BEWEGINGSONDERWIJS ALS SCHEPPINGSGAVE

Het vak bewegingsonderwijs staat al jaren ter discussie. Vaak gingen deze discussies over het aantal uur dat er gym gegeven moet worden, maar ook of deze lessen gegeven moeten worden door een speciale vakleerkracht. ‘Ja,’ vindt Geerten Zwemer, ‘een vakleerkracht heeft veel meer in huis dan een leerkracht die de (oude) bevoegdheid heeft door het pabo-diploma.

Meer lesuren bewegingsonderwijs en aandacht voor bewegen op school is van grote waarde voor het onderwijs.’ Zwemer is niet de enige met deze opvatting. Koninklijke Vereniging Lichamelijke Opvoeding (KVLO), een belangenvereniging voor vakdocenten bewegingsonderwijs, pleit al jaren voor meer uren gym. En ook de politiek houdt zich er steeds meer mee bezig. Begin 2016 werd er een initiatiefwet van de SP aange-nomen waarin werd gepleit voor minstens drie uur per week gym, gegeven door een vakleerkracht.

Scheppingsgave

‘Het is jammer dat op basisscholen zo verschillend wordt gedacht over bewegingsonderwijs’, zegt Geerten Zwemer. ‘Veel kinderen, leerkrachten en ouders zien het vak als een pretvak. Zij denken vooral dat het bedoeld is om de kinderen even te laten bewegen en te laten ontspannen.

Het belang van bewegingsonderwijs is veel groter. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat als leerlingen heel actief bewegen, ze de stof van bijvoorbeeld rekenen of taal sneller, makkelijker en beter gaan beheersen.’ De gymdocent kijkt even peinzend voor zich uit. ‘Ik durf de stelling te poneren dat de resultaten van de leerlingen omhooggaan als ze meer kunnen bewegen op school. Ouders en scholen zijn vaak erg gericht op resultaten. Als er te weinig tijd is in het rooster, wordt er als eerste tijd van gym, muziek en creatieve vakken afgesnoept. Het bewegen en het plezier in bewegen is ook een scheppingsgave. God heeft ons zo gemaakt dat we kunnen bewegen en daar plezier en voldoening aan mogen beleven. We zijn niet geschapen met louter cognitieve gaven. Daarom moeten we de andere ontvangen talenten niet onderwaarderen, maar die ook aandacht geven. Daar moeten we op een christelijke school ook aan denken.’

Ongeluk

Leerkrachten die na 2005 zijn afgestudeerd mogen geen gym meer geven. Ook niet als er een leerkracht ziek is en de leerlingen toch graag gym willen hebben. ‘Doe dan een spel op het plein, want als er een ongeluk in de gymzaal plaatsvindt, kan de leerkracht persoonlijk aansprakelijk worden gesteld.’

Leerkrachten die voor 2005 zijn afgestudeerd, mogen wel gym geven, maar hebben hier vaak geen speciale opleiding voor gehad. Zwemer: ‘Het is heel belangrijk dat de gymles wordt gegeven door een vakleerkracht. Die weet meer, kan meer, doet meer en durft meer. Vakleerkrachten hebben een uitgebreide opleiding gehad waarin ze hebben geleerd om les te geven volgens leerlijnen en volgordelijnen. Op deze manier is er een doorgaande lijn in de ontwikkeling van het kind op het gebied van bewegingsonderwijs. Hulpverlening, differentiatie en brede zorg zijn belangrijke thema’s en zorgen in combinatie met de extra kennis op het vakgebied voor betere lessen bewegingsonderwijs. De lessen zijn dan uitdagender en intensiever. Dit werkt ook door op andere ontwikkelingsgebieden dan alleen het motorische vlak. Een gymles is trouwens veel meer dan alleen maar bewegen. Kinderen leren hoe ze elkaar kunnen vertrouwen, regels met elkaar kunnen hanteren en hoe ze grenzen kunnen aangeven en verleggen.’

‘Resultaten van leerlingen gaan omhoog als ze meer bewegen op school’

Geerten Zwemer

Nascholing

‘Je bent niet zomaar vakleerkracht’, vervolgt Zwemer. ‘Je hebt er een extra opleiding voor nodig. Driestar hogeschool heeft een minor bewegingsonderwijs die studenten kunnen volgen. De voorwaarden om deze minor te volgen, zijn streng. Een student moet een motivatie-, coördinatie- en conditionele test doen en genoeg studiepunten hebben. Soms zijn er echter op een school te weinig bevoegde leerkrachten. Dan zegt bijvoorbeeld een bestuur dat dan maar meerdere leerkrachten de nascholing om vakleerkracht bewegingsonderwijs te worden, moeten gaan volgen. We merken dan dat er ook wel leerkrachten tussen zitten die niet intrinsiek gemotiveerd zijn. Dat is jammer, want zodoende gebeurt het dat leerlingen les krijgen van een docent die wel bevoegd is maar niet gemotiveerd is om het vak te geven. Dit kan ten koste gaan van de kwaliteit van het bewegingsonderwijs.’

Pauzes

Zwemer vindt het heel belangrijk dat kinderen bewegen. ‘Gebruik niet alleen de gymlessen om te bewegen. Dat is echt te weinig. Pauzes kun je ook gebruiken om met je klas bewegingsspellen te doen. Kinderen vinden het heel leuk als de juf of meester mee doet. Op die manier ben je ook heel doelgericht met bewegen bezig. Stel dat je dat elke dag een kwartier doet, dan beweeg je dus al weer een uur extra in de week. Als je tijdens of na de lessen in de klas ook nog allerlei bewegingsspelletjes integreert, ben je echt heel effectief bezig. Leerkrachten vinden het meestal ook wel leuk. De drang om te bewegen zit in iedereen. Meer bewegen versterkt de concentratie en zorgt daardoor voor betere schoolprestaties.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen