Schets van de geschiedenis van de Hongaarse gereformeerde kerk - pagina 51

k e r k e n ] In: Tärsadalmi Szemle. XLIV évfolyam. 1989/6, 48v. En: J o s Colijn, Wer mag wider uns sein..., a.jv., 27w. 52. Natuurlijk wordt steeds d e vraag gesteld, waarom d e kerkleiding voor deze opstelling o n d e r h e t c o m m u n i s m e gekozen heeft. Soms is gesuggereerd, dat h e t e e n p o g i n g was o m d e kerk te r e d d e n . Die i n t e r p r e t a t i e zou b e t e k e n e n , dat d e kerkleiding zou p r o b e r e n , e r uit te halen, wat e r n o g inzat. De praktijk wees uit, d a t d e kerkleiding r o o m s e r was d a n d e paus. Een tweede verklaring is, d a t ze g e d w o n g e n w e r d e n . De vraag rijst d a n wel: w a a r o m stelden deze m e n s e n letterlijk alles in h e t werk, o m h o g e posten te krijgen en te h o u d e n ? Daartoe kon i m m e r s n i e m a n d h e n dwingen? Een d e r d e verklaring is, d a t m e n theologisch gezien m e e n d e , d a t dit d e juiste weg was. Deze theologische legitimatie, die d e kerkleiding voor h a a r h a n d e l e n p r o b e e r d e te geven, werd later g e p r o p a g e e r d als d e 'theologie van d e d i e n e n d e kerk' (zie o n d e r ) . J o s Colijn, Wer mag wider uns sein..., a.w., 33-69. Zie n u ook d e i n d r u k w e k k e n d e dissertatie van Istvän Szabó Bogärdi, Egyhazvezetés és teológia a magyarorszógi reformdtus egyhdzban 1948 és 1989 között. [Kerkleiding en theologie in d e H o n g a a r s - G e r e f o r m e e r d e kerk tussen 1948 en 1989]. D e b r e c e n . 1995. Voor d e lutherse kerk is h e t vergelijkbare proces beschreven door: Vilmos Vajta, Die diakonische Theologie im GeselLschaftssystem Ungarns. F r a n k f u r t a.M. 1987. De hier g e n o e m d e 'nieuwe leiders' zijn slechts enkele v o o r m a n n e n . Bedacht m o e t w o r d e n , dat tussen 1948 en 1956 zo'n 600 g e r e f o r m e e r d e ambtsdragers w e r d e n afgezet of voortijdig g e ë m e r i t e e r d . En d a n n o g d e talloze p r e d i k a n t e n , die n a a r kleine p l a t t e l a n d s g e m e e n t e n werden gestuurd - z o n d e r gas, water, licht - afgesloten van d e buitenwereld! 53. Memorandum a reformdtus egyhaz helyzetéró'l 1956 nyardn. [ M e m o r a n d u m over d e situatie van d e H o n g a a r s - g e r e f o r m e e r d e kerk; z o m e r 1956] In: Laszló Ravasz, a.w., 269-273. Terecht is deze situatie getypeerd als e e n 'inwendige bloeding' van d e kerk, Istvän Bogärdi Szabó, A belsó' vériés hosszü idó'szaka. A "szolgälat theológiaja", m i n t a Magyarorszägi R e f o r m ä t u s Egyhaz n y o m o r ü s ä g ä n a k tükrözödése. [De lange p e r i o d e van inwendige bloeding. De diensttheologie als spiegel van d e ellende van d e H o n g a a r s - G e r e f o r m e e r d e kerk.] In: Confessio, 1990/1, 111-119. 54. Zie ook: Miklós Tomka, A magyar katolikus egyhäz a kommunizmusban. Szociológiai vdzlat. [De Hongaarse katholieke kerk in h e t c o m m u n i s m e . Een sociologische schets.] In: Katolikus Szemle. R ó m a 1990/1, 20-36. 55. Dat h e t hier niet o m kleine aantallen gaat, valt af te leiden uit het feit, dat in 1953 b e k e n d werd, dat in d e laatste d r i e j a r e n tegen m e e r d a n 650.000 m e n s e n een gerechtelijk o n d e r z o e k was ingesteld ( m e e r d a n 10% van d e volwassen bevolking!), o m allerlei r e d e n e n . Zie: Szerencsés, a.w., XVIII. 56. Vilmos Vajta, a.w., 118. 57. József Pungur, De verhouding tussen kerk en staat in Hongarije. G2W Forschungsbeitrag. Aug. 1984. Zie ook: The Religious Policy of the Hungarian Government, In: Religion in C o m m u n i s t Lands Vol. 1 6 / 2 ( S u m m e r 1988), 179-186. 58. Dit blijft natuurlijk een ingewikkeld p u n t , o m d a t gelovige p r e d i k a n t e n deze m o g e l i j k h e d e n wel gebruikten c.q. k o n d e n gebruiken, o m h e t Evangelie uit te

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen