Het primaat van de paus - pagina 60
1. Historische uiteenzetting...Het pauselijk gezag tot Leo I - De ontwikkeling in de middeleeuwen - Conciliarisme en papalisme - Concilie van Constanz, 1414 - 1418, en zijn nasleep - Luther - Calvijn - De oosterse en anglicaanse kerken - De contra reformatie tot de 19e eeuw - Het eerste en tweede Vaticaans concilie...2. Schriftuurlijke gegevens...3. Conclusies...
uiteindelijk overgaan tot het weergeven en in het kort bespreken van hetgeen Vaticanum II over de bisschoppen besloten heeft. Als we die pauselijke uitspraken goed tot ons laten doordringen, dan bemerken we, dat b.v. de nota praevia heus niet het werk van enkele oerconservatieve curiefunctionarissen is, het stuk geeft wel degelijk de gedachten van de paus weer. Dat was ook niet anders te verwachten. In de encycliek „Ecclesiam suam" zegt Paulus VI o.a.: „In dit verband ,nl. bij het zoeken van eenheid en verzoening met de gescheiden broeders A) bedroeft ons één gedachte. Op grond van het ere- en jurisdictie primaat, dat Christus aan zijn apostel Petrus verleend heeft, en dat wij van hem hebben geërfd, worden juist wij, die de verzoening nastreven, door veel gescheiden broeders beschouwd als degenen die de verzoening beletten. Zeggen sommigen niet, dat de opheffing van het primaat van de paus de vereniging van de gescheiden kerken met de 'katholieke kerk zou vergemakkelijken? W i j smeken onze gescheiden broeders de onhoudbaarheid van deze onderstelling te willen overdenken. W a n t niet alleen zou de katholieke kerk zonder paus niet meer zijn wat zij is, ook zou door het ontbreken van het opperste, doeltreffende en beslissende herdersambt van Petrus in de kerk van Christus de eenheid verloren gaan. Tevergeefs zou men dan nog streven naar een herstel van de eenheid, want men zou zich richten naar normen die de enige ware, door Christus vastgestelde norm moeten vervangen. Er zouden in de kerk evenveel schisma's zijn als priesters, schrijft de heilige Hieronymus terecht. 1 0 5 ) Een opmerkelijke rede hield de paus voorts op 4 november 1964. Hij zeide toen: Alles spreekt hier (in de St. Pieter nl.) van gezag, de sleutels van St. Petrus drukken op alles hun stempel. De gehele sfeer van deze bijeenkomst draagt duidelijk het kenmerk van de organische en hiërarchische structuur van de kerk (cursivering van mij A). Voor u, of gij
105) D e vertaling is van Katholiek Archief. Deze pericoop is ook overgenomen in het Amboboek „ D e paus van R o m e " in aanhangsel pag. 210. W a t nu de kwestie zelf b e t r e f t van de verdeeldheid door het wegvallen van het p r i m a a t van de paus, w e wezen er in p a r . d. al op, d a t de r e f o r m a t o r e n en hun medewerkers, speciaal M e l a n c h t h o n , een paus als o p p e r h o o f d van de kerk op zich zelf niet per se o n a a n v a a r d b a a r achtten, als de paus m a a r het evangelie beleed. Heinrich O t t , de opvolger van K a r l Barth te Bazel, schreef een interessant boekje over de leer van het Eerste Vaticaanse Concilie, (als nederlandse vertaling uitgegeven bij Callenbach, N i j k e r k , vertaalster Mr. H . C. Dirkse-Bresters^). O t t zegt niet ten onrechte, d a t het verschil tussen „evangelischen" en r.k. hierin ligt: voor het evangelisch denken is het opperste herdersambt een mogelijkheid, waartegen men niet onder alle omstandigheden bezwaar kan hebben, voor het katholieke denken is het p r i m a a t „goddelijk recht". D e kerk is, zo schijnt het, naar roomse o p v a t t i n g eigenlijk geen kerk meer zonder het p r i m a a t , (a.w. pag. 134/5). Ook is de scherpe v r a a g op zijn plaats: „Behoort een persoonlijke top als garantie van de zichtbare eenheid tot het wezen van de kerk van Christus of niet? I n d e r d a a d is het uit het N . T . niet aan te tonen, d a t er één zichtbaar H o o f d moet wezen. Als Paulus VI op het p r i m a a t wijst in v e r b a n d met de eenheid, k u n nen wij er op wijzen, d a t de pausen in de reformatietijd de waarheid o n d e r d r u k ten en op deze wijze de ware eenheid hebben verbroken, zij excommuniceerden immers verkondigers van het zuivere evangelie en hen die naar Gods Woord heilig wilden leven en bewezen zo een valse kerk te zijn (zie N.B.G. art. 29).
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1966
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1966
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's