Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De voorbereiding op het Heilig Avondmaal

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De voorbereiding op het Heilig Avondmaal

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Over de voorbereiding op het Heilig Avondmaal is al veel geschreven. Denk alleen maar aan wat Wilhelmus à Brakel daarover zegt in zijn Redelijke Godsdienst. Zulke geschriften zijn niet te verbeteren. Ik wil daarom in dit artikel een wat andere insteek nemen en wijzen op een viertal gevaren die altijd weer dreigen rond het Heilig Avondmaal.

Het eerste gevaar is dat mensen veilig achterover leunen en niet méér dan toeschouwer zijn. Waarom is dat zo’n groot gevaar? Omdat de bediening van dit sacrament heel de gemeente geldt! Iemand zal zeggen: ‘Maar je mag toch niet aangaan als je onbekeerd bent?’ Nee, dat mag niet. Maar mag u dan wél onbekeerd zijn? Roept de Heere niet: ‘Bekeert u, bekeert u, want waarom zoudt ge sterven?’ Zegt Hij niet met alle aandrang: ‘Strijdt om in te gaan door de enge poort’?
Nee, niet allereerst strijden om aan te gaan, maar wel strijden om in te gaan! Is het weleens nood geworden in uw leven? Bedenk het toch: als u hier niet kunt aanzitten, dan zult u straks eeuwig honger moeten lijden.
Bedenk ook dat er een verband is tussen belijdenis doen en Heilig Avondmaal. Dat verband is niet automatisch en mag dat ook nooit worden.
Op allerlei wijze worden jonge mensen soms geprest om aan het Avondmaal te gaan. Velen zien een historieel geloof met wat emoties aan voor een waar, zaligmakend geloof. Ds. Elias Fransen sprak in zijn tijd al van “een stoomgeloof”. Dat is een dodelijk gevaar. Laten we daar tegen waken!
Anderzijds mogen we belijdenis doen en Heilig Avondmaal niet lichtvaardig uit elkaar trekken. Wie dat doet heeft Gods Woord tegen en ook het opschrift boven ons Kort Begrip. Hij maakt van belijdenis doen een puur verstandelijke aangelegenheid. Zou dat de Heere welbehaaglijk zijn? Zegt Hij niet: ‘Mijn zoon, geef Mij uw hart’?
Dat moet ons in de klem brengen. Dat wij ons hart niet kunnen geven, is niet Gods schuld. Wij willen het niet eens.
Maar Hij is machtig het te nemen.
Vraag er maar om!

Aangaan zonder grond
Een tweede gevaar is een aangaan zonder dat daar grond voor is. Het is een voorrecht als we door ons belijdenis doen een kerkelijk recht tot het Avondmaal hebben gekregen, maar dat is nog geen goddelijk recht. We weten wel wat een kerkelijk recht is.
Heeft iemand belijdenis gedaan, leeft hij uitwendig naar Gods Woord en staat hij niet onder censuur, dan mag geen tafelwacht hem tegenhouden.
Zo’n kerkelijk recht is echter te kort.
Wat we nodig hebben is een goddelijk recht. Met andere woorden: er moet een wonder van vrije genade in ons leven gebeurd zijn.
Laat er overigens geen misverstand bestaan over dat onderscheid tussen een kerkelijk en een goddelijk recht.
Het betekent niet dat de kerk ruimer kan zijn dan de Heere bij de toelating tot het Heilig Avondmaal. Het wil eenvoudig zeggen dat ambtsdragers geen hartenkenners zijn. De mens ziet aan wat voor ogen is, maar de Heere ziet het hart aan. Wie van de discipelen heeft trouwens geweten dat Judas een verrader was? Zij konden dat eerder geloven van zichzelf!
Wat een ontzettende zaak is dat: aan te zitten zonder grond! Schuldig te staan aan het lichaam en bloed des Heeren! Jezelf een oordeel te eten en te drinken! Met een ingebeelde bekering op weg te zijn naar de hel! Is dat gevaar denkbeeldig? Spreekt Jezus Zelf niet van velen die menen in te gaan maar die niet zullen kunnen?
Zijn de dwaze maagden daarvan niet een aangrijpend voorbeeld? Er is zoveel dat erop lijkt en dat het toch niet is. En we hebben alles mee om onszelf te bedriegen. ‘Arglistig is ons hart, meer dan enig ding; ja, dodelijk is het; wie zal het kennen?’ (Jer. 17:9). Wat hebben Gods knechten getrouw-makende genade nodig in de prediking van rustdag tot rustdag, en wat hebben wij allen eerlijk-makende genade nodig om onszelf te onderzoeken!

Vooruitlopen op de Heere
Een derde gevaar rond het Heilig Avondmaal is dat mensen te vroeg aangaan en daarmee vooruitlopen op de Heere. We doelen niet op mensen die onbekeerd zijn. We denken nu aan hen die waarlijk om de Heere verlegen zijn, maar nog blind zijn voor Christus en Zijn borgwerk. De apostel wijst er in 1 Korinthe 11:29 op dat het nodig is het lichaam des Heeren te ‘onderscheiden’. Het is dus nodig bevindelijk te weten wat dat lichaam is, waartoe het gegeven werd en wat de betekenis daarvan is voor een rechteloze zondaar. Dat wordt gemist in het beginnende leven.
Voor die bekommerden van hart is Christus een grote verborgenheid. Ze lopen met een Godsgemis en voelen liefde vanbinnen. Ze haten de zonde en verfoeien zichzelf, maar hun ogen zijn nog gesloten voor het gebroken lichaam en het vergoten bloed. Lopen zij nu naar het Avondmaal, dan gaan ze te vroeg. Een blijk van Gods gunst is nog wat anders dan de kennis van Christus. En enige kennis van die tweede Persoon is nodig om met vrucht aan te zitten aan de dis des verbonds.
Ja maar, zegt iemand, ‘je mag toch de Heere niet verloochenen?’ Nee, maar dan moet je Hem wel eerst kennen! Hoe kun je de dood van Christus verkondigen als daarvoor geen plaats is gemaakt? Ja maar, zegt een ander, ‘zullen die kleinen dan niet omkomen?’
Allerminst! De Heere onderhoudt Zijn werk. Hij zal ermee doorgaan en Hij doet ook onder de prediking weleens een kruimeltje vallen in de bank.
Als mensen vooruitlopen op de Heere, kan dat ertoe leiden dat ze te vroeg gaan rusten, dat ze verder praten dan dat de Heere hen geleid heeft en dat ze zich moeten uitgeven voor iets wat ze niet zijn. Kortom, ze varen vast bij hoog water. En dat kan weer leiden tot een grote geestelijke verwarring en duisternis over de ziel.

Afblijven als de Heere roept
Nu is er ook een andere zijde. Er zijn soms kinderen van God die al te gemakkelijk aan het liefdesbevel van de Koning voorbijgaan. Ook dat is tot grote schade van de ziel. Er zijn bekommerden voor wie Christus alles geworden is en die steeds maar blijven zitten wanneer de Heere roept.
Zij vergeten dat dit sacrament is ingesteld niet alleen voor verzekerden, maar ook voor hen die zo bestreden worden. Hij zal het gekrookte riet niet verbreken en de rokende vlaswiek niet uitblussen. Daarvan wil de Bruidegom verzekeren bij de tekenen van Zijn hartelijke liefde en trouw.
Het formulier voor het Heilig Avondmaal geeft duidelijk aan wat de kenmerken zijn van hen die welkom zijn.
Het zijn dezelfde drie stukken die genoemd worden in onze Catechismus.
Nooit zullen we naar Christus verlangen als we de schuldbrief niet hebben thuisgekregen en niet weten van een onverbeterlijk bestaan. Nooit zullen we ook in waarheid God kunnen dienen als we nog blind zijn voor een dienende Zaligmaker. Het is dus ellende, verlossing en dankbaarheid (in die volgorde!). Tegelijk is het waar dat het liefste kind van God nog kreunt onder een lichaam des doods, en dat de meest geoefende christen Jezus nog niet kent zoals Hij straks gekend zal worden.
Waar het om gaat is een levende kennis van God en van onszelf, een kennis die niet opgeblazen maakt maar ons verbrijzelt voor de Heere. En waar het ook om gaat is de geloofskennis van Hem Die gekomen is om te roepen en zalig te maken wat verloren was. Hij maakt het waar, op Zijn tijd (en ook weer bij vernieuwing):

’t Zachtmoedig volk
zal rijk verzadigd wezen,
Ten dis geleid;
Wie God zoekt, zal Hem prijzen.
Zo leev’ uw hart,
door ’s hemels gunstbewijzen,
In eeuwigheid!

Volgende week deel 2: Tijdens de bediening


Krabbendijke, ds. C. Sonnevelt

Dit artikel werd u aangeboden door: De Saambinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 januari 2014

De Saambinder | 16 Pagina's

De voorbereiding op het Heilig Avondmaal

Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 januari 2014

De Saambinder | 16 Pagina's