Kuyper Hoedemaker en de Doleantie - pagina 65

kerken te Leiderdorp bijeen met eveneens de volgende dag een publieke bijeenkomst in Leiden. Daar ging 's avonds ds Van Lingen in de Pieterskerk in een bidstond voor. 2 Al ontstond er nog geen massale landelijke beweging, er broeide veel. Aller oog was gevestigd op Amsterdam. Daar gaven Kuyper en Rutgers de pas aan. Zij waren vastbesloten de zaak tot op de synode uit te vechten. Kuyper motiveerde dat in 'De Heraut' van 4 april. In de eerste plaats was dat nodig met het oog op de burgerlijke rechter. Grote financiële belangen stonden op het spel. Het kerkegoed was hier en daar in handen van de uitgetredenen en daarom moest een rechterlijke uitspraak worden afgewacht. In de tweede plaats kon in de weg van kerkelijke procedures de 'onbeholpenheid' van de synodale rechtspraak worden aangetoond. Wat dat betreft hadden de geschorsten nog wel enige pijlen o p h u n boog. In de derde plaats mocht nooit van de gereformeerden worden gezegd, dat zij de weg van de vrede niet hadden gezocht. 3 Daar kwam nog iets bij. In de kring van de Provinciale Kerkbesturen en van de Algemene Synode in Den Haag beseften de leidende figuren heel goed wat er in Amsterdam met de zaak van de geschorsten op het spel stond. Hoeveel a a n h a n g Kuyper en Rutgers in het land hadden viel moeilijk te schatten, maar stellig een grote. Dat de handelingen van het Classicaal Bestuur kerkjuridisch aanvechtbaar waren, werd ook buiten de kring van de geschorsten beseft. Was er werkelijk geen weg tot vrede? In het licht van die laatste vraag moeten de pogingen gezien om te komen tot een modus vivendi. De Amsterdamse zaak was nauwelijks haar gang langs de kerkelijke beroepsinstanties begonnen, toen ds L. Tinholt uit Koudum, een orthodox synodelid, voorstelde een commissie te benoemen om zo'n modus vivendi te ontwerpen. Al eerder had men in Amsterdam en ter synode naar de mogelijkheid van vreedzaam samenleven gezocht. Kuyper had er zich in zijn Amsterdamse predikantentijd al voor ingespannen. Het kwam in feite neer op een soort 'hotelkerk'. Organisatorisch bleef de Hervormde Kerk naar buiten intact, naar binnen konden de verschillende modaliteiten zich in afzonderlijke kerkelijke richtingen constituéren. Het spreekt vanzelf dat aan zo'n project grote moeilijkheden kleefden, principieel en organisatorisch-reglementair. Het typeert de noodsituatie voorjaar 1886 dat de synode op het voorstel-Tinholt inging. Een commissie van drie werd benoemd. Helaas overleed ds Tinholt, de initiatiefnemer, onverwacht op 22 februari. In april diende de commissie al haar voorstel in. Het behelsde een 'bestand' van tien

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen