Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Huiswerk, moet dat nou?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Huiswerk, moet dat nou?

13 minuten leestijd Arcering uitzetten

Huiswerk wordt meestal gezien als iets dat onvermijdelijk bij het voortgezet onderwijs hoort. Maar ook lagere-schoolkinderen kunnen ervan meepraten! Is het echt nodig dat kinderen op jonge leeftijd al taken meekrijgen naar huis? Moeten de ouders er steeds op toezien dat het kind zijn huiswerk leert of kan het zelf daarvoor de verantwoordelijkheid dragen? Is huiswerk op de lagere school alleen een voorbereiding voor het voortgezet onderwijs of is het leerstofpakket te omvangrijk om op school te laten leren? Een orthopedagoge, een onderwijsbegeleider, ouders en een onderwijzer geven er hun mening over

Op de vraag of huiswerk nodig is meent mevrouw J. Lems uit Bunschoten, orthopedagoge en coördinatrice van de werkgroep Identiteit Kleuteronderwijs, niet ronduit ja of nee te kunnen zeggen. Het hangt van de omstandigheden af. ,,In Oostenrijk gaan de kinderen een paar uur naar school en dan krijgen ze een beetje huiswerk mee. Dat is heel redelijk.
Hier kan het natuurlijk niet. In Nededand zijn de schooltijden al zo onzinnig lang; psychiaters en schoolartsen praten daar ook al over. Huiswerk geven is onverantwoord omdat de schooltijden zo lang zijn. Als er kortere schooltijden kwamen zou het wel kunnen. Maar nu hebben de kinderen hun vrije tijd hard nodig om zich wat te ontspannen; als ze dan nog huiswerk moeten maken krijgen ze een aversie tegen school."

Controle
Kan huiswerk in de hogere klassen niet gezien worden  als een voorbereiding op het vervolgonderwijs? ,,Dat hangt weer van de tijden af. Als op school de boog al te veel gespannen heeft gestaan kan het niet.
In sommige landen is van acht tot één uur school; in zo'n geval kunje 's middags wat huiswerk doen. Het is ook gebleken dat er in de ochtenduren over het algemeen veel méér wordt gedaan." Mevrouw Lems vindt dat je een kind de verantwoording voor het maken van zijn huiswerk niet in de schoenen kunt schuiven.

,,Kinderen doen huiswerk alleen als er controle is. Meisjes zijn wel iets serieuzer dan jongens maar de ouders moeten er echt op toezien, anders gebeurt het niet. Zelf heb ik huiswerk ook altijd als een last ervaren. Als je eerst ging spelen voelde je je echt schuldig. Moet dat nou zo? Daar is ook heel veel ontevredenheid over in het onderwijs. Wordt 't geen tijd dat we gaan praten?! Nu met die basisschool ook, de kleuters moeten net zo lang naar school als de oudere kinderen. Vooral als ze naar een streekschool gaan is dat erg: sommigen staan om zeven uur op en als ze weer thuiskomen is het eten en naar bed. Wanneer moeten die kinderen spelen? Er blijft geen tijd over voor opvoeding in het gezin."

Niet natuurlijk
Mevrouw Lems gelooft niet dat het meegeven van huiswerk een gevolg is van een grotere hoeveelheid leerstof: ,,Er wordtjuist veel minder geleerd dan vroeger! Toen waren er veel meer regels en de mensen kenden ze ook allemaal; voor het woordje,,dat" moesteen komma, een zin mocht niet met,,omdat" of,,terwijl" beginnen, enzovoort. Wat men op de hbs leerde was véél meer dan wat ze nu op de havo leren. Er is iets in de basis fout, bij de opleidingen tot onderwijzer. Het voorbereiden op het leren moet sociaal-pedagogisch gebeuren. Dat gaat nu niet meer op een natuurlijke manier en daardoor hebben de kinderen het moeilijker op school." AI zou de orthopedagoge het huiswerk op de lagere school graag uitgebannen zien, feit is dat het wel bestaat. De ouders hebben daarbij een taak, vindt zij.
,,Ik kan me voorstellen dat sommige ouders er tegenop zien, omdat ze het zelf niet zo goed kunnen of alleen maar lagere school gehad hebben. Je moet ook weer niet te veel helpen, dan maakt het kind er een potje van en denkt: Jij maakt die som wel voor me. Samenwerken is voor kinderen veel prettiger, en als ze zo een beter cijfer halen is dat voor de ouders een stimulans om door te gaan met dat samenspel, 't Moet echt gezellig gebeuren, er moet geen dwang achter zitten. Dan krijgen de kinderen het gevoel dat ze werknemers zijn en hun onderwijzers werkgevers."

Achtervolgd
Ook de heer B. Vonk uit Rijssen, onderwijsbegeleider van het Begeleidingscentrum Gereformeerd Schoolonderwijs (BGS), vraagt zich af of huiswerk op de lagere school wel nodig is. ,,In de derde en vierde klas zou ik het, buiten het leren van een psalmversje, tot een minimum beperken.
En de kinderen die het op school moeilijk hebben moeten we helemaal geen huiswerk geven. Ze moeten overdag al op hun tenen lopen, geef je ze ook nog werk mee dan worden ze achtervolgd door school. Ze hebben hun rust nodig. In de vijfde en zesde klas vind ik huiswerk een goede voorbereiding op het vervolgonderwijs. Wie naar het vwo gaat moetje meer meegeven dan degene die naar het lbo gaat; je moet nu eenmaal niet te laat gaan selecteren. Ik denk trouwens datje aan huiswerk geven niet ontkomt, gezien de hoeveelheid werk die geleerd moet worden. Soms wordt daarbij het ene gebruikt om het andere goed te praten: de leerstof wordt zo veel dat men huiswerk moet gaan geven om ermee klaar te komen en het heet dan dat het alleen een voorbereiding is voor het voortgezet onderwijs. Dat is natuurlijk per school verschillend."

Meewerken
Volgens Vonk kan een kind nog geen discipline opbrengen om zijn huiswerk ook te doen. ,,Dat is afhankelijk van de ouders. Als die niet meewerken begin je weinig in het onderwijs. Het verschilt ook per kind: sommigen moeten met vijftien jaar nog achter de vodden gezeten worden."
Hoe vaak vijfde- en zesdeklassers huiswerk zouden moeten krijgen is een kwestie van smaak. ,,Smaken verschillen. Maar ik zou zeggen: een a twee keer per week, naast de catecfiismus en het psalmversje." Over het meehelpen van ouders heeft Vonk eens de volgende uitspraak gehoord: ,,Denkwelméémet uw kinderen, maar denk niet vóór uw kinderen.''
Vonk voegt eraan toe: ,,Als er echt een intensieve begeleiding nodig is, overlegt de leerkracht wel met de ouders. Persoonlijk vond ik het altijd fijn om te horen dat vader en moeder het huiswerk niet zozeer omdat den: het gaf mij het idee dat ze zich erbij betrokken voelden." De meeste ouders helpen hun kinderen echter bij het huiswerk niet zozeer om dat ze erbij betrokken zijn, maar omdat er anders gewoonweg niets gedaan wordt door zoon of dochter. Dat bleek wel op een ouderavond van een lagere school. Een aantal ouders gaf zijn mening over huiswerk en de uitvoering daarvan door de kinderen.

Stripverhaaltjes
,,Huiswerk is voor mijn zoon uit de zesde klas echt wel nodig," vertelteen moeder, ,,om overte kunnen stappen naar een andere school. Anders is de overgang te groot. Hij vindt het vervelend, hij ging gewoon stripverhaaltjes zitten lezen en dan kwam-ie later beneden: ,,Nou, ik heb een uur zitten leren, ik ken het wel." M'n dochter uit de vijfde klas maakt er geen punt van, bij haar hoef ik er nooit achteraan te zitten. En die uit de derde is zo fanatiek, die zegt gewoon:,,Geef'es sommen op". In de derde klas begint het huiswerk, met dicteewoordjes, in de vierde klas wordt het echt veel, dan moeten ze iedere dag wel even leren bijvoorbeeld, vooreen repetitie in de volgende week. ,, Maar," vult haar man aan, ,,van mij mogen er best wel eisen gesteld worden aan een kind uit de zesde klas!" ,, Ik vind j uist dat ze op de lagere school nog geen huiswerk moeten krijgen," reageert een andere moeder hierop. ,,Ze moeten toch ook hun speelsheid kwijt, ze krijgen later nog genoeg huiswerk." ,,Ja, maar mijn zoon heeft geen discipline om het zélf te doen'', antwoordt de vader.
,,Met Kerst vorig jaar had hij een slecht rapport, dus toen zijn we er samen hard tegenaan gegaan. En ja hoor, met Pasen was hij negen punten vooruit gegaan.
Dus wij dachten: nu kunnen we 'm wel weer wat loslaten, hij ziet nu waarom hij het moet doen. Maar met z'n laatste rapport was hij weer zeven punten achteruit gegaan!"

