Een schets uit de kerkgeschiedenis van Zeeland (9)

De geschiedenis van de emigranten, waarvan we de zeereis door middel van de beschrijving van ds. A. Zwemer meemaakten laten we een ogenblik rusten. We proberen de geschiedenis van de groep emigranten in Amerika gekomen met de „Kroonprins van Hannover" vanuit Antwerpen afgevaren te vervolgen.

Hoewel dit schip onder leiding van Jannes van de Luyster door vertraging het laatst het vaderland had verlaten, was haar reis het voorspoedigst en van de drie was dit het eerste, dat in Amerika aankwam. Er was van tevoren beslist dat diegene die het eerst aankwam, nl. van de drie leiders met hun gevolg, zou beslissen, waar men zich zou gaan vestigen. Deze moest dan een boodschap achterlaten voor degenen die later aankwamen zodat ze zich bij elkaar konden voegen. Nu rustte de verantwoordelijkheid om een keus te maken op Jannes van de Luyster. Ze kwamen zondag 6 juni 1847 te New York aan en ds. Scholte was daar om hen te ontmoeten. Deze drong erop aan dat ze naar lowa zouden gaan, wat hij de meest wenselijke plaats achtte om zich daar te vestigen. Scholte en Van Raalte waren heel verschillend van mening wat betrof de plaats van vestiging voor de Hollanders. Het is mijn voornemen om later in te gaan op Van Raalte's keus voor Michigan. Het is echter noodzakelijk dit uit te leggen om het te begrijpen.

De volgelingen van Scholte waren beter van geld voorzien. Een vlakke prairie-streek eist meer kapitaal om onderkomens te bouwen en voorzieningen en middelen van onderhoud eer de eerste oogsten kunnen worden binnengehaald. In een beboste streek kan het hout direkt veel diensten bewijzen. De bomen kunnen in geld worden omgezet door latten, dakspanen, balken enz. te verkopen. Daartegenover voerde Scholte aan dat Hollanders totaal vreemd tegenover woudgebieden stonden en de vruchtbare leem van lowa de grondsoort was waarmee ze het meest bekend waren. Van New York zetten ze de reis per stoomboot voort naar Albany. Een comité ontmoette daar ds. Wychhoff en beraadslaagde met hem ten aanzien van Michigan, maar men kwam niet tot een definitieve beslissing, naar het scheen. Op die reis stierf een kind en het werd te Albany begraven.

Van Albany naar Buffalo kwam het saaie, lange en vervelende stuk van de reis per kanaalboot, dit duurde elf dagen. De boot was overvol en ongeriefelijk, maar daar het juni was, kon men vanwege het weer het grootste gedeelte van de tijd op dek buiten vertoeven. Ergens langs het jaagpad ligt iemand van dit gezelschap begraven. De boot werd stil gelegd en er werd een korte dienst gehouden bij het in haast gedolven graf. Te Buffalo ontstond er een meningsverschil tussen Van de Luyster en ds. Scholte.

Ofschoon zoals gezegd de kaartjes naar St. Louis reeds waren gekocht; werden de plannen veranderd en reisden de Zeeuwen naar Michi­ gan waar juist Van Raalte zijn kolonie had gevestigd. Een stoomboot bracht hen over de meren (Lake Erie, Huron Lake en Lake Michigan) van Buffalo naar Black Lake aan het strand van Michigan. De ingang was toen verzand en daarom moesten de goederen met kleine bootjes aan land gebracht worden. Toen ze zich verzamelden op het zandige strand van „Macatawa" (Mekatewagamie) waarlangs mijlen ver de met bomen begroeide duinen zich uitstrekten, kwamen de Indianen met hun kano's en verzamelden zich om de Zeeuwen met minzame nieuwsgierigheid.

Die nacht werd doorgebracht in de open lucht. Op een zondagmorgen bracht een platte boot onze vermoeide, van hartzeer vervulde reizigers naar Holland. Daar waren een paar totaal ongeschikte „schuilplaatsen" gemaakt in afwachting van hun aankomst. Hier moesten ze met zoveel geduld als ze maar konden opbrengen wachten totdat het terrein van hun vestiging zou worden uitgekozen.

Enkele weken later volgden Jan Steketee en zijn gezelschap. Kaboord met ds. Van der Meulen en zijn gezin hadden de meest onverkwikkelijke reis met veel vertragingen en kwamen pas op de eerste augustus in Holland aan. Tijdelijke onderkomens waren gemaakt en de meeste van de vrouwen en kinderen bleven in Holland. Ondertussen moest een terrein worden uitgezet tot woonplaats en een weg door het woud worden gehakt en werd begonnen om huizen te bouwen. Dat was een moeilijke zomer. In het gezelschap van Van de Luyster brak een pokken-epidemie uit. De voedselvoorziening was schaars en onvoldoende. Ondervoeding, te dicht op elkaar gepakt te moeten verblijven en gebrek aan sanitaire voorzieningen deden hun dodelijk werk.

Er waren geen dokters noch verpleegsters en ds. Van Raalte deed dienst als dokter, maar was ook in geestelijke zin tot steun en troost aan vele ziekbedden wat doodsbedden werden.

Het is geen wonder dat de harten van deze pioniers beefden, zichzelf in zulk een vreemd land bevindend, omgeven door wouden, schier ondoordringbaar en bewoond door wilde dieren en Indianen. Ook is het niet verwonderlijk dat velen van hen ziek waren van heimwee en verlangen naar de goed onderhouden akkers en gezellige dorpjes van hun geboorteland. Zo was het een ontevreden en moedeloos gezelschap Zeeuwen dat hun leraar ds. Van der Meulen begroette.

Met zijn karakteristieke kracht wierp hij zich op zijn taak om him hoop en moed te vernieuwen. Onmiddellijk na zijn aankomst had Van de Luyster zijn terrein uitgezet voor zijn dorp, zes mijlen ten oosten van Holland. Een klein blokhouten huis aan de Black River ongeveer een kwartmijl ten oosten van de Scholtens brug moest dienen als hoofdkwartier. Daarheen werden van Holland per platte boot provisie en huishouding gebracht. Dan werd dit meegenomen naar het nieuwgevormde dorp over de zogenaamde weg, die door en in het bos uitgehakt was. Een groot brok rots wijst het terrein van deze historische plaats aan. Een bronzen plaat vermeldt de boodschap nu aan de vreemdeling die voorbijgaat.

Het Amerikaanse landkantoor voor het Grand- Riverdistrict was toen gevestigd in lonia of „Ayoni" zoals Van de Luyster het neerschreef in zijn dagboek. Hij kocht en vroeg concessies voor Kavel 17, 19 en 400 acres in Kavel 9, Township 5. De vergunningen voor dit land werden in 1849 verkregen. Overeenkomstig de Act of Congress van 1820 werd dit land gekocht voor $ 1, 25 per acre.

Een stel dappere lieden trok de wildernis in en de eerste gezinnen, die zich vestigden in de buurt van Zeeland waren Jan Steketee, Jacob de Hond en Christiaan den Herder. Het bouwen van Van de Luysters huis was begoimen de 21ste juh 1847. Deze houten huizen Waren binnen enkele weken gebouwd van de dichtsbijzijnde bomen. In de regel hadden ze slechts een kamer en een raam. De houten kist welke op de reis van Nederland de familiebezittingen bevatte deed dienst als tafel. In het eerst kookten ze op vuren gestookt met hout buiten (Picknikken) het huis. Wat later maakten ze gebruik van vuurhaarden of kachels meegebracht uit Grand Rapids.

St.Catharines

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen