Het primaat van de paus - pagina 51

In zijn boek „Vaticaans concilie en nieuwe theologie" heeft ook Prof. Berkouwer zich bezig gehouden met de sterke uitdrukkingen van 1870, die aan de paus zulk een grote macht toekenden. Toen kwam deze vooral naar voren als de supremus magister, de hoogste leermeester. Berkouwer wijst daartegenover op de ingrijpende discussies over primaat en episcopaat op het tweede Vaticaans concilie, waar hij waarnemer was. In de tweede zitting vooral breikte deze gedachtenwisseling een hoogtepunt. Zeer velen wilden meer dan een erkenning van het eigen recht van de bisschoppen. Dat was al meerdere malen uitgesproken, maar men wilde een meer concrete uitwerking, opdat men wist waar dat eigen recht nu praktisch in bestaat. Men heeft er ook vaak op gewezen in dit verband, dat het eerste Vaticaans concilie in verband met het uitbreken van de frans-duitse oorlog in 1870 is afgebroken, het is nooit officieel gesloten, maar verdaagd, tenslotte sine die, d.w.z. zonder een bepaalde datum om weer bijeen te komen. Daardoor is er werk blijven liggen. De leer van de paus is tenvolle uitgewerkt, maar er bleven nog open vragen ten aanzien van de andere bisschoppen. Prof. Berkouwer wijst er nu op, dat in de redevoeringen op het tweede concilie steeds verwezen werd naar de macht, die Petrus met de apostelen had, zo komt nu de macht toe aan de paus met de bisschoppen. 86) In de uiteenzetting van Prof. Berkouwer horen we ook van een stemming in het Tweede Vaticaans concilie. Aan de concilie-vaders was de vraag voorgelegd: „Of dit korps of collegium van bisschoppen kan beschouwd worden als op te volgen het collegium der apostelen om het ambt van het evangelie te verspreiden, de wereld te heiligen en de gelovigen te besturen en of dit korps tezamen met de paus die er het hoofd van is en nooit zonder hem, omdat hij volkomen en geheel en al de suprematie behoudt over alle geestelijken en alle gelovigen, of dit korps dus de volle en volledige macht over de ganse kerk bezit" ( a.w. pag. 190/1). Met 1808 tegen 336 stemmen werd deze vraag in bevestigende zin beantwoord. Later scheen de waarde van deze opiniepeiling weer ontkend te zijn door Ottaviani, die de theologische commissie er niet aan gebonden achtte. En daarop werd weer van progressieve zijde gesproken over een minachten van het concilie (Verhöhnung des Konzils). auteur bespreekt de o p v a t t i n g van sommige moderne r.k. theologen, die vinden d a t in 1870 de leer v a n de paus meer had moeten staan in de context van een theologie van het episcopaat. Terecht stelt de R i d d e r de vraag, of een bisschoppelijke structuur van de kerk en de leer v a n 1870 elkaar niet uitsluiten (a. art. pag. 4). 86) a.w. pag. 188. D i t alles h o o r t dus in feite bij een volgende p a r a g r a a f . D e v r a a g is natuurlijk of mij „ijzer en leem" k a n vermengen. M e t D r . de R i d d e r ben ik van mening, d a t v a n u i t de leer van het eerste Vaticaanse concilie een eigen gezag van de bisschoppen een illusie geworden is. Men k a n , zonder de teksten v a n 1870 geweld aan te doen, eenvoudig niet zeggen, d a t de bisschoppen enige z e l f standige m a c h t hebben, en d a t ze, als het er op a a n k o m t niet ondergeschikten zijn van de paus. Voorts behandelt P r o f . Berkouwer verschillende zeer interessante problemen in het h o o f d s t u k over p r i m a a t en episcopaat, die w e trouwens ook bij vele andere schrijvers tegenkomen, b.v. of er één of twee hoogste machten zijn in de kerk één, nl. het concilie in vereniging met en onder leiding van de paus of twee, de paus alleen en de paus met het concilie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen