Storm slaat op Texel grote stukken duin weg

Griezelig dicht bij de rand van de steile duinkant staat strandpaviljoen „Paal negen". Opnieuw zijn vlak bij het paviljoen duinen weggeslagen en in allerijl heeft eigenaar J. Vlaming met zandzakken geprobeerd zijn paviljoen voor instorten te behoeden. „Maar als er nog zo'n storm komt zakt het wel weg, verzekert hij met een blik op de ruwe zee.
In het paviljoen, waar een deel van de Texelse jeugd zich onledig houdt, is het lekker warm, in tegenstelling tot buiten waar een striemende regen door de harde wind in je gezicht geslagen wordt. „Die zandzakken, dat is mijn eigen initiatief. Ik heb niet van de gemeente opdracht gekregen om ze daar neer te leggen ter bescherming van de duinen, nee, ik heb het alleen gedaan om mijn paviljoen te behouden."

Vergunning
„Al anderhalfjaar ben ik bezig om een vergunning te krijgen voor een semi-permanent gebouw verder de duinen in. Het zit vast op Staatsbosbeheer; men wil geen bebouwing in de duinen. Maar dit gebouwtje staat er nu toch ook, en het voorziet in een behoefte; zomers is het hier altijd druk en in de weekenden loopt het ook leuk. Ja, er zijn natuuriijk nog wel meer van deze gelegenheden, maar de mensen willen zoiets nu eenmaal dicht bij het strand hebben. Alleen, we zitten nu een beetje tè dichtbij."

Inderdaad, tot op enkele meters afstand van het gebouwtje zijn de duinen met de golven meegespoeld de woelige zee in. En niet alleen de duinen, ook een flink stuk van het strand is in het water verloren gegaan. Bij de strandpaal is dit duidelijk te zien: het strand is ongeveer een halve meter lager geworden.

„Razende bol"
„Dat komt door de sterke stroming hier vlak onder de kust," vertelt Vlaming. „Vóór Texel ligt namelijk de zandplaat „De razende bol". Vroeger stroomde het meeste water om die plaat heen langs Texel, maar na jaren probeert het water zijn oorspronkelijke koers weer te volgen. De geul tussen Texel en „De razende bol" is daar eigenlijk te smal voor en zo krijg je die sterke stroming."

„Men is geloof ik van plan om „De razende bol" aan Texel vast te spuiten. Als dat gebeurt, loopt de stroming verder van de kust. Natuurlijk kan er dan nog wel duin wegslaan bij een flinke storm, maar dan wordt het niet meer meegevoerd met de golven. Het duin blijft in dat geval op het strand liggen, dat hierdoor mooi ophoogt."

Het opspuiten van strand en duinen om wegslaan tegen te gaan helpt volgens Vlaming niet voldoende. „Er wordt niet genoeg opgespoten: bij de eerste de beste storm slaat het weer weg. Er zou méér opgespoten moeten worden. Nu gebeurt dat minimaal. Misschien, als het Westgat opengestoten wordt, dat er dan meteen goed aangepakt wordt met het zand dat dan ter beschikking komt. Maar of dat allemaal door gaat. . . het is een kostbare zaak!"

Voorlopig blijft Vlaming doorknokken voor zijn vergunning en, zolang die er nog niet is, voor het behoud van zijn strandpaviljoen. Met zandzakken. . .

Nat en koud
Op het strand lopen een paar enthousiaste mensen zich nat te laten regenen. Enkelen wagen zich zelfs met laarzen aan in het zilte nat naar een drooggevallen stuk (het is eb). Terwijl we naar de auto lopen, komen er nog meer mensen aan. Aan hun regenpakken en verrukte gezichten zien we dat het geen eilanders zijn.

Als we ons ontdaan hebben van zand en natte jassen, rijden we twaalf palen verder, naar paal 21. Hier is in vorige jaren een groot stuk duin weggeslagen. Doordat de wind nogal wat zand meevoert, is het duin nu niet meer zo steil. Bovendien is er een soort riet op geplant, waardoor het zand wordt vastgehouden. Op dit stuk strand loopt zowaar een heel gezin te wandelen in de natte kou.

Weliswaar hebben ze de wind in de rug, maar die zal dan toch kletsnat worden, zoals wij even tevoren bij paal negen ondervonden hebben. De meeuwen schijnen geen last te hebben van de wind, kou en regen. Onbekommers gaan ze hun gang. Komt er een grote golf te dicht in hun buurt, dan wippen ze even op om daarna weer rustig hun plaats in te nemen.

Lauwersmeer

Texel, dat langs zijn hele 25 kilometer lange Noordzeekust duin aan de golven heeft moeten afstaan, is niet het enige gedupeerde eiland. Ook de andere Waddeneilanden moesten duin inleveren aan de stormachtige zee.

Op Terschelling verdween het laatste stuk van het zogenaamde Amelander Duin. Dit stuk duin ligt (lag) aan het einde van de Bosplaat. Op Ameland werd ter hoogte van het dorpje Nes duin door de zee opgeslokt. Over een lengte van vier kilometer sloeg twee meter duin weg. Door de harde westerstormen is de waterstand op de Waddenzee erg hoog. Ten gevolge van deze hoge waterstand is het vasteland in de problemen gekomen.

Het Lauwersmeer bijvoorbeeld, dat vijftien jaar geleden werd drooggelegd, loost zijn water in het Wad. Nu is de waterstand op de Waddenzee echter zo hoog, dat er van lozen geen sprake meer is: de sluizen moeten noodgedwongen dichtblijven. De waterstand op het Lauwersmeer is sinds de drooglegging nog niet zo hoog geweest. 

Op sommige plekken in Friesland zijn al landerijen onder water gelopen. Op enkele plaatsen zijn de zomerkades overgelopen. Dit resulteerde in het binnendringen van water in de Marnewaard en Kollumerwaard, waar beesten geëvacueerd moesten worden. Om het gevaar te keren hebben mensen van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders de dijken opgehoogd met zand.

De weerberichten zijn nog niet van dien aard dat er hoop kan bestaan op spoedige verbetering. Maar zelfs al zou uw Waddenvakantie dit jaar gevaar lopen vanwege gebrek aan strand en duinen, dan kunt u altijd nog naar de Noord- en Zuidhollandse kust gaan. Die trekt zich van een Noordwesterstorm namelijk niets aan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen