Standpunten over homofilie schuiven

5

Verlegen. Zo voelen ambtsdragers en gemeenteleden zich ten diepste als zij in hun kerk te maken krijgen met iemand die een homofiele geaardheid heeft. De persoon in kwestie voelt zich ook ongelukkig. En dan drukken we ons nog maar zwak uit... Een vruchtbare bodem dus voor misverstanden en ontsporingen. Terwijl het in de contacten met homofielen heel nauw luistert.

Een grote groep gemeenteleden vindt het eigenlijk overbodige luxe om na te denken over de omgang met homofielen. Ze hebben hun mening klaar: deze lieden moeten zich voegen naar de regels of... verdwijnen. Mannen en vrouwen die met hun 'anders-zijn' worstelen, moeten zich maar beheersen, normaal doen en geen aandacht trekken. Dat dit een enorme worsteling en een grote eenzaamheid bij homofielen teweeg kan brengen, wordt helaas met een minachtend gebaar van tafel geveegd.

Homograppen

Jongeren kunnen daarbij in onverbloemde taal en harde woorden de homofiel neerzetten, uitschelden en daarmee tot wanhoop drijven. Hun isolement binnen de kerk wordt alleen maar groter. Ouderen zullen jongeren er duidelijk op moeten wijzen dat de zogenoemde homograppen echt niet kunnen. Of moeten jongeren ouderen soms wijzen op hun verantwoordelijkheid? Wie gesprekken over het onderwerp 'homofilie' volgt op bijvoorbeeld verjaardagen, moet soms met schrik vaststellen dat volwassenen heel radicale ideeën koesteren die wel christelijk schijnen te klinken maar puur onchristelijk zijn.Niet zozeer de zonde van homoseksualiteit maar ook en vooral de zondaar, de homofiel, moet het dan ontgelden. Zoiets mag in de christelijke gemeente nooit geschieden! Daar moet plaats zijn voor ieder mens met zijn gaven en met zijn onvolkomenheden en zondige levensgeschiedenis, dus ook voor de homofiel. Wie iets van zijn eigen boze hart heeft gezien, heeft een ruim hart voor anderen. Of niet soms? Daarmee wordt niet - het zij voor alle duidelijkheid nogmaals gezegd - de homoseksuele praktijk als zodanig goed gepraat!

Stille strijd

Christenen die worstelen met homofiele gevoelens gaan vaak in stilte hun weg. Ze schamen zich voor hun verlangens en zijn bang dat in spontane contacten met mensen van hun eigen geslacht hun gevoelens gaan opspelen. Terwijl zo'n gemeentelid zich al eenzaam voelt in zijn anders-zijn, dringt hij zichzelf zo in een verder isolement. Dat maakt voor hem het leven nog moeilijker. Wat een strijd kan daaraan verbonden zijn. En zulke mensen, onze naasten, zijn er echt onder ons. Voor een homofiel die de strijd tegen zijn eigen vlees en begeerten voert, zijn vriendschappen binnen de christelijke gemeente zo ontzettend belangrijk. Hij moet adressen hebben waar hij terecht kan, waar hij - en we bedoelen natuurlijk ook steeds zij - zich veilig voelt en waar hij zijn hart uit kan storten. Niet omdat dit altijd direct de oplossing biedt, wel omdat mensen elkaar nodig hebben en op elkaar aangewezen zijn in hun noden, levensstrijd en zorgen. Die zorg voor elkaar schept verplichtingen voor ieder gemeentelid. Het is onbijbels en onchristelijk om een homofiel aan zijn lot over te laten.

Eerlijke worsteling

Ook het contact tussen predikant en homofiel verloopt niet altijd gemakkelijk.

Of de laatstgenoemde met zijn geheim naar de pastorie gaat, hang in hoge mate af van verschillende factoren, o.a. van het wederzijdse vertrouwen en het feit of de predikant pastoraal is of niet.

Wanneer een dominee dat niet is, zul­ len homofielen zich schuil (blijven) houden. Staat een predikant bekend als een echte herder van (al) zijn schapen, dan is de drempel lager.

Toch blijkt het voor een homofiel vaak nog moeilijk om er over heen te stappen. Stel je immers voor dat het gesprek niet goed verloopt, dan wordt hij afgewezen en is hij nog verder van huis. En dat heeft hij al zo vaak meegemaakt. .. We spreken nu steeds over een eerlijk worstelen met de geaardheid en niet over een eigentijdse brutale etalering van het anders-zijn. Dat laatste werpt van de andere zijde enorme belemmeringen op. Het 'claimen' van het accepteren van de zonde als zodanig.

We spreken nu steeds over een eerlijk worstelen met de geaardheid en niet over een eigentijdse brutale etalering van het anders-zijn.

Zondaar en zonde

Ook de predikant zal het niet gemakkelijk vinden om het eerste gesprek met een lid, dat homoseksueel is, aan te gaan. Vaak moet hij iets bij zichzelf overwinnen. Dat heeft dan meestal te maken met het onbekende; de homofiele geaardheid wordt dan als bedreigend ervaren. Wil de pastor goede begeleiding kunnen geven aan homofiele gemeenteleden, dan zal deze angst overwonnen moeten worden. Zolang ze bestaat, is er een drempel voor een goed open contact. Dat laatste is essentieel omdat - zoals hierboven is gezegd- er een grote vrees bij homofiele bestaat om afgewezen te worden. En dan gaat het om het nietafwijzen van onze naaste, van een medezondaar, terwijl de zonde wel moet worden afgewezen. Dat wordt wederzijds nogal eens niet goed onderscheiden. Met alle gevolgen van dien.

