De ondergang van de Armada - pagina 11

a c h t e r a f , m a a r die geen e n t h o u s i a s m e wekt. Elizabeth r i e p wel geestdrift o p . Zij h a d één b i j z o n d e r e gave, die h a a r elke m o e i l i j k h e i d deed o v e r w i n n e n : zij k o n van de n o o d een deugd m a k e n . D e h a n d i c a p van een k l e i n i n k o m e n v i n g ze o p d o o r te zorgen dat het w e i n i g e geld w a a r o v e r ze b e s c h i k t e dan t e n m i n s t e z o l a n g m o g e l i j k in de schatkist bleef. Dat ze schaars van geld voorzien was, b e h o e d d e h a a r dan weer voor een a v o n t u u r l i j k e p o l i t i e k . E e n n o g veel groter nadeel zette ze o m in kwaliteit: ze was een vrouw. V r o u w e n h e e r s c h a p p i j h a d een slechte f a a m , en stond v o o r zwakheid, intriges, h o f g u n s t en strijd o m de m a c h t . Elizabeth bezwoer die gevaren, j u i s t d o o r te regeren als vrouw. Zij m a a k t e h a a r o n d e r d a n e n het h o f , en w o n h u n gunst. E l i z a b e t h s r e g e r i n g is met r o m a n t i e k o m g e v e n , en veel daarin is gekunsteld, g e w r o n gen en o n e c h t . T o c h was die r o m a n t i e k o o k realiteit. W i e zou niet liever s t a l k n e c h t wezen van H a r e Majesteit, vroeg b a r o n W i l l o u g h b y , dan h o p m a n in het leger van de N e d e r l a n d e n ? Ridders g e s c h a a r d r o n d o m de j o n k v r o u w e o p de t r o o n . Het was een spel, dat de E n g e l s e n met o v e r t u i g i n g speelden. M a a r al lag E n g e l a n d dan o p een e i l a n d , het kon zich niet o n t t r e k k e n a a n de ernst van de i n t e r n a t i o n a l e politiek. I n een tijd van g o d s d i e n s t o o r l o g e n was Elizabeth de m a c h t i g s t e o n d e r de protestantse vorsten. D a t legde haar p l i c h t e n op, die ze niet kon o n t l o p e n . Zeker niet, als het h o o f d t o n e e l van het c o n f l i c t vlak tegenover de E n g e l s e kust lag, in de Nederlanden. Dan moest E n g e l a n d daar t o n e n , wat het temidden van de m o g e n d h e d e n waard was. Elizabeth moest de Nederlandse o p s t a n d e l i n g e n te hulp komen. Die Nederlandse gewesten vormden de derde partij. Een deel van de Nederlanden t e n m i n s t e : de s l i n k e n d e minderheid, die de strijd tegen F i l i p s II n o g volhield. G o e d stonden h u n zaken er niet voor. G e e n o p s t a n d slaagt als ze een leider mist. N a t u u r l i j k laat deze stelling zich niet o m k e r e n . De grote leider is geen g a r a n t i e voor succes, m a a r wel een n o o d z a k e l i j k e voorwaarde. In de Nederlandse o p s t a n d bleek dat z o n n e k l a a r n a de dood van W i l l e m van O r a n j e . Zonder h e m scheen het land stuurloos. Het vermogen tot weerstand was er nog. Dat zou enkele j a r e n later b l i j k e n , toen de landsadvocaat J o h a n van O l d e n b a r n e v e l t er in geslaagd was de krachten weer in b e w e g i n g te brengen, en het onder M a u r i t s ' aanvoerderschap gereorganiseerde leger het initiatief in de o o r l o g naar zich toe trok. M a a r bij O r a n j e s dood was O l d e n b a r n e v e l t n o g slechts p e n s i o n a r i s van R o t t e r d a m , en M a u r i t s een stuurse j o n g e m a n , die van zijn vader wel een grote n a a m , maar o o k een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen