Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Eerst de Jood (1)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Eerst de Jood (1)

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

In een zestal artikelen zal - in wat aangepaste vorm - het referaat worden geplaatst dat ds. W. Silfhout op 6 meij.l. heeft gehouden op de studiedag voor Israël onder de titel: 'De vervangingsleer vervangen' (red.)

Inleiding

De opmerking in een interview in het Reformatorisch Dagblad dat de Gereformeerde Gemeenten afstand hebben genomen van de vervangingsleer, heeft de vraag opgeworpen: wat betekent dat eigenlijk? Wat verstaan we onder de vervangingsleer? Welke consequenties heeft het afstand nemen van de vervangingsleer? Het zal duidelijk zijn dat het antwoord op deze vragen van groot belang is voor onze verhouding tot het volk van de Joden. Om het een beetje zwart-wit te zeggen: als de kerk Israël heeft vervangen, heeft Israël geen andere plaats dan andere volken op de aarde en is Israël zendingsgebied als andere gebieden. Maar als de kerk Israël niet heeft vervangen, hoe staat dan de kerk ten opzichte van Israël en wat is de roeping van de kerk ten opzichte van Israël? Waarom is het nodig om ons op deze vragen te bezinnen? Daarvoor zijn verschillende redenen te noemen. Er zijn mensen, zoals Floor van der Rhee in zijn boek God heeft een Zoon! (1997), die beweren dat de vervangingstheologie de kerk in het duister heeft gebracht. Ten onrechte heeft in deze gedachte de kerk zich het verbond tussen God en Israël en alle beloften van het verbond toegeëigend. Als we die vervangingsleer nu maar afschaffen, dan zal de kerk Israël weer de rechtmatige plaats geven die hem toekomt en dan zal dat de volgende consequenties hebben:

In plaats van de kinderdoop zullen de gelovigen zich laten dopen door onderdompeling en de Heilige Geest ontvangen. In plaats van het ophouden van de gaven van de Geest, zullen de gaven weer gaan functioneren.

In plaats van verdorvenheid zal er een grote opwekking komen en zal de kerk wandelen in het licht van God, dat zal worden verspreid door de Messiasbelijdende Joden. In plaats van antisemitisme en de grote verdrukking van de Joden zal de kerk Israël gaan zegenen en voor Israël bidden.

Ook ene H. de Ruiter is van mening dat binnen reformatorische kringen plaats is voor een opwekking. Hij plaatst die gedachte in het verband van de verwerping van de vervangingsleer, zo kunnen we lezen in het RD van 12 februari 2005. Als de gedachte dat de kerk in de plaats van Israël is gekomen en de doop in plaats van de besnijdenis wordt losgelaten, zal dat een opwekking tot gevolg hebben. Hij pleit dan ook voor reformatorische baptistengemeenten in Nederland.

Anderen gaan nog verder en willen de oudtestamentische ceremoniën toepassen op de christelijke gemeente. Zo moet de zondag weer sabbat, de zevende dag van de week, worden. De christelijke gemeente moet niet alleen Pasen en Pinksteren vieren, maar ook Loofhuttenfeest. Het liefst ziet men het Kerstfeest afgeschaft.

Een andere weg?

Deze vragen kunnen we niet over het hoofd zien. Ze worden niet alleen opgeworpen in niet-reformatorische kringen, maar ook daarbinnen.

Er is nog een reden. Want men kan ook tot de gedachte komen dat er voor Israël een andere weg is tot het heil dan voor de christenen uit de heidenen. God gaat met ieder zijn eigen weg. Een weg met Israël en een weg met de kerk. Van de Joden vraagt God trouw aan de Thora, van de christenen vraagt Hij geloof in Jezus Christus. Zo zijn beiden op weg naar het komende Koninkrijk. Ieder op zijn eigen wijze. Die gedachte is niet nieuw. We vinden die gedachte al in het oude jodendom. De joodse godsdienstfilosoof Rosenzweig werkte in 1921 de gedachte van de twee wegen nader uit in zijn boek Der Stern der Erlösung. Ook vandaag aan de dag zijn er steeds meer die de tweewegenleer aanhangen. Het valt op dat vooral zij die een aantal jaren in Israël hebben verbleven, sterk neigen tot deze visie. De intensieve ontmoeting met het Jodendom heeft hen er kennelijk van overtuigd, dat het Joodse geloof een eigen legitieme weg tot God is. Tijdens een bijeenkomst van het Evangelisch Werkverband op 11 februari 2005 sprak dr. J. Hoek als zijn mening uit dat er oog moet zijn voor de relatief zelfstandige weg die God met het Joodse volk gaat. Er is niet alleen sprake van ongeloof, ongehoorzaamheid en verharding. "Wat te zeggen van de trouw aan de thora, die voor veel Joden in de loop van de geschiedenis de vorm aannam van de uiterste heiliging van de Naam, het martelaarschap? En dat terwijl dat martelaarschap hun meer dan eens door zogenaamde christenen is aangedaan." Nu zal dr. Hoek geen pleitbezorger zijn van de tweewegenleer, maar als we zeggen: "Er is niet alleen sprake van ongeloof, ongehoorzaamheid en verharding", ligt de weg naar de tweewegenleer dan niet voor de hand? Dat is de tweede reden om ons te bezinnen. Is er voor de Jood inderdaad een andere weg tot God dan voor een heiden? We zullen nu eerst eens nader stilstaan bij de vraag wat de vervangingsleer nu eigenlijk is.

Inhoud van de vervangingsleer

Zij die uit het geloof zijn, zijn kinderen van Abraham (Gal. 3:7). Abraham werd niet door de besnijdenis of door de wet gerechtvaardigd - die kwamen later, de wet zelfs vierhonderddertig jaar later (Gal. 3:17) - maar, zoals we lezen in Genesis 15:6: "En hij geloofde in de Heere; en Hij rekende het hem tot gerechtigheid". Het geloof is dus de weg tot de gerechtigheid en niet de werken. Christenen leven uit het geloof. Joden uit de werken der wet. Joden menen Abrahams zaad te zijn vanwege hun besnijdenis; christenen weten dat zij Abrahams zaad zijn door het geloof Het gaat om het geloof in Christus. "En indien gij van Christus zijt, zo zijt gij dan Abrahams zaad, en naar de beloftenis erfgenamen" (Gal. 3:29). Uit deze overwegingen zou de conclusie getrokken kunnen worden: het Jodendom heeft afgedaan en het christendom is ervoor in de plaats gekomen. Christenen zijn het ware zaad van Abraham. Zij zijn het ware volk van God. De Kerk heeft Israël vervangen. In die Kerk zijn Joden en heidenen. Er is geen onderscheid.

De vervangingsleer gaat uit van een opeenvolging in de tijd. Eerst was er de tijd van Israël, daarna die van de Kerk. De Kerk is het nieuwe Israël. Het Oude Testament heeft ons de komst van de Messias beloofd en ons gewezen op de taak van Israël, Hem in de wereld te brengen. Maar nu is Christus er en de taak van Israël is volbracht. Israël heeft zich, door zijn eigen Messias aan het kruis te doen slaan, buiten het heil, dat uit de Joden is, geplaatst. "Want de zaligheid is uit de Joden" (Joh. 4:22b). Hoe kunnen we dan nog spreken over beloften voor Israël? Nee, Israël is vervangen door de Kerk, het nieuwe, het ware en geestelijke Israël. Israël heeft afgedaan en de kerk heeft alle voorrechten van het Joodse volk overgenomen. Zo kwam men er toe alle beloften van het Oude Testament toe te passen op de christelijke gemeente. Alleen de dreigingen en de oordelen liet men staan voor de Joden. Zo kunnen we de vervangingsleer typeren, die ook wel genoemd wordt 'vervangingstheologie', 'geestelijke Israël visie' of 'substitutieleer'.

(wordt vervolgd)

Capelle aan den IJssel, ds. W. Silfhout

Dit artikel werd u aangeboden door: De Saambinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 mei 2005

De Saambinder | 16 Pagina's

Eerst de Jood (1)

Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 mei 2005

De Saambinder | 16 Pagina's