Belasting
,,Nou, als ik ook m'n mening mag zeggen,'' valt een derde moeder in, 
,,ik vind het maar een hele belasting' De kinderen zijn nog zo speels in de derde en vierde klas en dan krijgen ze dicteewoorden mee en namen en feiten (bijbelse geschiedenis), dat vind ik een hele opgave. En daar komen de repetities nog bij! Mijn dochter kan zich er te weinig toe zetten om het te doen, ze laat het gewoon in d'r tas zitten. Als ik dan 's ochtends vraag:
„Wat zit er in die tas?" danschriktze: „Oh, 'k had huiswerk! Helemaal vergeten". Als ze thuiskomt wil ze spelen, dan vergeet ze de hele school." Het hoofd der school vertelt van een jongen die op zaterdag veertien rekentaken maakte, uit zichzelf, om z'n vriendjes voor te blijven. De moeder knikt: ,,Ja, dat is eerzucht. Mijn zoon zit ook in zo'n groepje. Als iemand hem voor is neemt-ie z'n rekenboekje mee en dan gaat hij thuis sommen zitten maken. Maarm'n dochter moet ik echt overhoren om te weten of ze er wat aan gedaan heeft. Ik help haar ook om te leren hoe ze het erin moet krijgen. Ze zal er nooit toe komen om zelf te beginnen!"

Steekproef
Een vader vertelt: ,,Zelf kreeg ik ook vanaf de derde klas huiswerk, maar ik hield er niet van! Huiswerk maken moetje léren, je moet eraan wennen om in je vrije tijd éérst aan je huiswerk te denken. Daar moet ik bij sommige van m'n kinderen echt achteraan zitten. Mijn dochter uit de vierde klas moet elke dag een half uurtje leren als ze de volgende week een repetitie heeft. Ik vind het goed dat men vroeg met huiswerk geven begint, maar het moet niet te veel worden. Overhoren? Och, een steekproef nemen is goed, maar daar komt weinig van; ik heb een groot gezin." ,,Huiswerk? 's Kijken, Eva zit in de derde klas, ja, dan begint het ongeveer," bedenkt een andere vader. ,,Ze krijgt nu dictee mee, en wat rekenwerk. En 's maandags natuuriijk het psalmversje en in de hogere klassen de Catechismus of het Kort Begrip. Helpen bij het huiswerk doet deze vader niet zo vaak. ,,Alsze komen vragen, dan wel natuurlijk. Maar ze moeten het eerst zelf proberen en ik heb er ook niet zo veel tijd voor. Ik verwijs ze door naar de oudere kinderen, die hebben ook op deze school gezeten en weten het dus veel beter. De oudstenheb ik wel geholpen." De moeder van de speelse dochter schiet nog iets in gedachten: ,,In de tweede klas moeten ze al spreekbeurten houden, die moeten ze thuis voorbereiden! Dat zijn nachtmerries voor de kinderen!" Relativerend voegt ze eraan toe: ,,Ze leren er wel gemakkelijker van spreken."

Liever spelen
,,Mijn dochter uit de derde klas vindt het niet nodig om thuis te leren," verklaart een andere moeder.,,ledere week krijgt ze bijbelse geschiedenis mee, en pas aardrijkskunde. Ze heeft er een hekel aan, ze gaat veel liever spelen. Maar ik vind het goed dat ze er van lieverlee mee beginnen, want ze moeten 't toch leren. In de tweede klas is ze een poos ziek geweest en nu heeft ze in de derde klas de tafels meegekregen als huiswerk. Ze zag niet in waarom dat nodig was. Ik help haar bij het huiswerk: ik vind het leuk om te weten wat ze moeten leren en als je overhoort weetje meteen of ze 't kent. Als ik haar help vind ze dat prachtig. Pas moesten ze voor aardrijkskunde plaatjes opzoeken, nou, daar is ze echt nog te jong voor, dat heb ik gedaan; ik vond het wel leuk." Vader vult aan:,, Als je d' r niet helpt zegt ze: ik doe het straks wel, of morgen vroeg." ,,Tja, daarvoorzie ik wel problemen mee," bekent moeder,, ,als ze in een hogere klas komt. Ik hou het zelf maar bij, ze krijgt dan zo' n papier mee waarop staat welke teksten ze moeten leren, anders wordt het vergeten. Dat ze eens een keer wat huiswerk meekrijgen vind ik niet erg; ze moeten toch weten dat het komt. Maar het moet niet iedere avond zijn of zo veel dat ze het niet aankunnen.''

Vaste dagen
't Is maar net de vraag wie bepaalt wat de kinderen nog aankunnen.
Meestal zal de onderwijzer degene zijn die de hoeveelheid huiswerk vaststelt. De heer C. M. van Eckeveld uit Nunspeet, onderwijzer van een vierde klas lagere school, vertelt dat hij vaste huiswerkdagen heeft ingesteld. ,,Elke maandag krijgen ze een psalm op, elke woensdag dertig dictee woordjes en elke vrijdag namen en feiten. Dat laatste is een bijbelse- geschiedenismethode waarvan ze elke week een nieuw lesje moeten leren. Daar krijgen ze dan een overhoring over. Een lesje bestaat uit tien zinnen waar ze een woord moeten invullen, een leerstukje, drie namen die in de goede volgorde gezet moeten worden en een tekst om te leren.
Verder krijgen ze regelmatig een aardrijkskunde- of geschiedenisrepetitie, ongeveer een keer in de drie weken. Ik zorg ervoor dat ze nooit in een week twee repetities hebben. Rekenen geef ik nooit mee, 't komt er vaak op neer dat een oudere broer of zus zegt:,, Dat is het antwoord'' en zo leert het kind er niets van. Trouwens, ik hou er ook niet zo van, ik ben er een tegenstander van om de kinderen te overvoeren. Huiswerk moetje heel minimaal doen. En je moet het ook niet een week van te voren opgeven en er vervolgens in de klas niets meer aan doen." Zwakke leerlingen krijgen van meester Van Eckeveld geen extra werk mee. ,,Nee, dan lijkt het net of je zegt: ,,Nou, ik heb huiswerk meegegeven, meer kan ik er niet aan doen.'' Je moet die kinderen op schóól goed begeleiden. De leerlingen van Van Eckeveld voeren de hun opgegeven taak bijna altijd uit. ,,De psalm, dictee woordjes en namen en feiten vergeten ze niet, dat is een automatisme geworden. Aardrijkskunde en geschiedenis vergeten ze ook vrijwel nooit. Dat komt ook omdat we op school ermee oefenen en ik het de dagen tevoren nog eens zeg."

Verantwoordelijkheid
,,'t Komt wel eens voor dat ze het ,,per ongeluk expres" vergeten. Dan kijk ik maar naar de gezinssituatie en als het een druk gezin is moet je wel eens een oogje dichtknijpen: de ouders kunnen niet alle kinderen nasloffen.
Ik vind namelijk dat de ouders in dezen heel duidelijk verantwoordelijk zijn.
Ze hebben de taak om de kinderen te stimuleren, ze zo ver te krijgen dat ze het uit zichzelf doen. Veel kinderen in mijn klas hebben dat overigens niet nodig, die doen het al zelf of hoeven er thuis niets meer aan te doen." Persoonlijk ziet Van Eckeveld huiswerk als voorbereiding op het voortgezet onderwijs, maar tevens is het een verdieping in de stof en een geheugentraining. ,,Je bespreekt bijvoorbeeld het onderwerp delfstoffen heel uitvoerig, de hoofdlijn daarvan geef ik op als huiswerk."
Op de P. A. worden geen richtlijnen gegeven aan de studenten over huiswerk geven. ,,Bij mij op school zoekt iedereen het zelf uit; op m' n vorige school hebben we na klachten van de ouders samen overiegd en het huiswerk wat verminderd. Ik zou het fijn vinden als er geen huiswerk nodig zou zijn, maar deze maatschappij vraagt erom. En waarom zouden we de kinderen er dan niet in trainen?"

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 18 april 1985

Terdege | 64 Pagina's

Huiswerk, moet dat nou?

Bekijk de hele uitgave van donderdag 18 april 1985

Terdege | 64 Pagina's