Praktisch

In het gesprek tussen ambtsdrager en homofiel is van belang dat de pastor en ook anderen:

• echt luistert, zodat het betrokken gemeentelid zijn levensverhaal kan vertellen. Dat betekent ook dat de pastor tussen de regels door 'leest' en niet te snel moet zijn met het interpreteren. Het gaat in het (eerste) gesprek dus om luisteren, luisteren, luisteren. Eigenlijk geldt dat voor ieder ambtelijk gesprek, nietwaar? Steeds weer betrap ik me erop, dat we te snel zijn met spreken en te traag tot luisteren. Dus eerst goed luisteren en vervolgens eerlijk spreken vanuit de Heilige Schrift.

• zijn waardering uitspreekt dat de homofiel de moed heeft zichzelf te openbaren en zijn begrip toont dat dit een moeilijke stap was. Daarbij is het van belang dat de pastor expliciet zegt dat het gesprek valt onder het ambtsgeheim. Waardering voor de stap, begrip voor de moeiten en belofte van geheimhouding dragen er samen in belangrijke mate toe bij dat de homoseksueel het als een opluchting ervaart dat hij met zijn geheim naar de pastor ging.

• er voor oppast erg snel met pasklare antwoorden te komen. Uiteraard moet in gesprekken met homoseksuelen gewezen worden op het gebed, op de almacht van de Heere. Bij Hem is raad, bij Hem alleen: Zijn vergevende, vernieuwende en sterkende genade in Christus Jezus. Tegelijk dient er voor gewaakt te worden dat het advies "Bid maar veel" overkomt als een antwoord waardoor het open gesprek eindigt. Het is zeker waar dat het gebed een krachtig wapen is, maar de homofiel moet niet de idee hebben dat de pastor zich er op deze manier gemakkelijk van afmaakt. Dan voelt de homofiel, die net een barrière heeft overwonnen door met zijn verhaal naar de pastor te komen, zich weer in de steek gelaten.

• goed luistert en zo een taxatie proberen te maken van de werkelijke situatie van de homoseksueel. Hoe staat hij tegenover het andere geslacht? Kent hij werkelijk homoseksuele gevoelens of zijn het tijdelijke prikkels? Heeft hij inmiddels - al dan niet losvast- een relatie? Daarbij dient de pastor te waken voor het oproepen van zondige gedachten.

• zijn grenzen kent. Het gaat erom dat het gemeentelid dat worstelt met zijn gevoelens bij de predikant of ouderling een luisterend oor krijgt, zich daar veilig weet. Maar de pastor is geroepen pastorale hulp te geven; hij is geen psycholoog. Wanneer het gemeentelid professionele hulp nodig heeft, dan kan hij daarbij wel bemiddelen. Van wezenlijk belang is, dat gezocht wordt naar een hulpverlener die de bijbelse levensovertuiging deelt. Het is daarna belangrijk dat de pastor het pas- torale contact aanhoudt - al is het op afstand - en eventueel, in overleg met betrokkene, contact heeft met de hulpverlener.

• er alert op is het contact met het betrokken gemeentelid blijvend te onderhouden. Juist in de voortdurende worsteling met zijn identiteit heeft de homofiel de steun van een pastor of zijn gemeentelid bijzonder nodig. Zeker in deze tijd. Daarbij dient deze er op bedacht te zijn dat er in de strijd van de homoseksueel allerlei heftig wisselende gevoelens van vertwijfeling, van opstand jegens zijn Maker, van verdriet, van toegeeflijkheid en van eenzaamheid op kunnen spelen. Het vraagt veel liefde en geduld van een pastor om mensen hierin te begeleiden. Geduld, gebed en eerlijkheid, in het licht van het Woord en de naderende eeuwigheid.

Zonde en genade

Homofilie is een realiteit in onze maatschappij. Daar valt niet aan te ontkomen. En de druk om de homoseksuele levensstijl als normaal te accepteren is groot. Bedreigend groot. Wat het eerlijke gesprek ook zo onzuiver kan maken. Dat betekent ook dat mensen die met hun gevoelens oprecht worstelen maar die willen beheersen, in onze maatschappij weinig steun krijgen. Dat ze niet toegeven, wordt buiten de eigen kring niet begrepen. En daarbinnen? Daar komt bij dat binnen de gereformeerde gezindte ook een discussie aangejaagd wordt die vooral de vraag stelt: hoe ver mag je gaan? Maar de vraag moet zijn: hoe kunnen we zo dicht mogelijk bij het gebod van God blijven? Hoe kunnen we een weg gaan, waarin de Héére wil meekomen. De weg van het onveranderlijke Woord, van zonde en genade. De weg van de waarachtige bekering tot God, waardoor zonde zonde wordt en zonde zonde blijft. Daarbij gaat het niet alleen om déze zonde. Het gaat voor ons allen om de enige troost in leven en sterven. Om de waarachtige bekering zoals Zondag 33 van ons Troostboek erover spreekt: het hartelijke leedwezen over, het haten en vlieden van alle zonden. Als in ons hart mag leven 'dat Christus Jezus in de wereld gekomen is, om de zondaren zalig te maken, van welke ik de voornaamste ben (1 Tim 1:15)', dan zullen we de houding hebben die juist en nodig is. Daar is zo'n behoefte aan in dit tijdsgewricht. Eerlijk als het gaat om de zonde; eerlijk als het gaat om de genade. En daar hebben homofielen allereerst Gods Geest en Woord, maar ook de gemeente - zowel kerkenraad als gewone leden- hard bij nodig.

Deze vijf artikelen zijn natuurlijk niet volledig, zeker niet wat het pastorale betreft, maar bedoeld als een aanzet tot bezinning.

Klaaswaal,

ds. G. J. van Aalst

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen