Isaac Da Costa's Bezwaren tegen de geest der eeuw - pagina 39

tegendeel. Zeker, er zijn er onder de nazaten van Abraham, die ook "verlicht" willen wezen en van het gezag der Rabbijnen en van de Goddelijkheid van de Mozaïsche wetten niets meer willen weten, maar met hen, zegt D a Costa, kan geen getrouwe Israëliet het eens wezen, en hij voegt er aan toe dat hij nog menigeen kent die een afschuw heeft "van een stelsel, waardoor aan de schriften, die zijn Natie zedert zoo vele eeuwen als een pand van Gods Genade bewaart, al minder en minder heiligheid en gezag wordt toegeschreven, j a ! waarin allerlei valschheden en zotheden worden uitgedacht, en in honderden van groote en kleine geschriften (die de drukpers zich beijvert met ongebondene vrijheid wereldkundig te maken) verspreid, om met de Openbaring van het Nieuwe Verbond ook die van het Oude hatelijk, bespottelijk, of twijfelachtig te maken, ten einde alle betrekking tusschen den hemel en de aarde in eens af te snijden of werkeloos te m a k e n ! " N a aldus op de aantasting en zelfs loochening van de fundamentele waarheden van het Christelijk geloof als praedestinatie, Godheid van Christus, erfzonde en verzoening door het bloed des kruises gewezen te hebben, noemt hij nog ergere dwalingen. W i l den de supranaturalisten, die in godsdienstig opzicht in ons land de toon aangaven, nog vasthouden aan de Bijbel en aan verschillende waarheden van het Christendom, dat door hen hogelijk geprezen werd, in Duitsland waren wijsgerige stelsels ontstaan die met het Christendom als zodanig niets meer gemeen hadden. Aan vele "vrijheid- en verlichtingschreeuwers" was "zelfs de naam van Christendom" onverdragelijk. " W y hebben", zo zegt men, "immers de Metaphysieke stelsels van Schelling en Fichte: wat hebben wy langer met die van Paulus en Joannes van noodden? W y hebben de hoogmoedige eigen wetgeving van K a n t ; wat zullen wy ons langer om de nederige leer van liefde en zelfverloochening van den gekruisten Jezus van Nazareth bekommeren?" D a Costa gaat hier niet dieper op in, vermoedelijk omdat deze Duitse wijsgeren in die tijd nog niet zoveel invloed in ons land bezaten. Maar uit hetgeen hij zegt blijkt wel dat de doctor in de Bespiegelende Wijsbegeerte, die D a Costa immers was, de stelsels der nieuwere filosofen wel had doorzien. Bij J . G. Fichte ( 1 7 6 2 1 8 1 4 ) en bij F. W . J. Schelling ( 1 7 7 5 - 1 8 5 4 ) kwam hun pantheïstische wereldbeschouwing in feite in de plaats van het Christendom, en bij de beroemde Immanuel Kant, wiens denkbeelden door

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen