Over geloofsverantwoording; Apologetiek in de praktijk - pagina 30

woord geeft op de culturele en spirituele omgeving 22). Met deze twee bijvoeglijke naamwoorden omschrijf ik de door Fries gebruikte term 'Geistige Umwelt'! In tegenstelling tot Fries wil ik vooral wijzen op het van oudsher gehanteerde onderscheid van natuur en genade. Dit thema is karakteristiek voor het rooms-katholieke denken. De apologetiek beweegt zich op het terrein van de rede, dat met de natuur correleert. Vandaar dat aan de redelijke bewijzen van het bestaan van God door rooms-katholieke apologeten veel werk wordt besteed. Men kan met de rede God kennen. De apologetiek legt in zekere zin een redelijke basis voor de openbaring 23). De oudere rooms-katholieke apologetiek draagt een sterk rationeel karakter. Men kan de vraag stellen in hoeverre protestantse apologeten zich hierdoor hebben laten beïnvloeden. Het is boeiend na te gaan, hoe rooms-katholieke dogmatici de noodzaak van de openbaring (genade) rationeel laten aansluiten bij de natuur 24). Nieuwere ontwikkelingen in het rooms-katholieke denken In het zojuist genoemde artikel van Fries vindt men de positie van de katholieke apologetiek wat anders beschreven, dan ik dat hierboven heb gedaan. Dat hangt samen met ontwikkelingen in de rooms-katholieke theologie. In de veertiger jaren is in Frankrijk de Theologie Nouvelle opgekomen. Zij brengt een nauw verband aan tussen natuur en genade. Eigenlijk wordt de schepping van de natuur gezien in het perspectief van de genade. Daardoor verdwijnt de tweeheid. Er komt een eenheid voor in de plaats. Vaticanum II heeft de uitspraken van 1870 echter niet teruggenomen. De accenten worden wel enigszins anders gelegd. Dat is in het bijzonder het geval in de rooms-katholieke theologie die onder invloed staat van de moderne hermeneutiek 25). Eigenlijk brengt de grote aandacht voor de hermeneutiek een enorme verschuiving mee! Was het vroeger zo, dat de apologetiek het (redelijk) fundament vormde voor de dogmatiek (de geloofsleer), nu is het vooral de hermeneutiek die de basis vormt voor de dogmatiek. Men laat meer en meer de term apologetiek als zelfstandig naamwoord vallen. Men gebruikt nog wel het bijvoeglijk naamwoord apologetisch. Dat verbindt men dan met het zelfstandig naamwoord hermeneutiek. Karakteristiek voor deze ontwikkeling is de titel van het proefschrift van de Tilburgse hoogleraar Nic. Schreurs, Geloofsverantwoording. Van apologetiek naar een hermeneutische theologie met apologetische inslag In plaats van de apologetiek komt nu de (moderne) hermeneutiek. Zij biedt de basis voor de dogmatiek. Het totaalconcept is

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen