STIMULERINGSBELEID EN VERNIEUWINGSBELEID

Regelmatig worden de scholen geconfronteerd met ministeriële circulaires en aanmeldingsformulieren voor: - stimuleringsperiode; - activeringsplan; - ontwikkelingsproject.

De scholen ervaren een groot gebrek aan eenheid van beleid. Het beleid vanuit de ministeries valt uiteen in diverse vormen, zoals het stimuleringsbeleid en het vernieuwingsbeleid. Toch kunnen we uit de circulaires d.d. 14

november 1979 en 22 november 1979 concluderen dat deze twee vormen van beleid meer op elkaar zijn afgestemd.

Stimulering

Op 21 november 1974 bood de toenmalige minister van onderwijs en wetenschappen dr. J.A. V. Kemenade de Tweede Kamer een van zijn vele nota's aan onder de titel: 'Beleidsplan voor het onderwijs aan groepen in achterstandsituaties'.

De inhoud van die nota werd het uitgangspunt van het stimuleringsbeleid. Als hoofddoelstelling hiervoor gold het treffen van maatregelen binnen en in relatie tot het onderwijs, zodanig dat de achterstand in onderwijskansen voorkinderen wordt opgeheven.

Om dit te verwezenlijken moesten het departement van onderwijs en wetenschappen en het departement van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk een gezamenlijk beleid voeren. O& W voor de maatregelen in het onderwijs; CRM voor de maatregelen in relatie tot het onderwijs (maatschappelijk werk, clubhuiswerk e.d.). Dit beleid werd in gang gezet door dr. J. A. v. Kemenade, omdat hij op korte termijn geen grote resultaten verwachtte van het vernieuwingsbeleid voor de kinderen meteen achterstandsituatie in het onderwij s. Het moest er voor zorgen dat de leus: 'Iedereen gelijke onderwijskansen', in daden werd omgezet.

Binnen het stimuleringsbeleid werden op drie manieren extra middelen verstrekt: 1. Verlaging leerlingenschaal: De individuele stimuleringsschool kreeg een verlaging van de leerlingenschaal tot 28 of 25, afhankelijk van het aantal vaders met een laag beroepsniveau. Door de verlaging van de leerlingenschaal kon dan volgens de procedure van artikel 40, 3e lid van dek.o. wet of artikel 56, 2e lid, van de 1.o. wet 1920, een extra leerkracht worden aangesteld.

2. Stimuleringspakket: De O.B.D.'s zouden voorSO aangemerkte stimuleringsscholen één extra begeleidingsfunctionaris mogen aantrekken, die de individuele scholen bij hun werk ging ondersteunen.

3. Stimuleringsprojecten: In 1975 werden in 5 gebieden stimuleringsprojecten opgezet, als een gezamenlijke aktie van onderwijs en welzijnswerk. Deze projekten kwamen voort uit bestaande noodsituaties (werkloosheid, anderstaligheid.)

voort uit bestaande noodsituaties (werkloosheid, anderstaligheid.) Huidige situatie

Stond tot nu toe het stimuleringsbeleid dicht naast het innovatieproces basisschool, thans is men bezig met het inpassen van het stimuleringsbeleid in het beleid met betrekking tot het innovatieproces basisschool. In de praktijk is gebleken dat stiumulering in feite innovatie inhoudt. Bovendien stemmen de hoofddoelstelling van het stimuleringsbeleid en het 6e uitgangspuntvan de Innivatie Commissie Basisschool zo duidelijk overeen, dat het logisch is stimulering onder te gaan brengen in het innovatiebeleid. De éénwording van het stimuleringsbeleid en innovatiebeleid blijkt duidelijk hieruit, dat er binnen het activeringsplan een speciale categorie stimulering is opgenomen. Daarbij komt, dat de huidige concept-beleidsnotitie als titel draagt: 'Een vernieuwd stimuleringsbeleid in het kader van de emancipatie van groepen in educatieve achterstandsituaties en in het kader van het innovatieproces basisschool'.

Wettelijke status

Opeen stimuleringsschool kan waar nodig de Verruimingswet toegepast worden.

Looptijd

De extra middelen worden toegekend voor de tijd van 3 jaar. Aanmeldingmoest plaatsvinden voor 15 december. Tussentijdse aanmelding is zeer waarschijnlijk niet mogelijk.

Extra middelen

Deze worden gegeven in de vorm van extra schooltijden. Het aantal hiervan is afhankelijk van a. het aantal vaste leerkrachten; b. de hoogte vandeberoepsf actor, diebepaald wordt door het aantal kinderen uit sociaal-economisch zwakke gezinnen.

Behalve het inpassen van het beleid in het innovatiebeleid van de basisschool, vindt er ook verbreding plaats. Hierbij moeten we niet alleen denken aan het kleuteronderwijs en het voortgezet onderwijs dat binnen de stimulering steeds meer aandacht krijgt, maar vooral ook aan de kinderdagverblijven, de peuterspeelzalen en het emancipatorisch werk t.b.v. de ouders. In enkele consultatiebureaus voor zuigelingen en peuters zijn wachtruimten ingericht als winkel waar opvoedings en voorlichtingsmaterialen voor moeder en kind beschikbaar zijn. Dit alles kan gesubsidieerd worden mits gericht op onderwijsstimulering.

Is dit enkel en alleen de zorg om het kind met achterstandsituaties, dat problemen heeft met het ontvangen van het te bieden onderwijs? Te veel komt mijns inziens de totalitaire staatsopvoeding om de hoek kijken. Daar hebben wij veel moeite mee en zien het als een aantasting van het goed functioneren van het gezin in onze maatschappij.

Voor wat betreft het vergroten van de 'zorgbreedte' van het basisonderwijs is het voor het reformatorisch onderwijs alleszins de moeite waard zich aan te melden. Immers juist voor de kinderen die door welke oorzaak dan ook met het onderwijs problemen hebben, bestaat geen reformatorische school voor buitengewoon onderwrijs.

Als het gaat over de uitbreiding van het stimuleringsbeleid t.b.v. 0-4 jarigen moeten we oppassen dat de kinderen niet te jong uit het gezin worden gehaald. Te jong uit het gezin halen zal ertoe bijdragen dat de waarden en normen die in het gezin worden overgedragen geen wortel kunnen schieten in het kind op weg naar de volwassenheid. Dit zal eerderde belemmering tot deelname aan het onderwijs vergroten, dan dat de belemmering wordt opgeheven.

Breedtestrategie en dieptestrategie

De I.C.B. heeft de minister geadviseerd alvorens het Basisonderwijs in te voeren, het onderwijsveld ruimschoots de gelegenheid te geven dit onderwijstype experimenteel gestalte te geven, te beproeven en er in grote mate kennis mee te laten maken.

Twee innovatie-strategieën worden gevolgd bij het innovatieproces basisschool, te weten een breedtestrategie en een dieptestrategie. De breedtestrategie vindt zijn uitwerking in het activeringsplan, waar een zeer groot aantal scholen aan mee kan doen. De dieptestrategie vindt plaats via bepaalde ontwiklingsprojekten.

Activering (breedtestrategie)

Het ligt in de bedoeling tot 1983 alle scholen 1 jaar als activeringsschool aan het innovatieproces te laten deelnemen. Binnen de activering staan centraal: - schoolwerkplan-ontwikkeling t.a.v. een beperkt onderwerp. - integratie k.o.-l.o. moet in de uitwerking gestalte krijgen.

Bij de aanmelding moet een bescheiden plan (circa 5 pagina's) opgesteld worden, waarin staat hoe uw schoolorganisatie, (onderwijskundige) uitgangs-

situatie is, wat uw doel van de verschillende activiteiten is, hoe uw relatie met de ondersteuningsinstanties is. Wanneer u bij de V.G.S. bent aangesloten kunt u hier het B.G.S. noemen.

De activeringsscholen kunnen gebruik maken van projectgroep Communicatie Netwerk (pg. C.N.) (zie artikel van Dhr. Human in D.R.S. van november 1979). Hierbij dient aangemerkt te worden dat het volgen van de draaiboeken in het tempo van de pg. C.N. in feite alleen mogelijk is wanneer: a. het schoolhoofd ambulant is en/of b. de school al enigszins op weg is wat betreft integratiek.o.-l.o. met betrekking tot het door u gekozen onderwerp.

De schooltijden die u per koppel k.o.-l.o. krijgt, dienen vooral om de noodzakelijke vergaderingen a. voor te bereiden; ., b.bij te wonen.

De ƒ 2.000, — aan geldelijke middelen kunnen gebruikt worden voor aanschaf van nodige materialen en ter dekking van de kosten die voortvloeien uit de deelname aan de activering.

Relatie stimulering-activering

Een stimuleringsschool wordt thans ingekaderd in het vernieuwingsbeleid. Een stimuleringsschool maakt een plan van inzet. Daarinmoettotuitdrukking komen de wijze waarop het stimuleringswerk in de school zal worden aangepakt. Immers het opheffen van educatieve achterstanden moet planmatig gebeuren en zal één van de zorgen zijn van de toekomstige basisschool. Hierdoor zal elke stimuleringsschool in feite tevens bezig zijn met een stukje ontwikkeling van de basisschool. Zodoende heeft het ministerie gemeend de stimuleringsscholen tevens de gelegenheid te geven deel te nemen aanhetactiveringsplan. De stimulerings/activeringsscholen krijgen hun extra schooltijden op grond van het stimuleringsbeleid. Zij krijgen dus niet de twee extra schooltijden die aan de activeringsscholen worden toegekend, wel krijgen de stimulerings/activeringsscholen de geldelijke bijdrage van ƒ 2.000, —. Op de circulaire van het activeringsplan d.d. 14 november 1979 staat dan ookeen aparte categorie stimulering genoemd.

Elke stimuleringsschool kan dus in aanmerking komen voor het activeringsplan; elke activeringsschool kan niet in aanmerking komen voor stimuleringsschool.

Ontwikkelingsprojekten(dieptestrategie)

De scholen die zich aanmelden als ontwikkelingsschool worden geacht een proeftuin te zijn voor de nieuwe basisschool. Hier wordt in de loop van 4 jaar gewerkt aan een totaal schoolwerkplan voor de nieuwe basisschool (zie D.R.S. juni 1979). Hier worden b.v. schoolorganisatie, leerstofvolgorde en groeperingsvormen beproefd. Tevens zal de onderbouwing van het schoolwerkplan vanuit de eigen richting, het zgn. 'identiteits-eigen'-aspect binnen zo'n project aan de orde kunnen komen.

Binnen deze projecten zijn er thans twee waarin welzijn (CRM) en onderwijs samengaan, zodat zowel binnen de breedtestrategie als de dieptestrategie het stimuleringsbeleid wordt ingepast in het vernieuwingsbeleid.

T. Sterk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen