Isaac Da Costa's Bezwaren tegen de geest der eeuw - pagina 64

volk —

zij was e e n v o u d i g d o o r de F r a n s e g e z a n t o p g e d r o n g e n , en

d o o r een z o g e n a a m d e v o l k s s t e m m i n g g o e d g e k e u r d nadat m e n

van

te v o r e n a l l e p o l i t i e k e t e g e n s t a n d e r s van d e z e v o l k s s t e m m i n g

had

uitgesloten

53

.

D e critiek van D a C o s t a o p de t h e o r i e van e e n z o g e n a a m d

"maat-

s c h a p p e l i j k v e r d r a g " en o p h e t k a r a k t e r van e e n c o n s t i t u t i e die m e t z u l k een " m a a t s c h a p p e l i j k v e r d r a g " i d e n t i e k zou zijn o f daaruit zou v o o r t v l o e i e n d e l e n wij t e n v o l l e . A n d e r s staat h e t e v e n w e l m e t een g e d e e l t e van h e t slot v a n dit zesde h o o f d s t u k . D i t slot luidt a l d u s : " M a a r wy, N e d e r l a n d e r s ! laten wy, w i e r e r f g r o n d de H e e r e z o o z i c h t b a a r , van de eerste d a g e n der H e r v o r m i n g a f , h e e f t

begena-

d i g d , laten wy d a n k b a a r zijn, laten wij w i j z e r z i j n ! O n z e v r i j h e i d zij d e E v a n g e l i s c h e , niet de f i l o s o f i s c h e ! E e r b i e d i g e n en b e m i n n e n w y o n z e n V o r s t , niet als o f zijn m a c h t van ons, m a a r o m dat zy van d e n H e m e l i s ! A a n d e C o n s t i t u t i e , die hy o n s h e e f t g e g e v e n , zijn wy, als aan een v a n den S o u v e r e i n u i t g e g a a n R e g l e m e n t van reger i n g , g e h o o r z a a m h e i d v e r s c h u l d i g d . D o c h w a c h t e n wy o n s haar te b e s c h o u w e n als e e n v e r d r a g , dat b e i d e p a r t y e n v e r b i n d t en w e d e r zijds aan e l k a n d e r v e r a n t w o o r d l i j k m a a k t . D i t w a r e e e n e o o r l o g s v e r k l a r i n g t e g e n d e n G o d , van w i e n alléén a l l e M a c h t e n z i j n ! Ik mag het niet zwijgen, maar houde my verplicht het met mond en p e n , waar h e t pas g e e f t , te v e r k o n d i g e n . D e K o n i n g is aan

den

eed, d o o r h e m o p de C o n s t i t u t i e g e d a a n , niet g e h o u d e n , zoo dra hy oordeelt

( e n o v e r dit o o r d e e l is hy v o o r zijn g e w e t e n alleen aan-

s p r a a k l i j k ) dat de i n t r e k k i n g d e r z e l v e , h e t zij g e h e e l o f ten deele, g e v o r d e r d w o r d t ter h a n d h a v i n g

van

zijn g e z a g

als V a d e r ,

van

z i j n e w a a r d i g h e i d als V o r s t , v a n z i j n e v e r p l i c h t i n g als S t e d e h o u d e r G o d s in d e w e r e l d l i j k e b e s t i e r i n g van z i j n e V o l k e n , e n van b e t r e k k i n g als C h r i s t e n K o n i n g ,

die d e H e r v o r m d e

denis, g e l i j k z i j n e V o o r v a d e r e n , g e r o e p e n

zijne

Geloofsbelij-

is aan te k l e v e n en te

beschermen!" D i t laatste g e d e e l t e van h e t zesde h o o f d s t u k , w a a r i n D a

Costa

b e w e e r t , als zou, ten eerste d e G r o n d w e t slechts een d o o r de Souverein u i t g e g e v e n r e g e r i n g s r e g l e m e n t zijn, en, als zou, t e n t w e e d e , d e k o n i n g niet aan de d o o r h e m a f g e l e g d e eed o p de

Grondwet

ld., a.w., 205; verg. J. H. P. Bellefroid, Inleiding tot de rechtswetenschap in Ned., 8e dr., Nijmegen-Utrecht 1953, 32 v.v.; H. Dooyeweerd, De strijd om het souvereiniteitsbegrip i. d. moderne rechts- en staatsleer, Amsterdam MCML, 14 v. 53

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen