KERK EN KERKRECHT

De Dordtse Kerkorde. Artikel 54. Insgelijks zullen ook de schoolmeesters gehouden zijn, de artikelen als boven, of in de plaats van die de christelijke katechismus, te ondertekenen.

De ondertekening door de schoolmeesters De Synode van Dordrecht 1618-'19 zocht naar de zekerste middelen om de herleving van de remonstrantse ketterij te voorkomen. Zij trachtte het geredde kleinood van de zuivere leer voor altijd ongeschonden te bewaren door ondertekening van de Formulieren van Enigheid, door oefening van de tucht en de handhaving van de kerkorde. Niet alleen predikanten en professoren in de theologie, maar ook de rektoren van de latijnse scholen en de schoolmeesters moesten een ondertekeningsformulier ondertekenen. In de 164ste zitting werd besloten, dat alle rektoren en schoolmeesters de Belijdenis, de Katechismus en de Verklaring van de Synode tot betuiging van hun overeenstemming in de Gereformeerde leer onder dit Formulier zullen ondertekenen:

Wij onderschreven Rectoren en Schoolmeesters van N.N. verklaren oprechtelijk in goeder consciëntie voor de Heere, met deze onze ondertekening, dat wij van harte gevoelen en geloven, dat al de artikelen en stukken der leer, in deze Belijdenis en Katechismus der Gereformeerde Nederlandse Kerken begrepen, mitsgaders de Verklaring over enige Artikelen der voor­zegde leer, in de Nationale Synode te Dordrecht 1619 gedaan, in alles met Gods Woord overeenkomen; beloven derhalve, dat wij de voorzegde leer getrouw zullen verstaan, en de jeugd naar eis van ons beroep en begrip, naarstig inscherpen, op straffe dat wij, hiertegen doende, van onze schooldienst zullen afgezet worden.

In de 177ste zitting werd aangaande de scholen besloten aan de Staten Generaal het volgende verzoek te doen: En wat aangaat de lagere scholen, verzoekt ook de Synode zeer ootmoedig, dat Uw Hoog Mog. gelieven te bevelen, dat, volgens het advies van geleerde mannen, die het allerbest verstaan wat tot onderwijzing van de jeugd behoort, een algemene schooierde beraamd en gearresteerd worde, waardoor de gebreken, die men doorgaans in de scholen bespeurt, mogen verbeterd, en, zoveel mogelijk, eenparigheid gehouden worden in de onderwijzing van de jeugd; en inzonderheid in de fundamenten van de grammatica, dialectica en rhetorica.

De Synode wilde, dat alle scholen, zowel bijzondere als openbare, bezocht zouden worden door predikanten in gezelschap van een ouderling en, zo het nodig was ook door de overheidspersonen. En dan niet alleen ter onderrichting en ter aanmoediging van de onderwijzers, maar ook ter rechtwijzing en bestraffing van de nalatigen door kerkeraad en magistraat. De Dordtse Synode achtte het zeer noodzakelijk, dat de jeugd in de gronden van de christelijke religie onderwezen werd. Naast de katechese door de predikanten en door de ouders moest dit ook de taak zijn van het onderwijzend personeel op de scholen. Daarom wilde de Synode dat er scholen werden gesticht en dat de overheid het onderwijzend personeel van een behoorlijk salaris zou voorzien. De Synode wilde ook dat deze onderwijzers lidmaat waren van de Gereformeerde Kerk, dat zij vroom van leven en in de leer van de Katechismus goed thuis waren. Als waarborg voor de onderwijzing van de zuivere leer moesten daarom de schoolmeesters en de rektoren van de latijnse school bovengenoemd ondertekeningsformulier ondertekenen. Minstens twee dagen in de week moesten zij al hun leerlingen oefenen; niet alleen in het van buiten leren, maar ook in het recht begrijpen van de katechismus. Ook dat voor dit onderwijs op de scholen drieërlei leerboek nodig was: een klein boekje voor de kleine kinderen; een kort uittreksel van de Katechismus voor de iets meer gevorderden en de „Heidelberger" voor de ouderen. „Andere boeken zullen in de Nederlandse scholen verboden zijn. Ook zullen de schoolmeesters hun scholieren vooral naar de katechismus-predikatie geleiden en hen over het daar gehoorde nauwkeurig ondervragen". Zo wilde de kerk waken voor het goede onderwijs aan de jeugd. Zij bepleitte bij de regering de belangen voor goed christelijk onderwijs, zij wilde dat er bekwame en godvrezende onderwijzers zouden komen en dat misbruiken afgeschaft werden en goede boeken ingevoerd werden. Volgens de Geref. vaderen was hf^j^de plicht van de ouders hun kinderen onderwijs te gf' Ite laten geven in de zuivere gereformeerde waarheid en' daarom was het ook nodig dat de kerk of anderen goede scholen zouden stichten om de „jonge jeucht" daarheen te sturen. Zo drongen zij reeds aan op een officiële leerplichtwet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen