Marnix van St. Aldegonde: 'Tolk der bybeltaal'; Kerklied en kerk bij Marnix - pagina 51
1. Inleiding...2. Leven en werk in vogelvlucht. - Het Wilhelmus en het recht van verzet - Antwerpen - West-Souburg...3. Marnix en de kerk...4. Marnix en het kerklied: psalmberijming. - De berijming van Utenhove - De berijming van Datheen - Marnix' psalmberijming: drie edities...5. Marnix en het kerklied: Schriftuurlijke Lofzangen...
e e n wisselend aantal a c c e n t e n p e r regel. Vervolgens is e r h e t b e l a n g van h e t rijm: d e r i j m w o o r d e n m o e t e n f u n c t i o n e e l zijn. H e t rijm b i e d t d e m o g e lijkheid b e l a n g r i j k e w o o r d e n o p te laten vallen. D a t h e e n d a a r e n t e g e n m o e s t vaak zijn toevlucht n e m e n tot s t o p w o o r d e n e n u i t g e h o l d e w o o r d e n o m d e regel vol te m a k e n , zoals 'overal', ' v o o r t a e n ' , 'seer', 'altijt, en ' e e n p a e r ' . Bijvoorbeeld in d e v o l g e n d e regels uit Psalm 68 (curs. d o o r mij): G o d s b e r g h die is seer w o n d e r b a e r , Ghelyck Basan d e b e r g h voorwaer, D a e r hy eewigh van n u voortaen, Sal w o n e n s o n d e r te vergaen, Deze v o o r b e e l d e n zijn m e t h o n d e r d e n aan te vullen. M a r n i x wijst er m e t n a d r u k o p d a t hij 'alle s t o p w o o r d e n , die m e n in d e n dichte, o m d e n rijm te v i n d e n , dickwils plach te g e b r u y c k e n ' h e e f t willen v e r m i j d e n . Tot 'bevallicheyt' b e h o o r t ook: r e k e n i n g h o u d e n m e t d e m e l o d i e . A n d e r s gezegd, d e woord- e n zinsaccenten m o e t e n samenvallen m e t d e melodiea c c e n t e n . Ze m o g e n niet m e t elkaar botsen. Marnix h e e f t in dit opzicht voortreffelijk werk geleverd, D a t h e e n d a a r e n t e g e n miste h e t noodzakelijke muzikale a a n v o e l i n g s v e r m o g e n te e n e n male. H e t is t e r u g te voeren tot e e n verschil in a a n l e g e n o p v o e d i n g . Tot M a r n i x ' o p v o e d i n g als e d e l m a n b e h o o r d e o o k h e t muzikale aspect. In zijn v e r h a n d e l i n g De opvoeding van de jeugd lezen we m e t zoveel w o o r d e n : 'Verder r e k e n e n wij d e muziek ontegenzeggelijk tot d e b e s c h a a f d e e n e e n j o n g e e d e l m a n waardige k u n s t e n . ' " De catalogus van zijn b i b l i o t h e e k " v e r m e l d t o o k e e n aantal w e r k e n o p muzikaal g e b i e d e n e n k e l e titels geven zelfs a a n l e i d i n g te v e r m o e d e n daf Marnix zelf als c o m p o n i s t is o p g e t r e d e n , in die zin dat hij p s a l m e n en a n d e r e l i e d e r e n van c i t e r b e g e l e i d i n g h e e f t voorzien. Eén duidelijk voorb e e l d m o g e voor D a t h e e n volstaan, d e eerste regels van h e t eerste c o u p l e t van Psalm 42: Als e e n h e r t g h e j a e g h t , O H e e r e , Dat versche water b e g h e e r t : Bij Marnix (1580) luiden deze regels: Ghlijck e e n h e r t m e t g r o o t v e r l a n g h e n
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's