Van harte (n)
<br />
We zeggen het zo gemakkelijk: hartelijk dank of van harte gelukgewenst, maar waar hebben we het eigenlijk over? Op de keper beschouwd is het hart niets dan een holle spier. Maar wel een uiterst belangrijk orgaan, dat weet ieder. Er is de laatste tijd veel aandacht voor het hart: transplantaties, operaties, er is zelfs een Hartstichting. Geen wonder, dat in onze taal ook veel uitdrukkingen voorkomen over het hart. Wat daarbij opvalt is dat veel van die uitdrukkingen aan de Bijbel ontleend zijn. „Zijn hart uitstorten", bijvoorbeeld, vindt u in Psalm 62:9...Waar het hart vol van is loopt de mond over" vindt u iets statiger verwoord in Mattheus 12:34. Zelfs een zo modem lijkende uitdrukking als, ,Het hart op de tong dragen'' is waarschijnlijk ontleend aan het apocriefe boekjezus Sirach (21:29):..Het hart der dwazen is in hun mond, maar de mond der wijzen is in hun hart". Een mooie spreuk, die mij doet denken aan Maria, die,.deze woorden alle tezamen bewaarde, overleggende die in haar hart".
Belang
Dat hart is dus niet alleen medisch gezien van het grootste belang, maar het is bovendien in andere opzichten de zetel van:
a. de gedachten (in de grond van mijn hart: in mijn heimelijkste gedachten)
b. genegenheid (weer een Bijbels voorbeeld: Absalom stal het hart van de mannen van Israël)
c. bewaarplaats van al wat er in de mens omgaat: (zie hierboven bij Maria en denk ook aan,. met hart en ziel", ontleend aan Mattheus 22:37)
d. moed: (heb het hart eens: 't hart zinkt hem in de schoenen; een hart onderde riem steken)
e. liefde: (zijn hart verliezen: een gebroken hart)
f. begeerte, wens: (alles watje hartje begeert; David was een man naar Gods hart)
Lelijk
Zelfs een zo triviale uitdrukking als,, mijn hart draait er van om" vinden we terug in de Bijbel (Klaagliederen 1:20). Ook,,in hart en nieren" mag niet onvermeld blijven, ontleend aan Psalm 7:10. Eén uitdrukking heb ik tot nu toe opzettelijk vermeden: hartstikke. Al beweren de taalgeleerden dat het al heel oud is, een Middelnederlandse uitdrukking, en al wordt het tegenwoordig als heel normaal gebezigd (hartstikke bedankt, hoor!), ikvind het lelijk klinken. Onze taal heeft er genoeg mooiere woorden voorom uit te drukken wat we op het hart hebben. Dat moest mij even van het hart. Hartelijke groeten!
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 6 september 1984
Terdege | 64 Pagina's