Dr. J. Douma, dr. P.F. Maas en ds. A. Moerkerken: Polio, een gesprek hervat; 64 blz.; Uitgeverij De Groot Goudriaan, Kampen, 1994. Prijs: ƒ 10,—.

BOEKENNIEUWS

In de jaren 1992-1993 brak er in Nederland weer een polio-epidemie uit, waardoor vooral die gebieden getroffen werden, waar zich concentraties van mensen bevinden, die principiële bezwaren hebben tegen vaccinatie. Er kwam een discussie Qp gang ten aanzien van de vraag of de overheid geen vaccinatiedwang zou moeten toepassen. Overigens een discussie, die ook al eerder is gevoerd. Gelukkig is de overheid hiertoe niet overgegaan, maar wel besloot de overheid "in gesprek te komen en te blijven met mensen, die om godsdienstige redenen moeite hebben met vaccinatie". Aan een drietal personen werd verzocht een gesprek aan te gaan met vertegenwoordigers van een aantal kerkelijke groeperingen, waarbinnen bezwaren leven tegen vaccinatie. Deze drie personen waren Prof dr. P.F. Maas, Ds. A. Moerkerken en Prof dr J. Douma. In concreto vond dit gesprek plaats met vertegenwoordigers van de Christelijke Gereformeerde Kerken (Bewaar het Pand) en de Gereformeerde Gemeenten. Vanuit de Oud Gereformeerde Gemeenten, de Gereformeerde Gemeenten in Nederland en de stroming rond het blad "Het Gekrookte Rief' in de Nederlandse Hervormde Kerk werd het gesprek geweigerd. Inmiddels verscheen een boekje met de titel "Polio, een gesprek hervat", dat door de drie genoemde personen werd geschreven en dat vanuit de meeste van onze reformatorische scholengemeenschappen werd verspreid in de gezinnen, maar dan wel op verzoek van de ouders zelf Ik meen, dat dit laatste juist is, daar het hier allereerst een verantwoordelijkheid van de ouders betreft.

Uitdrukkelijk stellen de samenstellers van het boekje, dat het niet werd geschreven om te indroctrineren, maar wel om objectieve informatie te geven ten aanzien van het pro en contra standpunt. Ik acht het daarom een goede zaak om van de inhoud kennis te nemen.

Wij vinden in dit boekje allereerst een bijdrage over hetgeen onder polio en poliovaccinatie verstaan moet worden. Vervolgens treffen wij een interview aan met Prof dr. P.F. Maas, dat vooral betrekking heeft op de bemoeienissen, die de overheid in de loop der tijd met vaccinatie-kwesties gehad heeft. Ds. A. Moerkerken zet daarna het standpunt van de tegenstanders van vaccinatie uiteen. Hij maakt duidelijk, dat er bezwaren zijn vanuit de historie, bezwaren die te maken hebben met de geest van de tijd en bezwaren die verband houden met het geloof in Gods voorzienigheid.

Wat betreft het laatste benadrukt hij, dat een leven in afhankelijkheid van Gods voorzienigheid het gebruik der middelen niet uitsluit en dat daaronder ook voorzorgsmaatregelen vallen om onze gezondheid te beschermen. Echter naast geoorloofde voorzorgsmaatregelen achten de bezwaarden tegen vaccinatie inenting een in zichzelf ongeoorloofd middel. Hij vraagt zich af of het ethisch toelaatbaar geacht mag worden, aan een gezond lichaam ziektekiemen toe te dienen in de vorm van gedood of verzwakt virus. Bovendien is er de vrees, dat door de vaccinaties een stuk afhankelijkheid van de levende God is verloren gegaan.

