In goede orde

Het ene geslacht gaat; het andere geslacht komt. De werkelijkheid daarvan ervaren we telkens. Ook in het kerkelijke leven. Ouderen vallen weg; het is een groot voorrecht wanneerjongeren hun plaatsen mogen innemen. Wat zou het erg zijn als bij het wegvallen van ouderen de kerkbanken alleen maar leger werden. Maar door de tijden en veranderingen heen mag het houvast toch zijn: de Heere bouwt Zijn kerk, ook in de weg der geslachten.

Deze werkelijkheid is er ook in het ambtelijke leven. Een kerkenraad verandert van samenstelling. Als het goed is, komen er van tijd tot tijd nieuwe en jonge ambtsdragers bij, terwijl anderen, vooral ook ouderen die plaatsen niet meer innemen. Ambtelijk werk beëindigen. Dat kan een hele zaak zijn. Nu ligt dat bij de onderscheiden ambten wel wat verschillend. Voor een predikant is dit immers wezenlijk anders dan voor een ouderling of diaken. Het ambt van predikant is voor het leven. Bij classicale lastbrief ondertekende hij, dat hij zich '...voor zijn leven verbindt'. Bij een ouderling en diaken geldt steeds een ambtstermijn. Na afloop van de termijn treedt de ouderling of diaken af. Feitelijk houdt men op dat moment op ambtsdrager te zijn. We denken daar vaak niet zo bij na maar het is principieel wel zo. Want als men opnieuw gekozen wordt, vindt immers opnieuw bevestiging plaats. En bij de hernieuwde kandidaatstelling is het niet zo dat er kandidaten zijn en tegenkandidaten. Nee, er is een dubbelgetal van gelijkwaardige kandidaten die in alfabetische volgorde aan de ledenvergadering ter keuze worden voorgelegd. Natuurlijk zal het meestal zo zijn dat de gemeente blij is dat degenen die aftredend zijn weer opnieuw te kiezen zijn. Men zal dat dan ook graag doen en hun gaven en ervaring bij vernieuwing in de dienst van de gemeente begeren. Dat kan de comtiuïteit en dus het belang van de gemeente dienen.

Ook is een verschil met het predikambt dat het ambt van ouderling of diaken aan de betreffende plaatselijke gemeente is gebonden. Wanneer iemand immers door verhuizing in een andere gemeente terechtkomt, houdt hij op ambtsdrager te zijn. Uiteraard is het mogelijk dat hij in die andere gemeente ook weer ambtsdrager wordt. Maar er zal altijd enige (of langere) tijd tussen zitten, waarin ' men geen ambtsdrager is. Bij het predilcambt liggen deze zaken wezenlijk anders. Iemand wordt dienaar des Woords met de bedoeling dit ambt voor het leven te bekleden. Als een dominee een beroep naar een andere gemeente aanneemt, houdt hij niet op predikant te zijn. Wel wordt hij aan de andere gemeente verbonden door de bevestiging aldaar. Maar hij blijft gewoon dienaar des Woords. Ook als een predikant met emeritaat gaat, blijft hij principieel gezien gewoon dienaar des Woords.

Ambtelijk werk beëindigen

We willen nu in het bijzonder letten op het beëindigen van ambtelijk werk door ouderlingen en diakenen, omdat hier vragen over gesteld zijn. Het komt voor dat iemand zich niet herkiesbaar stelt omdat het ambt niet langer te verenigen is met de drukte van het dagelijkse werk. Of dat de zorg voor het gezin voorrang gegeven moet worden boven het ambt. Ook kan het zijn dat bij het ouder worden het beter is zich niet beschikbaar te stellen. Wanneer men niet meer echt met goede stichting de gemeente kan dienen, moet men stoppen. Hoe moeilijk dit ook is, het getuigt van wijsheid dit tijdig voor Gods aangezicht te overwegen en aan te geven. Overigens moeten we niet in de fout vervallen dat we bij voorkeur eigenlijk alleen maar jongere mensen als nieuwe ambtdragers toegevoegd willen zien worden. In een kerkenraad is het zeer dienstbaar wanneer er enkele broeders deel van uitmaken, die buiten het arbeidsproces staan en overdag tijd beschikbaar hebben.

In het persoonlijke leven kunnen bij dit alles veel vragen leven. Het kan een hele worsteling zijn wanneer het ambtelijke werk in 's Heeren dienst dat lief geworden is, losgelaten moet worden. Het past ook zeker in biddend opzien tot de Heere deze weg te gaan. Er past ook nuchterheid. Levieten moesten op hun 50*^ hun dienstwerk beëindigen. We zullen vooral moeten letten op wat stichtend is in de dienst des Heeren. Onder Zijn leiding en zegen.

