Dr. W.J. van Asselt, Johannes Coccejus. Portret van een zeventiendeeeuws theoloog op oude en nieuwe wegen. Heerenveen; Uitg. J.J. Groen en Zoon BV, 1997; ISBN 90 5030 546 6(W); 300 blz., prijs ƒ42,50.

BOEKENNIEUWS

Er zal wel geen lezer van 'De Saambinder' zijn die nooit gehoord heeft van de strijd tussen de zogenaamde voetianen en coccejanen aangaande de zondagsheiliging. Dit conflict tussen enkele hoogleraren in de theologie over de interpretatie van het vierde gebod heeft immers geleid tot twee stromingen in de vaderlandse kerk: de preciezen en de rekkelijken. Wat begon als een verschil in de uitleg van de Schriftplaatsen over de sabbat leidde tot een confrontatie op universitair niveau tussen de voetsiaanse hoogleraar Hoombeeck en zijn collega Coccejus, waarin niet alleen de hermeneutiek (de methode om de Schrift te verklaren), maar ook de dogmatiek in het geding was. De opvatting die Johannes Coccejus (1603-1669) had over de waarde van het vierde gebod in de nieuwtestamentische tijd hield namelijk nauw verband met zijn verbondsopvatting.

Onder meer over dit conflict gaat het in de studie die dr. WJ. van Asselt, universitair docent aan de theologi-sche faculteit van de Universiteit Utrecht, gepubliceerd heeft in de reeks Kerkhistorische Monografieën. Het onderhavige boek geeft volgens de ondertitel een 'portret van een zeventiende-eeuws theoloog op oude en nieuwe wegen'. Het bestaat uit twee delen, die achtereenvolgens het leven van Coccejus en de hoofdlijnen van zijn theologie behandelen. Het tweede deel is eigenlijk een bewerking en herziening van Van Asselts proefschrift, dat in 1988 verscheen.

Deze goed leesbare en helder opgezette studie laat onder meer zien hoezeer menselijke tekortkomingen tot betreurenswaardige breuken in de persoonlijke verhoudingen en erger: in de gemeente Gods kunnen leiden. Dat is helaas van alle tijden, blijkens Paulus' verzuchting over de partijschappen in de oude christengemeente te Korinthe. Helaas echter wordt niet altijd en door iedereen de houding verkozen die de voetiaan Van Lodenstein tegenover zijn vroegere leermeester Coccejus innam; hij bleef deze hoogachten en bedekte de verschillen van inzicht met een ongeveinsde waardering voor Coccejus als een bekwaam theoloog. Voor ieder die geïnteresseerd is in de kerkgeschiedenis van de zeventiende eeuw is dit een belangwekkend boek.

Scherpenzeel,

dr. CA. de Niet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen