VRAGENBUS.

X te A. heeft wel eens gehoord, dat de nieuwe Psalmen niet betrouwbaar zijn en dat ook de invoering niet kerkrechtelijk was. Hij zou hiervan wel eens wat meer willen weten.
Het volgende moge hem ten antwoord dienen.
De invoering der nieuwe Psalmen was inderdaad verre van kerkrechtelijk. De Staten benoemden negen predikanten die zij belastten met het samenstellen van een nieuwe berijming. 12 Jan. 1773 kwam deze commissie met twee afgevaardigden der Staten samen op het Mauritshuis in Den Haag en 19 Juli kwam zij in haar 121e zitting gereed, en bood zij den Staten-Generaal den nieuwen Psalmbundel aan, die de kerk te aanvaarden had. Ten rechte schrijft Ds. Barger dan ook: „Zij is een staatscreatuur op volstrekt kerkelijk-onwettige wijze ingevoerd" Nooit had zich de kerk zulk een opleggen door de Staten mogen laten welgevallen. Dat zij zich er bij neerlegde toekent wel haar zeer diep verval.
Te erger is de invoering der nieuwe Psalmen geweest, omdat deze berijming niet van echt Gereformeerden oorsprong is. Integendeel, zij is voor een groot deel van Remonstrantsche wording.
Immers zij werd samengesteld uit drie berijmingen, n.l. die van Hendrik Ghysen, die van het genootschap Laus Deo salus populo en die van Johannes Eusebius Voet.
Hendrik Ghysen was zilversmid en voorzanger in de Amstelkerk te Amsterdam. Hij gaf in 1686 een Psalm-berijming uit, die hij uit 17 andere had saamgebracht. Op den rand van zijn uitgave werd telkens aangegeven wie de auteur van het vers of van den regel was. Van hem zijn de Psalmen 4, 67, 75, 82, 100, 122, 123, 126, 130, 150, de 1e berijming van het Geloof; de Bedezang voor de Predikatie, de Morgenzang, de Bedezang voor het eten, de Dankzegging na het eten en de Avondzang.
Het genootschap Laus Deo, salus populo (Gode de eer; den volke heil) had een berijming vervaardigd hoofdzakelijk door Remonstranten en Doopsgezinden. In die gemeenten werd dan ook deze berijming reeds gebruikt. En zoo waar voor de Hervormde Kerk werden wel zestig Psalmen (onder dit getal gerekend de Lofzang van Zacharias en van Simeon) overgenomen. Teekent het den geest van het einde der 18e eeuw niet?
De derde berijming was van Johannes Eusebius Voet, geneesheer te 's Gravenhage. Deze dokter schreef ook nog een boek over de heerlijkheid Gods in Christus. 82 zijner Psalmen werden aanzienlijk gewijzigd opgenomen in de nieuwe uitgave, benevens de 10 Geboden, de Lofzang van Maria, het Gebed des Heeren en de 2e Berijming van het Geloof.
Niettegenstaande de afkomst der nieuwe berijming dus verre van onberispelijk was, werd zij met uitbundige vreugde ontvangen. Ds. A. Rotterdam te Steenwijk gaf N.B. een leerrede uit, getiteld: „De juichende wachters vanwege de heerlijkheid des Heeren, en de invoering van een wijs verbeterd kerkgezang, in plaats der verouderde psalmberijming van den lofwaardigen Petrus Dathenus, of kerkelijke leerrede over Jes. 24 : 14, 15, 16". Zelfs werden gedenkpenningen geslagen en gedichten gemaakt. Toch juichten allen niet. In sommige plaatsen in Zuid-Holland en vooral in Zeeland was ernstig verzet.
Bij een volgende gelegenheid hoop ik hiervan iets mede te deelen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen