Schets van de geschiedenis van de Hongaarse gereformeerde kerk - pagina 49
1. Hongarije tussen Oost en West. - Westerse contacten - Turkse overheersing..2. Reformatie - Ontstaan en karakteristiek. - Reformatorische invloeden vanuit het Westen - Unitariërs 14..3. Van Contra-Reformatie tot een vrije kerk - de 17-de tot de 19-de eeuw...Strijd tegen contra-reformatie onder Istvan Bocskay en Gabor Bethlen - puritanisme - Voortgaande rekatholisering in de 18e eeuw - weg naar de vrijheid...4. De 20e eeuw - nieuwe beproevingen. - Tussen de twee wereldoorlogen - Kerk onder het communisme - 'Theologie van de dienende kerk'...
34. Het invoeren van h e t pariteitsstelsel gaf aanleiding tot i n t e r n e s p a n n i n g e n , bv. in h e t kerkdistrict Tiszäntül. Toch bleek deze i n g r e e p van d e 'leken' in d e praktijk wel veel v o o r d e l e n te h e b b e n , vooral als h e t ging o m d e vertegenwoordiging n a a r d e burgerlijke overheid toe. Zie Béla Szentpéteri Kun, a.w., 75v en I m r e Révész, A bodrogkeresztüri konvent történelmi mérlege. In: "Tegnap, ma és örökké...", ["Gisteren, h e d e n en morgen..." ] D e b r e c e n 1944, 188-197. 35. Bedacht m o e t w o r d e n , dat er toen h e t 'burgerlijk huwelijk' niet b e s t o n d - trouwen d e e d j e in de kerk. Pas in 1895 k o m t e r e e n verplicht burgerlijk huwelijk! 36. Veel kerken lijken s p r e k e n d o p elkaar. Dat wijst er op, d a t m e n zo snel mogelijk d e g e b o d e n kans o m te bouwen aangreep., z o n d e r zich o m h e t o n t w e r p van d e kerk al te veel zorgen te m a k e n . Zie Gusztäv Bölcskei, A Magyarorszdgi Reformatus Egyhdz. Történelmi väzlat. In: "Tebenned biztunk eleitó'lfogva... ". A magyar reformätussäg körképe. [Historische schets van d e H o n g a a r s - g e r e f o r m e e r d e kerk. In: " O p U h e b b e n we van h e t begin af vertrouwd..." (jjac: h e t begin van Ps. 90 in het Hongaars) Beeld van d e H o n g a a r s e g e r e f o r m e e r d e n . ] D e b r e c e n . 1991, 17. 37. Bucsay, a.w. II, 50v. Zie ook H.A.J. Lütge, Der Aufschwung der Böhmisch-Mährische Kirche unter Kaiser Franz Jozef I, 1848-88. Amsterdam. 1888. Lütge vertelt, dat d e lutherse H o n g a r e n zich p r o b e e r d e n in te d r i n g e n in d e b o h e e m s e g e m e e n t e n , die e c h t e r g e r e f o r m e e r d wilden zijn. Zij riepen d a a r o m d e h u l p in van gereform e e r d e H o n g a r e n ' u n d warteten geduldig, bis diese die b ö h m i s c h e Sprache erlernt hatten, u m i h n e n das Evangelium p r e d i g e n zu k ö n n e n . Lütge, a.w., llv. 38. 39. 40. 41.
I m r e Révész, Presbiteri rendszerü-e..., a.w., 298w. Imre Révész, Egyhdztörténelem, II, 52. Béla Szentpéteri Kun, a.w., lOOv. en Gusztäv Bölcskei, a.w. 21v. Mihäly Bucsay, A Heidelbergi katé magyardzatdnak története 1791-tó'l napjainkig. In: A Heidelbergi katé története Magyarorszägon. [Geschiedenis van d e catechismusverklaring van 1791 tot vandaag. In: Geschiedenis van de Heidelbergse catechismus in Hongarije] (ed. Tibor Bartha). Studia et Acta Ecclesiastica I. Budapest. 1965. 207-260. In dit artikel gaat Bucsay overigens allerlei Hongaarse catechismusverklaringen vanaf 1791 na en t o o n t de invloed van buitenlandse theologen aan, w a a r o n d e r bv. ook van J.J. van Oosterzee.
42. Zie voor deze weinig o n d e r z o c h t e periode: I m r e Révész, "Egy fejezet a magyar r e f o r m a t u s ébredés t ö r t é n e t é b ó 1", [Een hoofdstuk uit d e geschiedenis van de H o n g a a r s - g e r e f o r m e e r d e opwekkingsbeweging] in: Theológiai Szemle, 19 (1943), 10-45. Zie ook de n u a n c e r e n d e o p m e r k i n g e n van E n d r e Zsindely, Die Frage nach der Erweckungsbewegung im ungarisch-sprachigen Raum. In: Erweckung am Beginn des 19. J a h r h u n d e r t s . Referate einer Tagung an d e r Freien Universität Amsterdam 26-29. März 1985. Hrsg. Ulrich Gäbler u n d Peter Schram. Amsterdam. 1986, 285-297. 43. Veel informatie over evangelisatorische en missionaire acties is te vinden in de diss. van A.M. Kool, God moves in a mysterious way. The hungarian Protestant Foreign Mission Movement (1756-1951). Zoetermeer. 1993. 44. Er bleven n o g ruim 1000 g e m e e n t e n en 1,6 milj. g e r e f o r m e e r d e n b i n n e n Hongarije over. De meeste H o n g a r e n kwamen in R o e m e n i ë terecht, waar zij een hechte, maar o n d e r p e r m a n e n t e d r u k levende m i n d e r h e i d vormden. De
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 60 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 60 Pagina's