Kuyper Hoedemaker en de Doleantie - pagina 50

Hoe diende de reformatie nu ter h a n d te worden genomen? Daarvoor ontwikkelde Kuyper zijn p l a n van Doleantie. Er zat voor de gemeenten, waar n o g een zuivere bediening van het W o o r d en van de sacramenten was, maar één d i n g op: het j u k van de kerkorganisatie van 1816 van zich af te werpen. Dat j u k h a d fatale werking. Het verhinderde die kerken, waar n o g een m i n of meer zuivere situatie was, 'volkomen kerken' te zijn 'door den druk die een ingedrongen en dus valsch kerkbestuur o p haar uitoefent'. 27 Moeilijker was de situatie voor die gemeenten waar de kerkeraden niet bereid waren stappen i n die richting te ondernemen. W a t betreft de kerken van de derde categorie, die 'geheel verstorven zijn', dienden de gelovigen die er over waren 'of een kerke Christi o p te richten', of zich aan te sluiten bij een gescheiden kerk, tenminste - en hier grijpt Kuyper reeds vooruit o p de latere Vereniging i n 1892 - indien deze de m o g e l i j k h e i d van een nieuw kerkverband met andere gereformeerde kerken openhield. 2 8 Voor kerken van de tweede categorie, waar n o g h o o p o p herstel was, wees Kuyper een andere weg. Daar werden de gelovigen door hem 'gebeden' zonder verwijl een dolerende kerk o p te richten onder leiding van een gelovige kerkeraad 'daartoe expresselijk gekozen'. 29 Kerkeraden van de eerste categorie moesten zulke kerken van de tweede categorie te h u l p k o m e n en onder die van de derde door missie werken. Maar wat het allerbelangrijkste was: wanneer deze kerken van de eerste categorie andere kerken niet tot reformatie konden bewegen, behoorden ze alsdan zelf 'dat kerkverband los te maken; door de invoering van een eigen kerkorde den staat h u n n e r eigene kerk te regelen, en voorts met al zulke doleerende of niet doleerende kerken i n verband dienen te treden als met hen één zijn in belijdenis'. 3 0 Kuyper greep daarmee terug o p het eerste principiële gedeelte van zij n 'Tractaat', waarin hij betoogd had dat kerken van Christus terstond met elkaar in verband - correspondentie noemde Kuyper dat graag - hebben te treden en als eerste taak hebben formulieren van enigheid vast te stellen. 31 Kuyper was beslist in de zaken van kerkverband niet independentistisch. Kuyper sloot zich dus in zijn 'Tractaat' aan bij wat de conferentie van april 1883 in haar resoluties h a d geproclameerd. H i j legde zijn kaarten o p tafel. We staan hier bij het hart van de Doleantie. Kuyper had definitief afgezien van een p o g i n g van b i n n e n uit de kerkelijke besturen te bezetten en zo de Hervormde Kerk tot afwerping van de besturenorganisatie te brengen. O p de laatste bladzijde van het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen