Het heiligheidsbegrip in de theologie der Reformatie - pagina 43

Ons priesterschap, onze wedergeboorte is onvolmaakt. „ M a a r God keurt goed, wat door de Heilige Geest in ons bewerkt wordt" 2 2 8 ). Zullen d e heiligen voor ons bidden, d a n wordt d a a r t o e vereist niet „enige zodanige kennis v a n onze gebeden, m a a r een geheel volmaakte kennis door zichzelf, die alleen God, de alleen wijze kenner der harten toekomt, 1 K o n . 8 : 3 9 , die d a a r o m alleen aangebeden moet w o r d e n " 2 2 9 ) . Afzonderlijk hebben we nog te bezien het v e r b a n d tussen heiligheid en de doop. T e r inleiding het volgende: „ W i j hebben een dubbele geestelijke besnijdenis in Christus; ten eerste de verdienste der gehoorzaamheid tot de dood des kruises, waarmee hij ons besneden heeft van de zonden; vervolgens de goddelijke werkzaamheid, w a a r d o o r hij ons deelgenoot m a a k t van zijn verdienste, door de dienst van Woord en Sacrament en de werkzaamheid van de Heilige Geest, waardoor hij ons roept, rechtvaardigt en heiligt" 2 3 0 . Over dit onderwerp worden we echter bijzonder ingelicht door de in 1764 te Leeuwarden verschenen vertaling v a n G o m a r u s ' verhandeling over de Sacramenten van de h a n d van „ I r e n a e u s contra Haeresis". Dit werk is dus later zeer expres n a a r voren gehaald om de reformatorische theologie in herinnering te houden o f t e brengen. Ik citeer het volgende uit deze uitgave: 2 3 1 ) „ M a a r o m d a t de zigtbare tekenen, eenige, iets beduiden en het verstand onderwijzen; eenige verzegelen en het harte aandoen, eenige dit beide tegelijk verrigten, als verzegelende tekenen: hierom worden de sacramenten, onderscheidhalven, niet alleen tekenen, m a a r ook . . . zegelen . . . genoemd . . . o m d a t ze a a n het Woord gehangen en als zegelen gegeven, de beloofde en geloofde waarheit des te duidelijker in onze gemoederen drukken en verzegelen;". Gomarus wijst de transsubstantiatie af: „ d a n zouden de Sacramenten ophouden tekenen te zijn" 2 3 2 ). „ M a a r de verandering is alleen van het natuurlijke, gemeen gebruik, door de genadige instelling Gods; waardoor een zaak, die onbepaalt of gemeen was, betrekkelijk gemaakt en ten teken des Verbonds afgezondert, geheiligt en in hetzelve als verandert w o r d t " . Ook hier komt materie en vorm in v e r b a n d met de Sacramenten ter sprake: „ H e t Onderwerp en als de Stoffe van het Teken, of d a t gene het welk in het sacrament is gestelt om te betekenen, heeft twee deelen; Het eerste is een substantie of lichamelijke zaak, bij de Vaderen het element enz. genoemt. H e t tweede is, de d a a r bijkomende plegtigheid of heilige handelingen, welke van de menschen, zo in de bedieninge als in de aanneminge en het gebruik van de lichamelijke zaak gehouden worden" 2 3 3 ). „ D e Form van een Sacrament bestaat in de betrekkinge, die dit teken heeft tot de betekende zaak; d a t is de schikkinge of ordineringe tot bovengenoemde zigtbare betekenisse en verzegelinge van het Verbond der Genade . . ," 2 3 4 ). H e t voorwerp „is het Verbond der Genade, zijnde dit Verbond ten deele uitwendig, ten deele inwendig"235). „ H e t uitwendige verbond is bestaande in de uitwendige en zigtbare vereeniging der strijdende Kerk op aarden met den Heere, door welke zig iemand met uitwendige geloofsbelijdenis se en leven, van de vuilheit en goddeloosheit der waerelt afzondert, en zig aan Godsdienst, bij een zigtbare Kerk zig voegende, verbind,

"•) "•) •") M1 )

pg. 581a. pg. 774b. pg. 562a. V e r h . over d e sacramenten § V I pg. 7.

•») §. «») §. »»•)§. ' " ) §.

X . pg. 9. X I . pg. 10. X I I I . pg. 11. X I I . pg. 10-11.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen