Rome en onze gewetensvrijheid; Een beknopt overzicht van het standpunt van vroegere en moderne r.k. godgeleerden over de wereldlijke macht van de kerk en over de geloofsvervolgingen - pagina 9

verhouding tussen wereldlijke en geestelijke heerschappij wordt ook duidelijk gemaakt door het beeld van lichaam en ziel. Zoveel de ziel waardiger is d a n het lichaam is het priesterschap waardiger dan het koningschap. De vorst heerst d a n over het lichaam, de bisschop over lichaam en ziel. Innocentius komt hier ook nog met een „schriftbewijs", dat als zoveel bijbelbewijzen in die tijd willekeurig en spitsvondig is. J a c o b u s was hoofd van de gemeente in J e r u z a l e m , en liet aan Petrus R o m e , dit is de gehele wereld. Tijdens het vierde Lateraanse Concilie in 1215, w a a r ook het dogma van de transsubstantiatie en de biechtplicht vastgesteld werden, heeft Innocentius verklaard, d a t alles wat uit het geloof niet was, zonde was en dat d a a r o m alles a a n de kerkelijke m a c h t onderworpen was, niet alleen private handelingen van personen, m a a r ook het politieke handelen van koningen 7 ). De aanspraken van de pausen werden steeds aanmatigender. Innocentius I V (1243-1254) ging nog weer verder. Volgens h e m was de paus bevoegd m a c h t uit te oefenen niet alleen over christenen, m a a r ook over ongelovigen 8 ). Dit is uiterst belangrijk, w a n t nog vele eeuwen later matigden pausen zich aan, dat zij b.v. m a c h t hebben over protestanten. Dezen hebben hen ook te gehoorzamen en die gehoorzaamheid zal, n a a r r.k. opvatting desnoods met uiterlijk geweld afgedwongen kunnen worden. O p dit alles komen wij nog nader terug. D a t wij hier i n d e r d a a d niet alleen met verouderde opvattingen uit de middeleeuwen te maken hebben, bewijst het feit, d a t nog in 1873 paus Pius I X a a n keizer Wilhelm I van Duitsland schreef, dat deze als gedoopte a a n het pauselijke gezag onderworpen was. Letterlijk heeft de paus geschreven, dat elke gedoopte op de een of andere manier a a n de paus toebehoorde 9 ). Wij willen zeker niet zeggen, d a t Bismarck en de hem volgende Wilhelm I in de K u l t u r k a m p f van die dagen gelijk h a d d e n , veeleer gaat onze symphatie uit n a a r de katholieken in Duitsland, die zo d a p p e r weerstand boden, m a a r als de paus zo redenert zou hij van iedere protestantse vorst kunnen eisen, dat deze zijn geloof zou afzweren, of het r. katholicisme zou bevorderen. Zij behoren immers op de een of andere manier aan de paus toe. Uit tactische overwegingen zal de paus zoiets zeker niet eisen, m a a r hij heeft, n a a r de traditie toch wel het recht er toe. Innocentius I V oordeelde voorts, dat de kerk een onbeperkt recht had, zending te drijven in heidense gebieden. Omgekeerd moest echter heidenen de toegang tot christenlanden ontzegd worden. Als men dit onbillijk oordeelde, pareerde Innocentius dit door de opmerking:,,Wij moeten ons niet op één lijn stellen met de ongelovigen, zij leven in dwaling, en wij bewandelen het pad der waarheid 1 0 ). Het is een feit, dat vele r.k. in de tegenwoordige tijd deze redenering niet meer voor hun rekening nemen. Zij oordelen het billijk dat andersdenkenden dezelfde rechten hebben, die de r.k. kerk eist, als

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen