‘Ein Jude, er ist ein Jude…’
Morie is een roman die beklijft
‘Waarom ben ik eigenlijk een jood?’ Hij had er de laatste weken vaak over nagedacht. Zijn moeder hield haar handen een moment stil, maar zette toen de naald weer in de stof. ‘Omdat je bij ons geboren bent, jongen.’ ‘En als ik nu geen jood meer wil zijn?’ ‘Pas wilde je nog chazan worden.’ ‘Dat wil ik nog steeds, maar dat kan toch ook als je geen jood bent.’ ‘Je bent het en je zult het altijd blijven. Je bent als jood geboren en je zult als jood begraven worden.’ Voor Morie, hoofdpersonage in het gelijknamige romandebuut van schrijver en journalist Arie Kok, worden deze vragen naar zijn afkomst en identiteit steeds belangrijker.
Verboden voor joden
Het is 1936. Morie de Liever groeit op in het Gelderse Nijkerk. De joodse gemeenschap waartoe hij behoort vormt geen bijzonderheid en maakt volledig deel uit van het dorp. Thuis neemt het geloof een centrale plaats in en Morie doet daar vol overgave aan mee; dolgraag zou hij chazan (voorganger) willen worden. De jaren verstrijken en langzaamaan wint Adolf Hitler ook in Nijkerk steeds meer terrein. Mories afkomst blijkt plotseling wél bijzonder en zijn beste vriend Driekus wordt de zoon van een NSB’er. Discussies tijdens de geschiedenisles, felle gespreken met Driekus, dorpsgenoten die onderduiken, het dragen van een gele ster en de verboden voor joden; het zijn voor Morie signalen die hem stil doen staan bij wie hij is en tot welk volk hij behoort. Het zijn ook signalen die hem doen besluiten weg te vluchten, weg van het net dat zich steeds strakker rondom hem spant en weg van de deportatie die steeds dichterbij komt. Helaas blijkt een uitweg onmogelijk.
Waardevolle toevoeging
‘Met Morie richt Arie Kok een monumentje op voor duizenden kinderen die er niet meer mochten zijn omdat anderen dat zo besloten hadden’, zo luidt de flaptekst van de roman. Dat doet hij inderdaad, maar dat is niet het enige. Op meeslepende wijze beschrijft Kok het leven van een joods gezin met alle opvattingen, tradities en rituelen die daarbij horen. Morie de Liever is een denker. Zijn vragen zijn relevant en dat maakt dat de roman beklijft. Tegelijkertijd is hij een gewone jongen met gewone jongensdromen. En dat geeft het verhaal een realistisch en herkenbaar karakter. Ondanks de vele oorlogsboeken die de Nederlandse literatuur rijk is, is deze op waarheid gebaseerde geschiedenis uit Nijkerk een waardevolle toevoeging.
Morie, Arie Kok
Uitgeverij: Mozaïek, Zoetermeer.
ISBN: 9789023994237
Pagina’s: 213, paperback
Uitgegeven: 2013
Prijs: 17,90
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 september 2013
De Reformatorische School | 51 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 september 2013
De Reformatorische School | 51 Pagina's