Bij het ouder worden

Moet een oudere ambtsdrager terugtreden? Dat kan een hele vraag zijn. Soms moet de echtgenote of moeten de kinderen vaststellen, dat het beter zou zijn dat man of vader stopt. Soms moet een kerkenraad dat constate­ ren. Eigenlijk moeten we eerlijk zeggen dat de betreffende broeder dan al had moeten stoppen. Onze liefde tot het ambt en het werk in de gemeente - en het is groot als die liefde er is - mogen nooit de stichting in de weg staan. Het belang van de gemeente gaat ver uit boven wat een persoon denkt, voelt of graag zou willen. Misschien ligt het bij een oudere broeder, die dit leest, toch nog wel iets anders. Hij overweegt: 'Ik mag weten hoe ik er in gekomen ben; nu begeer ik ook te weten wanneer ik er uit moet'. Een gedachte die nog wel eens geuit wordt en die begrijpelijk is. Maar is dit juist? Heel eerlijk meegedacht: vragen we dan niet iets van de Heere wat we niet mogen verwachten? Het kan zo zijn dat vanwege de leeftijd en vanwege de omstandighe-

Uiteindelijk gaat het toch niet om ons, maar om de eer en zaak des Heeren. Door de wisseling van de tonelen heen blijft de God van Jacob Dezelfde!

den eerlijk gezegd moet worden: het is beter hiermee te stoppen. De Heere spreekt ook door Zijn daden. Mogen we dan nog wel een teken of een woord van de Heere vragen? De Heere spreekt toch immers ook in de weg van Zijn voorzienigheid. En het moet toch de eerlijke vraag zijn: wat is tot stichting van de gemeente? Uit handen geven, is voor ons mensen niet zo gemakkelijk. De oudere ambtsdrager moet ook oppassen dat er geen nare dingen gebeuren. Of dat moeilijke dingen tegen hem gezegd moeten worden. Het is niet aangenaam, wanneer de kerkenraad moet besluiten: 'We kunnen u niet meer herkiesbaar stellen'. Het is veel beter dat de persoon zélf dit besluit neemt. Overigens moeten we toch ook eerlijk zeggen dat, als de ambtsbroeder zelf dit besluit niet neemt en het toch echt niet meer kan, dat de kerkenraad dan zo'n besluit moet nemen. Want het belang van de gemeente en de tere eer des Heeren in het stichtelijk dienen vragen daar om.

Er is nog een punt. Eigenlijk beëindigt de ouderling of de diaken op het moment dat hij aftredend is het ambtswerk. Als hij opnieuw gekozen wordt, begint het voor hem eigenlijk opnieuw. Dat we het zo in de regel niet beleven, is een andere zaak. Toch ligt het wel zo. Dat te bedenken, doet de vraag "mag ik ermee stoppen" wegvallen. Op het moment van aftredend zijn, stopt de ambtsdrager er feitelijk mee. Hij kan opnieuw tot het ambt komen. De vraag zou dus niet moeten zijn: mag ermee stoppen? Nee, de vraag moet zijn: kan ik op mijn leeftijd en in mijn omstandigheden nog met stichting dienen in het ambt? Ook dit is een punt om eerlijk voor Gods aangezicht te overwegen en eens goed over na te denken.

Bespreekbaar maken

Het bespreekbaar maken van deze dingen is vaak moeilijk. Het vraagt wederzijds takt en wijsheid. Eigenlijk moet de oudere broeder beseffen dat, als het moeilijk is voor familie of voor ambtsbroeders om deze zaak bespreekbaar te maken, dat hij dan om die reden alleen al echt moet stoppen. Wijlen ds. A. Hofman zei in dit verband tegen een oudere broeder: 'Je moet stoppen, als je nog beseft dat je moet stoppen, want er komt een tijd, dat je dat niet meer beseft'. Er wordt wel eens gezegd: Ik geef het maar in de hand des Heeren. Intussen stelt men zich wel herkiesbaar en begeert eigenlijk dat de kerkenraad dat ook doet. En hoe valt het dan als de ledenvergadering niet herkiest? Laten we toch eerlijk en voorzichtig zijn.

Gelukkig zijn er ook heel wat ouderen die na met stichting, veel liefde en inzet gediend te hebben tijdig het ambtswerk hebben beëindigd. Die in wijsheid zich niet herkiesbaar lieten stellen. Soms zijn er wel eens die al rond hun 65" menen dat ze te oud worden. Persoonlijk denk ik dat dit meestentijds wat anders ligt en men nog best zal kunnen dienen. Men hoeft dan bijvoorbeeld niet langer leesdiensten te verzorgen of een bepaalde functie te blijven vervullen, maar kan toch nog heel dienstbaar zijn.

Er zit een persoonlijke kant aan het beëindigen van ambtswerk. Er is echter ook een gemeentelijke kant. Daarbij heeft zeker de kerkenraad een verantwoordelijkheid, en uiteindelijk ook de ledenvergadering. Een kerkenraad moet bij iedere (hernieuwde) kandidaatstelling voor 's Heeren aangezicht overwegen wat goed is voor het geestelijk welzijn van de gemeente. Het zijn gewichtige vergaderingen als over deze dingen gehandeld moet worden, waarbij de leiding des Heeren zo nodig is. Daarbij zal men graag broeders met ervaring weer kandidaat stellen. Want het is van grote waarde voor kerkenraad en gemeente, dat er broeders zijn met ervaring. Steeds zal in biddende afhankelijkheid afgewogen moeten worden wat goed is voor de stichting van de gemeente. De Heere geeft leiding, ook in de omstandigheden. En de kerkelijke orde wijst ons de weg. Biddend en

zich overgevend zal dan de weg gegaan mogen en moeten worden. Lettend op wat persoonlijk verantwoord is en vooral op wat stichtend is in de dienst des Heeren. Uiteindelijk gaat het toch niet om ons, maar om de eer en zaak des Heeren. Door de wisseling van de tonelen heen blijft de God van Jacob Dezelfde!.

Krimpen aan den IJssel, ds. P. Mulder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen