Isaac Da Costa's Bezwaren tegen de geest der eeuw - pagina 77

deren een zwaarder juk van dwinglandy gedrukt, dan dat, hetwelk de Wijsbegeerte van deze eeuw aan alle gevoelens en gewetens h e e f t opgedrongen, o p s t r a f f e van den schavotdood en van de afschuwlijkste vervolgingen, overal waar die zoogenaamde Liberalen meester zijn, en o p s t r a f f e van bespotting, heimlijken laster, en verraderlijken moord, overal waar zy het n o g niet zijn, maar het door middel van allerlei geheime of schijn weldadige verbintenissen, zamenspanningen, listen, en begoochelingen trachten te worden. N i m m e r is men in allerlei betrekkingen zoo zeer gedrukt geworden door ontelbare reglementen en omslachtige voorzieningen, waar door alle werkzaamheden, zoo van den Staat als van byzondere inrichtingen, belemmerd en verlamd worden dan in deze eeuw, die zich beroemt zoo vele ketens en b a n d e n te hebben losgemaakt. W a n t alles wat ter verzekering heet te dienen eener denkbeeldige algemeene Vrijheid strekt juist tot vernietiging van de waarachtige persoonlijke vrijheid". Verder brengt dit stelsel mee dat iedere gegoede burger zijn eigen zaken "waar van hy de noodige kennis heeft, en wier bestuur hy grondig verstaat" moet verlaten " o m te beslissen over algemeene volksbelangen, die hy niet verstaat". N e e n , waarachtige burgervrijheid kan men niet verwachten, zegt D a Costa, "van eene eeuw, die zich geheel h e e f t uitgedrukt in dat zoo hoog geroemde maar in de daad wandrochtelijke Fransche W e t b o e k , dat een der krachtigste werktuigen in onze dagen is geweest tot bevordering van onrecht, dwinglandy en onzedelijkheid". Hij roept dan uit: " O vrijheidsvruchten onzer eeuw! U w e kleur m o g e voor sommigen verleidend wezen, uwe smaak is verpestend, en uw sap d o o d e l i j k ! " Met het Franse W e t b o e k bedoelt hij de Code N a p o l é o n , die hier te lande, na de inlijving bij Frankrijk, in 1811 werd ingevoerd. Hierin werd geen rekening gehouden met specifieke N e d e r l a n d s e toestanden zoals n o g wel het geval was geweest met het W e t b o e k N a p o l e o n ingericht voor het koninkrijk H o l l a n d , dat in 1809 in werking trad en een Nederlandse bewerking was van de Franse Code N a p o l é o n van 1804. Toen D a Costa zijn Bezwaren schreef gold dat Franse wetboek n o g in ons land, zij het met enige wijzigingen en aanvullingen. Eerst in 1838 werd het vervangen door een eigen N e d e r l a n d s Burgerlijk Wetboek. W e l n u , in dit Franse W e t b o e k zag hij, en naar het mij voorkomt terecht, de uitdrukking van de geest der eeuw die in naam van de vrijheid in wezen alle vrijheid wegnam. Daar "vrijheid" een strijdkreet is

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen