Theologie - pagina 44

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Deformatie van het Heiligheidsbegrip; in de Roomse Kerk en Theologie - pagina 44

1. De Deformatorische ontwikkeling tot de Scholastiek...Vóór Augustinus - Augustinus - Dionysius pseudo Areopagita - Maximus Confessor en Johannes Scotus Eriugena...2. De Deformatorische Ontwikkeling in de Scholastiek...Anselmus van Canterbury - Albertus Magnus - Alexander van Hales - Bonaventura - Thomas van Aquino - Johannes Duns Scotus - Meester Eckhart - Willem van Ockham...

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

H e t lib. arb. sluit a a n bij Gods genade. Het is „iets beweegbaars ten goede en ten kwade in de rationele n a t u u r " ; 1 4 7 ) het is een eenheid van machten volgens welke verdienste of schuld ontstaat; het is niet een deel, m a a r het geheel der anima. Alexander onderscheidt potentia (beeld van de V a d e r ) ; ratio (beeld van de Zoon); voluntas (beeld van de Heilige Geest). Hij zoekt het lib. arb. hoofdzakelijk in de wil en meent, d a t het zowel aan de Schepper als a a n het schepsel toekomt. De mens bezit het in al zijn staten en het is in alle staten vrij van dwang. M e t betrekking tot de innerlijke actus neemt het lib. arb. dwang aan. Alexander 1 4 8 ) geeft een vergelijking van de definitie van het lib. arb. bij Anseimus, Augustinus en Bernardus. Alexander onderscheidt causa movens p r i m a ; causa finalis; causa materialis; causa formalis. Bernardus zegt dat het lib. arb. concensus (toestemming) is: de ommekeer der krachten tot de causa movens: God toegeven of niet. Anselmus ziet het lib. arb. i.v.m. de causa finalis: de macht om de rechtheid te bewaren. Augustinus' definitie heeft betrekking op de wortel van de m a c h t : rede en wil: de causa materialis; de gratia is de vorm volgens welke ze op het doel gericht worden. Het niet toestemmen aan het kwaad valt het lib. arb. volgens Alexander als verdienste ten deel. 149 ) Hij komt nog eens op de definitie van Augustinus terug. Het lib. arb. is iets van de rede (het materiële; arbitrium) en iets v a n de wil (het formele; liberum). „ N u is echter kiezen zoals Damascenus het stelt de eerste acte van de voluntas, de wortel, waarop de vrijheid betrekking heeft. Volgens hetgeen echter gesteld wordt in de definitie van Augustinus, wanneer gezegd w o r d t : „waardoor het goede gekozen wordt", vestigt „kiezen" de blik zowel op de ratio als op de voluntas en wordt d a n eenvoudigweg de actus principialis genoemd". Zeer uitvoerig handelt Alexander over de Sanctificatio.De sanctificatio is „niets anders d a n de beweging tot heiligheid". Sanctitas (heiligheid) is inwijding in de cultus Gods; afwending van de zonde; uittrekking van de vleselijke d a a d ; bevestiging in het goede. De laatste drie kunnen alleen bij rationele schepselen voorkomen. Sanctificatio is beweging tot heiligheid in iets dat reeds heilig is of in iets d a t niet heilig is; de laatste wordt weer onderscheiden in sanctificatio privativa (of contraria): „ w a t niet heilig is, omdat het wel is, m a a r niet heilig" en sanctificatio negativa: „wat niet heilig is, omdat het niet is". Er is een heilig worden van minder tot meer (Joh. 17 : 17) en een continuering van heiligheid (continuatio sanctitatis), die alleen de heiligen in de hemel bezitten. Het grootste deel is ook hier weer de Sanctificatio van Maria. Was Maria voor haar ontvangenis geheiligd? Alexander onderscheidt: sanctificatio van de natuur (opstanding der doden) en sanctificatio van de persoon (door doop: zondehaard blijft en wordt door generatie overgedragen). „Zodoende is er geen generatio zonder z o n d e " en dus kan Maria niet reeds in haar ouders geheiligd zijn. „Voor h a a r conceptie was zij immers in haar ouders voor zover de natuur aangaat, niet wat de persoon betreft en deswege kon zij in hen niet geheiligd worden". K a n zij d a n in haar conceptie geheiligd worden? „ D e menging van mannelijk en vrouwelijk zaad geschiedt door de n a t u u r ; daarbij maakt de lust deel uit van de menging. "') "') "•) "•)

Tom. Tom. Tom. Tom.

I I pg. 467 e.v. I I pg. 474-475. II pg. 489. I V pg. 109-131.

Dit artikel werd u aangeboden door: Willem de Zwijgerstichting

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1957

Reformatorische stemmen | 66 Pagina's

De Deformatie van het Heiligheidsbegrip; in de Roomse Kerk en Theologie - pagina 44

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1957

Reformatorische stemmen | 66 Pagina's