DE HEERE REGEERT -7-

Inleiding

In de inleiding van de vijfde aflevering van onze artikelenserie "De HEERE regeert" hebben we naar aanleiding van antwoord 26 van de Heidelbergse Catechismus (HC) gesteld dat we nader stil wensten te staan bij het feit dat God de wereld uit niet geschapen heeft, dat Diezelfde God Zijn schepping nog onderhoudt en regeert, hoe Hij onderhoudt en regeert en ten slotte hoe zulks concreet gestalte krijgt in het leven van Gods volk voor het Aangezicht Gods. Inmiddels zijn we toegekomen aan het hoe van het onderhouden en regeren Gods. We richten ons bij het behandelen van deze zaak opnieuw op de verwoordingen van de Heidelbergse Catechismus en wel inzonderheid op de antwoorden 26 en 27 uit respectievelijk Zondag 9 en 10. In deze aflevering zal echter alleen Zondag 9 antwoord 26 aan de orde komen, in de volgende aflevering Deo volente Zondag 10 antwoord 27.

Een waarachtig antwoord

De almachtige en onveranderlijke Drie-enige God onderhoudt en regeert Zijn ganse schepping. Dat is de korte en bondige samenvatting van onze twee voorgaande artikelen. Maar hoe doet Hij dat? In de eerste plaats hebben we voor de beantwoording van deze vraag ons oor te luisteren te leggen bij vraag 26. We horen hoe daar in de taal van het waarachtig geloof uitgedrukt wordt: "op Welken ik alzo vertrouw, dat ik niet twijfel of Hij zal mij met alle nooddruft des lichaams en der ziel verzorgen, en ook al het kwaad dat Hij mij in dit jammerdal toeschikt, mij ten beste keren; dewijl Hij zulks doen kan als een almachtig God, en ook doen wil als een getrouw Vader".

Hier valt op dat de Kerk het hoe van de onderhouding en regering Gods niet in de eerste plaats op een modern wetenschappelijke wijze benadert, maar voor alles af wil gaan op de inhoud van het Woord Gods, Gods ontwijfelbaar getuigenis. Het antwoord op de vraag naar het hoe van de onderhouding en regering Gods is dus in de eerste plaats een zaak van het waarachtig geloof! Laten we dat onderstrepen en vasthouden, want dat is van het allergrootste belang!

Wie hier goed luistert naar de Catechismus, merkt op dat zonder omwegen gesteld wordt dat in feite niemand anders dan alleen diegenen die delen in het waarachtige zaligmakende geloof, de vraag naar het hoe van de onderhouding en regering Gods kan beantwoorden.

En dat antwoord is in de eerste plaats een geloofsantwoord. Dat mag in onze dagen ontstellend mager klinken, maar het tegendeel is waar: er is geen grotere zekerheid dan de zekerheid des geloofs! Velen zoeken hun heil in de weg van het louter verstandelijk redeneren op grond van natuurwetenschappelijke gegevenheden, de Kerk doet dat niet. Zij bewandelt een zekerder weg!

Een Godvrezend antwoord

Vervolgens dienen we aan te merken dat de Kerk belijdt dat God als een almachtig God en getrouw Vader Zijn Kerk door dit leven leidt dat een jammerdal gelijk is. Centraal in de wereldgeschiedenis staat dus Gods handelen met Zijn Kerk. Niet economische en politieke belangen vormen de spil van de wereldgeschiedenis, maar Gods handelen met en omtrent Zijn Kerk. Dat zo te stellen kan veel vragen oproepen omtrent Gods voorzienig handelen op plaatsen op deze aarde waar van een ware Kerk nagenoeg of in het geheel geen spoor aanwezig lijkt te zijn. Zulke vragen zijn buitengewoon ingewikkeld en voor ons ten diepste onmogelijk te beantwoorden. Dat zijn echter ook geen vragen die wij behoeven te beantwoorden. En dat zeggen we niet om er ons maar op een gemakkelijke manier van af te willen maken, maar eenvoudigweg omdat het vragen zijn omtrent het beleid Gods inzake Zijn voorzienig handelen. Zulke vragen te stellen geeft eigenlijk niet anders te kennen dan in te willen treden in de verborgen dingen. En daarvan gewaagt Deuteronomium 29:29 De verborgen dingen zijn voor den HEERE onzen God, maar de geopenbaarde zijn voor ons en voor onze kinderen tot in eeuwigheid, om te doen al de woorden dezer wet. De kanttekenaren zeggen naar aanleiding van deze 'verborgen dingen': "Mozes, van veel groote, ook toekomende dingen gesproken hebbende en nog zullende spreken, bedwingt in dit v.s\ de curieusheid en nieuwsgierigheid van wijders te onderzoeken hetgeen in Gods raad verborgen is, en beveelt het volk te blijven binnen de palen van Zijn geopenbaard woord, om dat te onderzoeken, te gelooven en daarnaar te levefi". En dat is duidelijke taal, taal van kinderlijke vreze Gods!

Voorzienigheid Gods als Kerkverzorgend handelen

Het voorzienig handelen Gods wordt door de Kerk dus aangemerkt als een handelen inzake Zijn Kerk. En daarvan getuigt de Kerk dat het een verzorgend handelen is. De Kerk zegt niet te twijfelen "of Hij zal mij met alle nooddruft des lichaams en der ziel verzorgen" (HC, antwoord 26). God draagt zorg voor Zijn Kerk. Aan Zijn Kerk heeft Hij Zijn Naam en Zijn eer verbonden. Daarvan geeft Psalm 55:23 blijk: Werp uw zorg op den HEERE, en Hij zal u onderhouden; Hij zal in eeuwigheid niet toelaten, dat de rechtvaardige wankele. God draagt zorg voor Zijn Kerk, waarbij we in de eerste plaats oog dienen te hebben voor de Kerk als het lichaam van Christus, waarin al de afzonderlijke leden samengevoegd zijn: Eén lichaam is het en één Geest (Ef. 4:4a). Ds. M. Henry tekent hierbij aan in zijn Verklaring van het Nieuwe Testament (1995, dl. 3, p. 361):

"Wij moeten één van hart zijn, want 'het is één lichaam en één Geest' (vers 4). Twee harten in één lichaam zou monsterachtig zijn. Indien er één lichaam is, dan moeten allen, die tot dat lichaam behooren, samen één hart hebben. De algemeene kerk is één mystiek lichaam van Christus, en alle ware Christenen maken samen één lichaam uit; door één oorkonde vereenigd, die des Evangelies; bezield door één Geest, denzelfden Heiligen Geest, Die door Zijn gaven en genaden dat lichaam levend maakt, bezielt en regeert. Zoo wij aan Christus behooren, handelen wij allen door een en denzelfden Geest, en daarom moeten wij één zijn".

Maar de zorg Gods strekt zich niet minder uit naar de individuele leden van de Kerk: "op Welken ik alzo vertrouw, dat ik niet twijfel of Hij zal mij met alle nooddruft..." (HC, vraag 26) [vet; JvdS]. Daarop doelt ook de Heere Jezus wanneer Hij spreekt in Mattheüs 6: Daarom zeg Ik u; Zijt niet bezorgd voor uw leven, wat gij eten en wat gij drinken zult, noch voor uw lichaam, waarmede gij u kleden zult. Is het leven niet meer dan het voedsel, en het lichaam dan de kleding ? Aanziet de vogelen des hemels, dat zij niet zaaien, noch maaien, noch verzamelen in de schuren, en uw hemelse Vader voedt nochtans dezelve; gaat gij dezelve niet zeer veel te boven? (vers 25-26).

De aard van Gods verzorgend handelen

God onderhoudt en regeert Zijn Kerk in de weg van Zijn voorzienigheid door haar met Zijn Goddelijke zorg te omringen. Dat geldt ten aanzien van geheel het leven van de Kerk, naar ziel en lichaam en van wieg tot graf. De spijze die de Kerk eten zal, de drank die ze drinken zal, het kleed waarmee ze zich kleden zal... in alle lichamelijke nooddruft voorziet de Heere Zijn Kerk. Maar wie hier een punt zet, doet de zorg Gods in de weg van Zijn voorzienig handelen tekort. De Catechismus spreekt derhalve niet alleen van lichamelijke nooddruft, maar evenzeer van geestelijke nooddruft, van nooddruft "der ziel" (HC, antwoord 26). Dat wijst op het feit dat de Heere Zijn Kerk ook in geestelijke zin zal onderhouden. Vandaar dat de apostel Paulus de Kerk ook voorhoudt: Daarom dan ook, alzo wij zo groot een wolk der getuigen rondom ons hebben liggende, laat ons afleggen allen last en de zonde die ons lichtelijk omringt, en laat ons met lijdzaamheid lopen de loopbaan, die ons voorgesteld is; ziende op den oversten Leidsman en Voleinder cles geloofs, Jezus, Dewelke voor de vreugde, die Hem voorgesteld was, het kruis heeft verdragen en schande veracht, en is gezeten aan de rechterhand van den troon Gods (Hebr. 12:1-2). Een en ander wil echter niet zeggen dat het leven van Gods Kerk altijd even overzichtelijk is of te allen tijde bij een vlak veld te vergelijken is. Integendeel: Vele zijn de tegenspoeden des rechtvaardigen, maar uit die alle redt hem de HEERE (Ps. 34:20). En dat drukt de Catechismus ook uit met de woorden: "en ook al het kwaad dat Hij mij in dit jammerdal toeschikt, mij ten beste keren..." (HC, antwoord 26).

Tot slot

We besluiten deze aflevering met te stellen dat het hoe van de onderhouding en regering Gods ten diepste alleen beantwoord kan worden door zaligmakend geloof. Dat wil niet zeggen dat mensen die daar geen deel aan hebben, zich hierom niet zouden behoeven te bekommeren. Dat te stellen zou dwaasheid zijn. De Voorzienigheid Gods gaat alle mensen aan. Maar het verstaan van en het gelovig werkzaam zijn met deze Voorzienigheid Gods is ten diepste alleen voorbehouden aan de Kerk des Heeren. Dat zulks niet betekent dat onbekeerden zonder scrupules, zonder gewetensbezwaren, zouden kunnen overgaan tot vaccinatie en verzekering en dat alleen Gods volk zich daarvan heeft te onthouden, hopen we een volgende keer nader uiteen te zetten. Voor nu zij het genoeg te constateren dat we ook inzake dit heilige leerstuk van de Voorzienigheid Gods wezenlijk zo blind zijn - en blijven - als een mol wanneer we het leven der genade missen.

Voorts hebben we gezien dat het hoe van de onderhouding en regering Gods voor alles tot uitdrukking komt in de zorg des Heeren omtrent Zijn Kerk. Er zijn ook andere aspecten die genoemd kunnen worden in verband met de algemene genade. We hopen ook daar een volgende keer meer aandacht aan te kunnen besteden. Moge een en ander ons onder de zegening des Heeren werkzaam maken aan de troon van Gods genade!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen