Th.L. Haitjema (1888-1972); Een biografische schets - pagina 24

fine and not at all malicious way to mock me about the rather bold way I had dared to prophetise about the future tenets of Karl Barth in the different parts of the christian creed." Na het bezoek aan Groningen reisde Barth naar Amsterdam om daar op het Kongress des kontinentalen Verbandes für innere Mission te spreken over de verhouding van Kerk en cultuur. Ter gelegenheid daarvan wist J. Eykman voor een aantal theologen een gesprek met Barth te arrangeren. Ook Haitjema was daarbij en verder behalve Eykman zelf: J.P. van Bruggen. J.J. Buskes, A.H. den Hartog, K.H. Miskotte, O. Noordmans, N. Stufkens en D. Tromp. Het gesprek met Haitjema schijnt wat moeizaam verlopen te zijn; h o o g t e p u n t werd de gedachtenwisseling m e t Noordmans.19* Ondanks zijn enthousiasme voor Barth kunnen wij Haitjema niet zonder meer een barthiaan noemen. Hij herkende veel van wat hij bij Calvijn, Kierkegaard, Kohlbrügge en ook bij de Barth onbekende Bilderdijk gevonden had. "Barth als openbaringsgetuige": zo introduceerde hij hem bij de lezers van zijn boek. De ware theologie is theologie des Woords. Deze is een "theologie der crisis", waarbij alle eigenwillige vroomheid gestriemd wordt en alles aankomt op het waagstuk van het geloof. Haitjema had een voorkeur voor de term 'geloofskriticisme', wanneer hij de methode van de theologie wilde aanduiden. 20 ' Zijn kritiek op Barth kunnen wij slechts aanstippen. Al in zijn Karl Barth had hij de verwachting uitgesproken, dat Barth meer oog zou krijgen voor de waarde van de Kerk als instituut. De titel van diens hoofdwerk (Kirchliche Dogmatik) deed reeds vermoeden dat hij in die verwachting niet zou worden beschaamd. Wel vond hij later Barths kerkbegrip te congregationalistisch. Tegen zijn verkiezingsleer maakte hij ernstig bezwaar. En een theocraat als Haitjema moest wel heel anders denken over de kinderdoop en de verhouding van kerk en staat. b. Kerkelijke reorganisatie Haitjema wilde confessioneel theoloog zijn, die de door Ph. J. Hoedemaker (1839-1910) geschetste lijnen doortrok, zij het niet in elk opzicht: hij kon hem onmogelijk tot de geloofscritici avant la lettre rekenen en met zijn zijns inziens al te apologetische Schriftbeschouwing ging hij niet akkoord. Niettemin zag hij hem als theoloog van het Woord! Met Hoedemaker pleitte hij voor de Christus-belijdende volkskerk. Geen kerk van de belijders, zoals bij de neo-calvinisten; geen volkskerk in de zin van de liberalen, die niet of nauwelijks

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen