Maria

De priester Antoine Bodar hield een lezing op de winterconferentie van de CSFR. Volgens het verslag van het RD deed hij vele boude uitspraken. Een ging over Maria. "En jullie denken dat wij Maria vereren? Daar klopt niets van. Maria wijst nooit naar zichzelf, maar naar Christus."Bodar legt uit: "Wij onderscheiden vereren en aanbidden. We aanbidden alleen God. Wat jullie eren noemen is bij ons vereren. Het is dus gewoon een taalkwestie". Genoeg reden om ons te bezinnen op de plaats van Maria in de Bijbel.

Mariaverering

De Mariaverering heeft eeuwenlang een grote plaats gehad in de RK Kerk. In de encycliek van paus Leo XIII (1897) staat: Er is voor iedere gelovige niets heiligers en heerlijkers dan de verering van Maria. Twee nieuwe dogma's hebben het gebed tot Maria in de laatste eeuwen sterk bevorderd. Maria onbevlekte ontvangenis is afgekondigd in 1854. Maria ten hemelopneming in 1950. De twee dogma's gaan over het begin en einde van Maria's leven en suggereren dat zij zondeloos was.

Paus Pius XII was al tijdens de Tweede Wereldoorlog bezig om Maria hemelvaart als officieel dogma voor te bereiden. Hij zag in haar de enige troost tegen alle oorlogsmisère. In de encycliek van 1943 lezen we: Als waarachtige Koningin der martelaren heeft zij door haar mateloze smarten aangevuld wat aan het lijden van Christus ontbreekt. De Paus bedacht dit alles niet zelf maar het sluimerde al eeuwen in de volksvroomheid. Vanaf de Middeleeuwen stond Maria bekend als: regina coelorum, koningin des hemels.

Een geheel andere toon komen we tegen bij de reformatorische schrijvers. Professor Bavinck: Het is tegen deze mensvergoding dat de Reforma­ tie in verzet kwam (Dogmatiek dl. UI). Vaak bidt men na het Onze Vader, het Ave Maria. Deze nevenschikking lijkt op een vergoddelijking. U voelt dat het hier niet over een taalkwestie gaat, maar over een opvatting die het hart van ons belijden raakt.

Aanbidding en verering

Spreekt men Rome hierop aan, dan onderscheidt deze kerk tussen aanbidding (alleen God), verering (heiligen) en superverering (Jezus in Zijn mensheid en Maria). Maar zou dit onderscheid door het gewone volk worden verstaan? Een eenvoudige boer uit Brabant bidt op gelijke wijze tot Maria als tot God. Zeker nu ze door de officiële dogma's zo boven andere mensen verheven is.

De twee dogma's van de onbevlekte ontvangenis en de ten hemelopneming banen de weg tot het dogma van haar verlossingswerk. De Roomse Kerk heeft een officiële afkondiging evenwel nog niet aangedurfd. In pauselijke uitspraken is dit onbijbels gevoelen nadrukkelijk aanwezig. We luisteren naar Benedictus XV (1914- 1922): Zij heeft afstand gedaan van haar Zoon. Zij heeft met Hem geleden. En haar Zoon geojferd. Dat men terecht kan zeggen dat Maria met Christus het menselijk geslacht verlost heeft.

Maria's'fiat'

We vragen ons af hoe men zover komt in Maria een medeverlosseres te zien. Men fundeert dit op het woordje "fiat" in haar lofzang. 'Fiat mihi secundum verbum tuum' (Mij geschiede naar uw woord). Ze geeft als het ware haar "fiat" aan het verlossingswerk. Men ziet in de tegenstelling Adam en Christus een lijn doorlopen naar Eva en Maria. Maria is de tweede Eva. De dood kwam door Eva. Het leven wordt door Maria aangebracht. Zij offerde haar Zoon en nam gewillig deel aan de lijdensweg.

Uiteraard spreekt de reformatie met eerbied over Maria. Maria is zeer begenadigd onder de vrouwen, maar niet als medeverlosseres. De Maria devotie is de beste illustratie van Rome's semi-pelagiaanse genadeleer. God en mens samen. In Maria bundelen zich alle roomse ideeën: geen verdorven menselijke natuur en wel de verdienste der goede werken. In de Maria devotie wordt de Roomse genadeleer uitgekristalliseerd. Het is een religieus humanisme optima forma. Hier is niets meer over van de rechtvaardiging der goddeloze. We staan met Marialogie in hart van de roomse kerkleer.

Het is alles tegengesteld aan de ootmoedige plaats die Maria inneemt in de Schrift. Ze maakt de HEERE groot. Ze verheugt zich in God, haar Zaligmaker. Ze belijdt het wonder van onverdiende genade: Omdat Hij de nederheid Zijner dienstmaagd heeft aangezien. Tot aan kruisiging blijft Maria geheel op de achtergrond. Christus treedt op de voorgrond. Zijn moeder zei tot de dienaars: 'Zo wat

Want er is één God, er is ook één Middelaar Gods en der mensen, de Mens Chiristus Jezus.

Hij ulieden zal zeggen, doet dat' (Joh 2:5). Christus gaat alleen de Borgweg in. In de Handelingen staat ze op één lijn met de andere vrouwen. Na Pinksteren wordt ze niet meer genoemd en gaat het apostolisch getuigenis over de ene Naam boven alle naam. Slechts in Galaten 4:4 is er nog een korte verwijzing naar Maria: Geworden uit een vrouw. De naam van

Maria wordt niet genoemd. Het gaat Paulus ook niet om de persoon van Maria, maar om de nederigheid van Christus. Hij is mens geworden uit een vrouw. Het verschil met Antoine Bodar is geen kwestie van taal, maar raakt het hart van het bijbels getuigenis: Want er is één God, er is ook één Middelaar Gods en der mensen, de Mens Christus Jezus (1 Tim 2:5).

Gouda,

ds. G. Clements

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen