EEN PEILING

Inleiding

Inzake het lidmaatschap voor vrouwen van de SGP munt het beleid van het Hoofdbestuur niet uit in duidelijkheid, rechtlijnigheid en beginselvastheid. In augustus '91 kregen alle kiesverenigingen bericht dat het Hoofdbestuur unaniem het lidmaatschap van de SGP voor vrouwen afwijst. Vervolgens zond het Hoofdbestuur in november jl. de kiesverenigingen een brief met een drietal modellen waarbij de mogelijkheid open werd gelaten voor een vrouwlidmaatschap van de SGP dan wel een soort alternatief lidmaatschap. Uiteindelijk stond er enkele weken voor de jongstleden gehouden huishoudelijke vergadering een artikel in De Banier, waarin stond dat in wezen de discussie nog geheel open was 1} . Doe hier nog bij de hoogst merkwaardige voorgeschiedenis van het vrouwlidmaatschap van de SGP 2) , dan is het volledig verklaarbaar dat velen binnen de partij verontrust de huishoudelijke vergadering tegemoet gingen.

Tijdens de huishoudelijke vergadering mocht en kon dus worden gesproken en beslist omtrent de positie van de vrouw binnen de kiesverenigingen in de meest ruime betekenis van het woord.

De betekenis van de huishoudelijke vergadering was enerzijds gering en anderzijds groot. Gering, omdat er geen besluiten konden worden genomen. Het Hoofdbestuur wilde slechts de meningen peilen van de kiesverenigingen. Groot, omdat de partij tijdens deze vergadering duidelijk moest maken hoe zij over de positie van de vrouw binnen de SGP denkt. Tevens groot, omdat de invulling van de taak en roeping van de vrouw binnen de SGP plaats zal vinden aan de hand van de mening van de kiesverenigingen.

In twee opzichten kan daarom worden gesproken van een peiling, allereerst een peiling naar de mening van de kiesverenigingen en daarnaast een peiling naar de mate waarin kiesverenigingen zich nog gebonden weten aan Gods Woord.

Dringend verzoek

Aan het begin van de vergadering deed de voorzitter, Ds. Hovius, een "dringend beroep" op alle aanwezigen om de beraadslagingen tijdens de vergadering als "vertrouwelijk" te behandelen. Het Hoofdbestuur zou zelf een persverklaring opstellen.

Een moeilijk geval dus. Geen publikatieverbod, maar wel een dringend verzoek. Daarom is besloten om op dit moment het verslag beknopt te houden en te beperken tot enkele hoofdpunten. Zodoende blijven de lezers van dit blad niet in het ongewisse en wordt toch enigermate aan het dringende verzoek van het Hoofdbestuur tegemoetgekomen 3) .

Voorgeschiedenis

Tijdens de huishoudelijke vergadering werden de nodige vragen gesteld over de voorgeschiedenis, zoals door het Hoofdbestuur uiteengezet. Het Hoofdbestuur verklaarde reeds aan het begin van de vergadering dat "niet altijd duidelijk" en "niet altijd helder" naar voren was gebracht, waar het nu eigenlijk voor stond. Ook dat er brieven op persoonlijke titel waren verzonden door een lid van het Hoofdbestuur, namens dit bestuur en met gebruikmaking van officieel SGP-briefpapier. Deze zaken waren binnen het Hoofdbestuur besproken en de betreffende persoon/personen had(den) schuldbekentenis afgelegd. De voorzitter kon mededelen dat het besluit van het Hoofdbestuur, zoals genomen op 2 juli 1983, zonder opzet niet was uitgevoerd. Tijdens deze vergadering werd besloten dat vrouwen geen lid konden worden van de partij, maar de betreffende kiesvereniging werd hiervan niet op de hoogte gesteld. Ter verklaring van het niet uitvoeren van dit besluit zei de voorzitter dat er destijds nog besprekingen liepen met de betreffende kiesverenigingen, zodat de brief niet verzonden was. Het Hoofdbestuur deed dus verscheidene zaken op een open en eerlijke wijze uit de doeken.

Deze eerlijkheid en openheid waren onvoldoende aanwezig toen het ging over het feit waarom destijds door (enige leden van) het Hoofdbestuur de deur naar de SGP voor vrouwen open werd gezet. Er werd gesproken over beslissingen die "onvoldoende zijn overzien", er was "wellicht domheid" in het geding en wat dies meer zij, maar er werd geheel voorbijgegaan aan het enthousiasme waarmee destijds bijvoorbeeld mevrouw Grabijn ingelicht werd omtrent de mogelijkheden om lid te worden van de SGP. Een enthousiasme dat nauw samenhing met de afkeer bij leden van het Hoofdbestuur ten aanzien van bepaalde groeperingen binnen de SGP die de beproefde Staatkundig Gereformeerde beginselen onverkort wilden behouden.

Uitnodiging

De halfslachtige houding en het verkeerde handelen van hoofdbestuursleden - met name van de leden van het dagelijks bestuur- vormden voor enkele kiesverenigingen de aanleiding om hen uit te nodigen hun functie in het dagelijks bestuur van het Hoofdbestuur neer te leggen, dan wel zich uit het Hoofdbestuur terug te trekken. De voorzitter wilde namens het Hoofdbestuur op deze uitnodiging niet ingaan. Ook wilde hij de namen niet vrijgeven van betreffende hoofdbestuursleden. Ter vergadering bleek niet dat de betreffende hoofdbestuursleden aan de uitnodiging gevolg gaven. Voor het Hoofdbestuur was met de schuldbekentenis de zaak afgedaan, voor betreffende hoofdbestuursleden kennelijk ook.

De modellen

Tijdens de bespreking van de modellen verklaarde de voorzitter dat het voor het Hoofdbestuur "klip en klaar is dat vrouwen geen lid van de SGP kunnen zijn." Het vrouwlidmaatschap van de SGP is volgens de voorzitter "strijdig met Gods Woord en het Program van Beginselen". "De vraag of vrouwen lid kunnen worden gaat buiten de marge van het beginselprogram en de statuten van de partij", zo sprak hij nadrukkelijk. Het SGP-lidmaatschap met de vrouwen zou zo spoedig mogelijk worden beëindigd na de uitspraak van de huishoudelijke vergadering. Zelfs indien hierdoor het voortbestaan van de SGP in gevaar zou komen.

De toelichting van het Hoofdbestuur bij model I riep de nodige vragen op. Dit model gaf aan dat alleen mannen lid kunnen zijn van de SGP. Het Hoofdbestuur stelde dat een keuze voor dit model "de meest verregaande consequenties" in zou houden voor de partij en dat in dit model "de betrokkenheid van de vrouw bij het partijgebeuren op geen enkele wijze geregeld" werd.

De voorzitter legde uit dat bedoeld werd de juridische consequenties die mogelijk samen zouden hangen met de keuze voor dit model. Maar tevens zei hij dat deze consequenties niet met zich zouden meebrengen dat afgezien zou worden van een honderd procent verantwoord Bijbels standpunt.

Ten aanzien van de opmerking dat de betrokkenheid van de vrouw bij het partij gebeuren met de keuze voor dit model op geen enkele wijze zou zijn geregeld, werd door verscheidene afgevaardigden gesteld dat ook nu reeds de vrouw op diverse manieren betrokken kan worden bij het partijgebeuren. Men dacht hierbij aan betrokkenheid via openbare vergaderingen, tijdredes, periodieken en niet in de laatste plaats een betrokkenheid via het gebed. Men vroeg zich wel af of en zo ja waar en in hoeverre een dergelijke betrokkenheid zou moeten worden vastgelegd.

In ieder geval werd de betrokkenheid en het vastleggen daarvan zoals omschreven in model III door de overgrote meerderheid van de kiesverenigingen afgewezen. Het model dat beoogde om het lidmaatschap van vrouwen van de SGP vrij te laten aan de kiesverenigingen, werd vrij negatief beoordeeld. Verscheidene kiesverenigingen brachten naar voren dat bij keuze voor dit model de discussie voort zou blijven slepen wegens de ongelijkheid tussen de kiesverenigingen, die dit met zich meebrengt. Bovendien achtte zo'n 90 procent van de afgevaardigden het vrouwlidmaatschap van de SGP in strijd met Gods Woord.

Ten besluite

Uiteindelijk bleek dat de overgrote meerderheid van de kiesverenigingen zich uitsprak voor model I. Met betrekking tot het afwijzen van vrouwlidmaatschap van de SGP op grond van Gods Woord was noch bij het Hoofdbestuur noch bij de overgrote meerderheid van de afgevaardigden enige twijfel.

De vergadering had een waardig verloop. De deskundige wijze waarop de voorzitter leiding gaf, heeft hiertoe het nodige bijgedragen.

Aan oproepen tot wederkeer tot de beproefde Staatkundig Gereformeerde beginselen heeft het gelukkig niet ontbroken. Niemand kan zeggen ongewaarschuwd te zijn. Verscheidene kiesverenigingen betoonden zich trouw op hun post. Te wensen is, dat de partij winst zal doen met deze getrouwe waarschuwingen en dat het Hoofdbestuur lering zal trekken uit het gehoorde.

Noten:

1) D. Nieuwenhuis, "De komende huishoudelijke vergadering", in: De Banier, 24 december 1992, p. 14-15 2) Zie L.J. Molenaar, "Een rommelige romance", in: In het Spoor, december 1992, p. 103 e.v. en M. van Manen, "Verontrustende ontwikkelingen", in: In het Spoor, april 1992, p. 30 e.v. 3) Voor meer informatie over het verloop van deze vergadering zie: "Commentaar" en "SGP wil lidmaatschap van vrouwen uitsluiten" in: Reformatorisch Dagblad, 18 januari 1993, "SGP vindt lidmaatschap vrouwen in strijd met Schrift", in: Nederlands Dagblad, 18 januari 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen