HET SUPRALAPSARISME TE DORDRECHT.

III.
Het eind-oordeel inzake Maccovius.
De Synodale Commissie heeft dus een basis van verzoening gevonden. Het oordeel inzake Maccovius luidde eenigszins anders dan het aanvankelijk was gesteld.
Hoofdzaak voor ons is, dat in de commissie nadrukkelijk verklaard werd, dat men hen behoorde te vermanen, die Maccovius verdacht hebben, om hem voortaan niet over dwaalgevoelens aan te klagen, als zij daarvoor geen gewichtige bewijzen hebben.
Overeenkomstig het voorstel der commissie besloot de Synode met algemeene stemmen. Dit besluit is te meer opmerkelijk, omdat er zich onder de buitenlandsche leden godgeleerden bevonden, die den Remonstranten nog al gezind waren en omdat de Arminianen de supralapsarische voorstelling tot een mikpunt van hun strijd kozen, eveneens zeer de veroordeeling van het supralapsarisme eischten. Maar die godgeleerden hebben het onderspit moeten delven.
Van ketterij is dus de felle supralapsariër Maccovius geheel en al vrijgesproken. Zelfs zijn zijn tegenstanders vermaand hem deswege niet meer aan te klagen.
Het supralapsarisme is door de Synode te Dordt niet veroordeeld; in geen enkel opzicht zelfs. Voorzoover geoordeeld werd dat Maccovius te berispen was, ging het over zijn wijze van uitdrukking, niet over zijn supralapsarisme zelf. Dit spreekt te krachtiger, omdat de afkeuring die in het eerste rapport van de commissie voorkwam over de ontkenning door Maccovius, dat het gevallen menschdom voorwerp van Gods voorbeschikking zou zijn, dat die afkeuring niet voorkomt in het eindoordeel der commissie, noch der Synode.
Over den afloop van de hetze tegen Maccovius waren niet allen tevreden. Onder degenen die ontevreden waren behoorde Kempo Harinxma a Donia, eerste curator van de Hoogeschool te Franeker. Hij wenschte gestrenger optreden tegen de valsche beschuldigers van Maccovius. De politieke commissarissen hamerden de napraters af. Het besluit was gevallen en de zaak van Friesland „in der minne afgedaan".
Het moge onzen lezers duidelijk zijn dat de Synode van Dordrecht geen veroordeeling uitsprak over het supralapsarisme. Dat deden de Remonstranten wel. Zij verwierpen het supralapsarisme geheel en al.
De groote en beroemde Synode van Westminster (1643-1648), die dus van de geschillen te Dordrecht behandeld kennis droeg, deed het evenmin. Deze Synode liet de zaak geheel onbeslist.
Hoe dwaas is het nu om de Belijdenisschriften, die door mannen van beider richting zijn onderteekend, zoo te willen uitleggen, dat het supralapsarisme er in veroordeeld werd. Reeds van de geloofsbelijdenis kan dit niet gezegd worden, maar dit kan dan toch ook zeker niet beweerd van de Vijf Artikelen tegen de Remonstranten, die in de Synode te Dordrecht zijn opgesteld, met medewerking en goedkeuring der supralapsariërs. Hebben deze mannen dan de dwaasheid begaan hun eigen vonnis te teekenen? Dit te beweren is toch al te doorzichtig. Welnu, ik houd vol dat het supralapsarisme niet in de geloofsbelijdenis, noch in de Dordtsche leerregels is veroordeeld. De strijd tegen Maccovius gevoerd, heeft dit ten duidelijkste bewezen. Zoo de Synode onvoorwaardelijk het infralapsarisme had willen aanvaarden, als de rechte leer, met veroordeeling van het supra, zij had overvloedig gelegenheid gehad door den feilen, aangeklaagden Maccovius te veroordeelen. Maar zij heeft zich met beslistheid er van onthouden en de Vijf Artikelen tegen de Remonstranten zijn zoo gesteld, dat zij door beide richtingen met vrijmoedigheid konden onderteekend worden.
Bij herhaling zelfs heeft de Dordtsche Synode geweigerd het supralapsarisme te veroordeelen. De behandeling van de aanklacht tegen Maccovius was niet het eenige geval waarbij het supralapsarisme ter sprake kwam.
De Remonstranten hebben eerst gepoogd om het infra-en supra-lapsarisme als een twistappel in de Synode te werpen. De groote vergadering heeft echter geweigerd een onderlinge twist te maken en hare leden hebben zich schouder aan schouder gesteld in den strijd tegen de Arminianen.
Daarenboven heeft de Synode beslist geweigerd in het Naschrift een verwerping van „harde uitdrukkingen" op te nemen, waarvan vooral buitenlandsche godgeleerden de supralapsariërs een verwijt maakten.
In de uitspraken der Synode komt dan ook niet één veroordeeling van het supralapsarisme voor. Ik herhaal, dat het supralapsarisme in de Synode van Dordrecht niet is veroordeeld en dus ook niet in de Dordtsche Leerregels.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen