Kerkelijke tucht in de Free Presbyterian Church of Scotland 1

Ditmaal een kleine onderbreking in de toelichting op de artikelen van de Dordtse Kerkorde. Toch wel iets wat met kerkrecht heeft te maken, n.l. over de kerkelijke tucht. Eén dezer dagen las ik hierover een mooi en leerzaam artikel in The Free Presbyterian Magazine, dit is het maandelijkse blad van de Free Presbyterian Church of Scotland. (De vrije gereformeerde kerk van Schotland.)

Het is het kerkverband in Schotland waar onze Geref. Gemeenten nauw aan verwant zijn wat betreft prediking en kerkinrichting. Ds. Kersten Sr. heeft in zijn tijd gepoogd met dit kerkverband in kerkelijke korrespondentie te komen, wat echter mislukte, o.a. omdat deze Schotse gemeenten zeer gekant zijn tegen orgels in de kerk. Ook onze zendingsdeputaten hebben weleens een poging gedaan, voordat we eigen zending deden in West-lrian en Afrika, om met hen gezamenlijk in Afrika op hun zendingsgebied te werken.

Ook dit mislukte, omdat de Schotten wél geld wilden ontvangen, maar verder alles zelf in eigen hand wilden houden. Dit is wel echt een eigenschap, die behoort tot de Schotse volksaard, zo gevormd door een eeuwenlang isolement, dat bepaald is door historie, godsdienst en eenzame ligging in het bergachtige Schotland.

En hoewel Schotland thans bij Engeland behoort, zijn de Schotten geen Engelsen en ze willen ook zelfs nu nog als een apart volk gerekend worden.

Toch is Schotland naast Nederland een rijk gezegend land geweest. Hoewel het alti d een arm land is geweest, waar de mensen met hard werken een karig bestaan hadden wat het natuurlijke betreft, andsrzijds heeft de Heere er wat de kerk betreft een zuivere reformatorische kerk geplant en is er van ouds veel volk van God geweest. Dit heeft een stempel gezet op het volksleven in gereformeerde zin, nog meer dan in Nederland. Maar ook in Schotland is evenals in Nederland gekomen wat de Schotten zelf noemen „backsliding" (afval en verval van de kerk). Ook het Schotse volk in zijn geheel is vermaterialiseerd en verwereldlijkt. De leer van vrije genade is grotendeels verdwenen, maar in de Free Presbyterian Church of Scotland, hoewel kleiner dan onze Geref. Gemeenten in Nederland, wordt ze nog gevonden.

Op uitnodiging van een Schotse familie in Inverness, waarmee ik tijdens hun bezoek aan Den Haag in kennis was gekomen, heb ik een kleine vakantie in Schotland doorgebracht om wat meer in aanraking te komen met en wat meer kermis op te doen van het kerkelijk en godsdienstig leven in de Free Presbyterian Church waartoe ook deze familie behoorde. En in deze gemeenten gevoelt men zich thuis en ervaart men ook een geestelijke band en gemeenschap. Ook in Engeland kan men dit vinden in de Philpot gemeenten (de Strict Baptistgemeenten). Bij de N.V. Uitgeverij „De Banier" verscheen vorig jaar een prachtig boek van de heer Saarberg uit Utrecht over het leven en de arbeid van Philpot (Der Pelgrims Metgezel), waarin men ook over het ontstaan van en het leven in diens gemeenten kan lezen. Toch voelt men als gereformeerd mens, die een gereformeerd kerkelijk leven verkiest en een schriftuurlijk-praktisch, bevindelijke prediking begeert, zich in Schotland meer thuis dan in Engeland. De Philpot-gemeenten zijn indepéndentisch, d.w.z. alle gemeenten staan los van elkaar, zonder verband van classes en synoden, men heeft er grootdoop en geen kinderdoop, en d; predikanten hebben geen kerkelijke opleiding, maar zijn moer „oefenaars", zoals er ook vroeger wel in onze gemeenten waren en nog wel gevonden worden in de Oud Geref. Gemeenten.

In de Free Presbyterian Church is dit alles anders. Er is kinderdoop, men kent een kerkelijk leven met meerdere vergaderingen en men heeft een opleiding voor predikanten. Vooral dit laatste is wel te merken aan de preken. Men zoekt de kracht in de verklaring en toepassing van de tekst, en niet in wat verhaaltjes om de tijd vol te krijgen.

Is er in de preken van de dominees in de Philpotgemeenten weinig of in het geheel geen „aanbod van genade", in de Schotse gemeenten is dit anders. In de geest van de Erskines valt hier grote nadruk op, en uit de persoonlijke gesprekken, die ik er heb gehad en uit de predikaties die ik beluisterd heb, heb ik de indruk gekregen dat dit nog meer gebeurt dan in onze Geref. Gemeenten. Men preekt een schriftuurlijk aanbod van genade en tevens de soevereine werkingen van de toepassing door de Heilige Geest van Christus' verworven genade in de harten van Zijn kinderen.

Wat toch wel een grote indruk bij mij gemaakt heeft en ook nagelaten heeft, , is het bijwonen van een Avondmaalsweek. Dit doet men nog op de wijze zoals men daarvan lezen kan in dé preken van de Erskines. Het Avondmaal viert men niet als gemeente apart, maar met enkele gemeenten tezamen; ook niet één predikant bedient het Avondmaal, maar enkele predikanten zijn aanwezig, die ieder één Avondmaalstafel bedienen. Enkele dagen tevoren wordt door ieder van deze predikanten een voorbereidingspreek gehouden en ook in het Avondmaal houden meerdere predikanten een dankzegging en nabetrachtingspreek. Behalve de dominee die preekt, zitten dan de andere predikanten naast elkaar op een bank achterin de preekstoel; dit is voor een Hollander eerst een wat vreemd gezicht. Op vrijdagmorgen was er een dienst, die wij in Holland ook niet kennen. In de preekstoel zaten weer enkele predikanten, waarvan één een kort woord sprak over een tekst. Daarna gaf hij gelegenheid aan verschillende mensen in de kerk één voor één om wat uit eigen leven en bevinding te vertellen, al of niet in betrekking met het gesprokene van de predikant. Volgens mijn gastheer was dat een oud gebruik van Hollandse origine, daar dit afkomstig zou zijn uit het leger van de koningstadhouder Willem III, voor mij overigens een geheel onbekend verhaal.

Zingt men in Engeland in de Philpotgemeenten gezangen en geen psalmen, Philpot zelf was tegen het zingen van berijmde psalmen, in de Free Presbyterian Church zingt men wel berijmde psalmen en alleen psalmen. Uiterlijk is het zingen echter niet fraai om te horen, want de Schotten zingen zonder orgel en ze zijn zeer slechte zangers met hard schreeuwende stemmen, dit wel in onderscheid met de engelse gemeenten, waar de zangers in het algemeen aangenaam en welluidend voor het oor zingen. Dit is natuurlijk maar de buitenkant, veel belangrijker is of het hart in de zang door de Heere wordt gehoord. Dit heb ik ook in Schotland wel gemerkt en in de diensten die ik bijwoonde, en ook in de Avondmaalsdienst op zondag, die bijna 4 uur duurde, heb ik in eigen hart gevoeld de gemeenschap der heiligen. Ik ben er getuige van geweest hoe de Heere aan de andere kant van de zee uit de verhoogde Christus en uit Zijn verworven gerechtigheid en door Zijn Geest de harten van Zijn kinderen verblijdt en verkwikt. Een volgende keer dan het bovengenoemde artikel over de kerkelijke tucht.

's-Gravenhage

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen