Isaac da Costa: 'Al Gods wegen zijn Israelietisch' - pagina 16
1. Indrukken en opvattingen 2. Gods doel met zijn schepping 3. Gods werk voor de zondaar 4. Gods weg met zijn kinderen
tot d a t hij k o m t . N e e n , wij zijn n i e t a c h t e r u i t g e g a a n , zegt Da Costa. ... k o m t het tot e e n schikking, en h o u d e n wij o p e e n afgez o n d e r d volk te zijn, ja, d a n h e b b e n wij dezelfden strijd als in alle landen tegen d e bedorven kerk' (D II. 1 9 3 / 4 ) . Hij was wel degelijk bereid s c h e r p te protesteren tegen het beleid van d e synode m a a r dan wel o p anti-separatistische g r o n d e n . De Clercq weet zelfs niet, welk s t a n d p u n t hij m o e t i n n e m e n tegenover dit officiƫle protest. Al deze meningsverschillen h a d d e n over i g e n s dit v o o r d e e l , d a t d e b r o e d e r k r i n g b e w a a r d w e r d v o o r o n d e r l i n g e b e w i e r o k i n g e n g e d w o n g e n werd v o o r t d u r e n d zijn h o u d i n g te bepalen tegenover Gods aangezicht. Zo lezen we van een gesprek ten huize van Da Costa, waarin sprake was van e e n a l g e m e n e verontwaardiging over d e h o u d i n g van d e synode, m a a r tevens van a a r z e l i n g o m K o h l b r u g g e r e c h t te geven zich zo te g e d r a g e n . Dreigde het niet d e zaak van Kohlbrugge te w o r d e n en niet die van Christus? Da Costa ' e r k e n d e , dat K o h l b r u g g e altijd uit zijne n a t u u r iets demagogisch had, d o c h dat, h o e m e e r m e n d e n p e r s o o n van K o h l b r u g g e als b r o e d e r m e e n d e te m o e t e n waarschuwen en v e r m a n e n , h o e m e e r m e n o p h e t recht van d e zaak terug moest k o m e n ' (I) 11.197). D a a r b i j w o n d hij zich g e w e l d i g o p en gaf a n d e r e n nauwelijks m e e r g e l e g e n h e i d o m iets te zeggen. Zelfs b e s c h u l d i g d e hij zijn v r i e n d ervan, dat d i e n s o p m e r k i n g e n ' n i e t o p d e vreeze G o d s g e g r o n d ' waren. De v o l g e n d e d a g (2 april 1833) e r k e n d e hij d o o r al deze verwikkelingen en ruzieachtige g e s p r e k k e n h e e n Gods leiding tot d e d i e p e overtuiging, dat scheiding o p dit m o m e n t niet toelaatbaar was. Daarvan d e e d hij Kohlbrugge m e d e d e l i n g , waaro p deze r e a g e e r d e met d e o p m e r k i n g , dat Da Costa zo gematigd was g e w o r d e n . ' O o k volgens De Clercq was Da Costa g e m a t i g d e r g e w o r d e n , maar hij was verre van dit te b e t r e u r e n : Da Costa heeft thans e e n billijkheid, e e n rechtvaardigheid, e e n g e m o e d e l i j k h e i d , dii- h e m volkomen beletten, o m aan het h o o f d e n e r partij o p te t r e d e n ' (D 11.199). In die dagen was ook de politieke en maatschappelijke situatie zeer complex en gaf veel reden voor onzekerheid ten aanzien van het nemen van besluiten. Da Costa met name bleef vragen naar Gods bedoelingen met ons land en volk, in welk kader de toekomst van de Hervormde Kerk van fundamenteel belang was. De volgende notitie uit 1834 van De Clercq is van betekenis om het optreden van Da Costa te kunnen verstaan en vervolgens te waarderen: 'Da Costa is waartijk liberaal in het mystieke. Hij heeft de heerlijke overtuiging cle waarheid, waarin hij veel durft toegeven, en niets
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1992
Reformatorische stemmen | 52 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1992
Reformatorische stemmen | 52 Pagina's