Ds. Moerkerken vat het standpunt van de bezwaarden dan als volgt samen: "Wie de zorgende en beschermende hand van de God van leven en dood kennelijk soms in het leven ervaren heeft, zou het als een slag in het Aangezicht van diezelfde God kunnen ervaren als hij zou buigen voor de vaccinatie, die in zijn ogen een afgod is". Daarbij acht ds. Moerkerken het gewenst, dat ouders met hun opgroeiende kinderen openhartig en ernstig spreken over de vragen rond vaccinatie. Hij waarschuwt voor stijfhoofdigheid en star conservatisme, waardoor anderen, die wel tot vaccinatie meenden te moeten overgaan, worden veroordeeld. Daarmee benadrukt hij, mijns inziens terecht, dat het hier een gewetenskwestie betreft, die heel teer en heel persoonlijk ligt tussen God en onze ziel, en dat het niet past anderen hooghartig te veroordelen.

Tenslotte verwoordt Prof dr. J. Douma het standpunt van de voorstanders van vaccinatie. Hij benadrukt, dat ook hij er van harte van overtuigd is, dat het Gód is. Die Zijn hand heeft in gezondheid en ziekte. Hij is echter van oordeel, en dan beroept hij zich daarbij op enkele voorbeelden uit de Heilige Schrift en op hetgeen Calvijn heeft gezegd in zijn "Institutie", dat het God Zelf is, die ons ook voorzorgsmiddelen gegeven heeft om ons te beschermen. Vaccinatie wordt door hem als zo'n voorzorgsmiddel gewaardeerd. Het standpunt van de voorstanders van vaccinatie brengt hij dan als volgt onder woorden: "Zij denken helemaal niet, dat zij met poliovaccinatie immuun gemaakt kun- nen worden voor Gods oordelen. Maar zij denken wel, dat God in Zijn voorzienigheid een middel geeft om hun kinderen te behoeden voor een ernstige ziekte. Als God een kind met polio wil slaan, kan geen vaccinatie dat tegenhouden. Maar als God een middel geeft om polio te voorkomen, komt het overeen met Zijn voorzienigheid dat wij dat middel dan ook gebruiken". Hij acht het inconsequent, dat de tegenstanders van vaccinatie wel kunstmatige regeninstallaties gebruiken en geen vaccinatie, terwijl zij niet alleen belijden, dat ziekte en gezondheid, maar ook regen en droogte uit Gods hand ons toekomen. Waarom dan het een wel en het ander niet, zo vraagt Prof. Douma zich af. Daarbij wijst hij erop dat het afwijzen van vaccinatie met een beroep op Gods voorzienigheid een typisch Nederlands standpunt is, dat men elders niet aantreft.

Ik acht het een goede zaak van de inhoud van dit boekje kennis te nemen. Maar tegelijkertijd wil ik ervoor waarschuwen alleen maar verstandelijk met deze zaken om te gaan. Het betreft hier tere en gevoelige zaken, waardoor wij elkaar nodeloos diep kunnen verwonden. Het gaat hier over gewetens van mensen voor Gods Aangezicht en daarom vind ik het verheugend, dat allen, die in dit boekje aan het woord komen zich verzetten tegen vaccinatiedwang. Laten wij voorzichtig en met teerheid met gewetens omgaan en laten wij beseffen, wat een leed deze ziekte teweegbrengen kan bij ouders van getroffen kinderen en bij getroffenen zelf Maar dan past het ook niet elkaar hooghartig te veroordelen. Jaren geleden schreef ds. A. Vergunst over deze zaak in "De Saambinder" en hij wees daarbij op Ezra en Nehemia: de een aanvaarde wel een gewapend geleide van de Perzische koning op weg naar Kanaan, terwijl de ander dat als wantrouwen tegenover de Heere ervoer Uiteindelijk gaat het om het geloof in de voorzienigheid Gods, Die ons gezondheid en krankheid uit Zijn hand toeschikt. En het geloof leert onder die hand buigen. En wat betekent al ons redeneren en discussiëren zonder dat geloof? Zoals de een van vaccinatie een afgod kan maken, zo kan de ander dat doen van zijn niet gevaccineerd zijn. Maar weten wij persoonlijk van dat hartelijk buigen onder de hand des Heeren, ook onder de slaande hand des Heeren?

Laat die vraag ons toch het zwaarst mogen wegen! Want al wat uit het geloof niet is, dat is zonde! (Rom. 14 : 23). Zijn wij om dat geloof verlegen geworden?

Zeist,

ds. J.J. V. Eckeveld

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen