Marnix van St. Aldegonde: 'Tolk der bybeltaal'; Kerklied en kerk bij Marnix - pagina 53
1. Inleiding...2. Leven en werk in vogelvlucht. - Het Wilhelmus en het recht van verzet - Antwerpen - West-Souburg...3. Marnix en de kerk...4. Marnix en het kerklied: psalmberijming. - De berijming van Utenhove - De berijming van Datheen - Marnix' psalmberijming: drie edities...5. Marnix en het kerklied: Schriftuurlijke Lofzangen...
l a n d s was e r n o g e e n duidelijk o n d e r s c h e i d tussen d e 2e p e r s o o n enkelv o u d - ' d u ' e n ' d i j n ' - en d e 2e p e r s o o n m e e r v o u d : 'ghi' e n ' u ( w ) ' . H i e r m e e c o r r e s p o n d e e r d e n verschillende w e r k w o o r d s v o r m e n : ' d u geefst' e n 'ghi g e e f t ' . In d e z e l f d e p e r i o d e kwam o o k al ' g h i ' voor h e t e n k e l v o u d o p , als b e l e e f d h e i d s v o r m . Dit n a m sterk toe e n t e g e n h e t e i n d van d e zestiende e e u w is ' d u ' niet v e r d w e n e n , m a a r is 'ghi' wel 'regel'. 1 6 Marnix p r o b e e r d e h e t v e r o u d e r d e ' d u ' nieuw leven in te blazen, zich d a a r b i j b e r o e p e n d o p o u d e r e teksten, zoals d e Liesvelt-bijbel uit 1532. H e t g e b r u i k van 'gij' dat zowel e n k e l v o u d als m e e r v o u d k o n a a n g e v e n - 'jij' voor d e 2e p e r s o o n e n k e l v o u d kwam pas in d e z e v e n t i e n d e e e u w o p - was voor M a r n i x o n a a n v a a r d b a a r vanwege Gods uniciteit. In zijn eigen w o o r d e n : ' G o d e s heylige e e n i c h e y t ' , zijn ' h o g e Majesteyt e n d e e e n v o u d i c h enkel w e s e n ' (curs. d o o r mij) m a g m e n n i e t a a n s p r e k e n m e t 'Ghy', ' h e t getal van velen'. H i e r h e e f t M a r n i x altijd a a n v a s t g e h o u d e n . Begrijpelijk, m a a r toch e e n o n j u i s t e keuze: in h e t taalgebruik k a n m e n n o o i t d e klok t e r u g d r a a i e n , e e n levend e taal blijft altijd in beweging. Doorgaande herziening M a r n i x bleef schaven aan zijn b e r i j m i n g . Enerzijds vanwege zijn uitgangsp u n t : voor h e t b e z i n g e n van Gods Majesteit is h e t beste niet g o e d g e n o e g , a n d e r z i j d s vanwege kritiek die h e m bereikte n a h e t verschijnen van d e eerste editie. Zo bleef hij streven n a a r d e grootst mogelijke perfectie, zowel q u a i n h o u d als q u a v o r m . Een p r o e v e van vergelijking laat ik hier volgen e n wel h e t eerste c o u p l e t van Psalm 1, e e n b e r i j m i n g van d e eerste twee verzen van d e o n b e r i j m d e tekst, die in M a r n i x ' prozavertaling als volgt luiden: 1. Wel salig is d e m a n die n i e t e n gaet tot d e n raet d e r g o d l o o s e n / e n d e niet e n staet o p d e n wech d e r s o n d a r e n / n o c h o p d e n stoel d e r spotters is gheseten. 2. Maer zijnen lust is i n d e Wet des H e e r e n / e n d e o e f f e n t sick in zijne Wet aendachtelijck dach e n d e nacht. (editie-1617) Deze tekst ging Marnix o v e r b r e n g e n in poëzie: Wie niet e n t r e e d ' t i n d e r g o d ' l o o s e n r a e t / O f t o p d e n wech d e r s o n d a e r s niet e n staet
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1998
Reformatorische stemmen | 84 Pagina's