Het Comrie-lyceum in Zwaardorp ook voor rekkelijken?

Egens in Nederland ligt Zwaardorp. Nooit van gehoord? Zwaardorp heeft zelfs een reformatorische scholengemeenschap, het Dr. Alexander Comrie-lyceum. In Zwaardorp woont de familie B., met een zoon Arjan". Vader en moeder B. willen Arjan op het Comrielyceum. Weliswaar hebben Arjans ouders wat ruimer en rekkelijker opvattingen dan de meeste mensen in Zwaardorp, maar toch zien zij Arjan graag op een reformatorische school. Trouwens, vader B. heeft zelf vroeger ook op het Comrie gezeten. Het schoolbestuur, de kerken die achter de school staan, en de ouders hechten groot belang aan een strak toelatingsbeleid, opdat het Comrie zijn beslist reformatorisch stempel behoudt. Er wordt dan ook, zoals gebruikelijk, met vader en moeder B. gepraat. De conclusie is, dat Arjan niet wordt toegelaten.

Rechter
Ik denk dat de lezers van Terdege deze situatie wel zullen herkennen. Maar nu gebeurt er iets ongewoons. Arjans vader loopt naar de rechter. Hij wil een uitspraak dat Arjan wèl goed reformatorisch is, en wèl tot de school moet worden toegelaten. Eerst wijst de rechter de eis van vader B. af, maar in hoger beroep krijgt deze toch gelijk. De rechter zegt: Men kan en mag van mij geen uitspraak verlangen of Atjan goed reformatorisch is, want het komt een rechter niet toe een oordeel te vellen over de juiste uitleg van geloofskwesties. Ik moet dus beslissen op basis van een belangenafweging. Het belang van Arjan om dat onderwijs te kunnen volgen dat het meest overeenkomt met zijn godsdienstige overtuiging, weegt voor mij zwaarder dan het belang dat de school erbij heeft om bepaalde regels te handhaven. Dus moest de school Arjan alsnog toelaten, op straffe van een dwangsom van duizend gulden per dag. Maar het schoolbestuur accepteerde dat op zijn beurt niet en tekende cassatie aan bij de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege dat ons land kent. En de uitspraak van de Hoge Raad wordt nu komende vrijdag, 22 januari, verwacht.

Onderscheid
Echt gebeurd? Ja. Alleen gaat het in werkelijkheid om Aram Brucker op het orthodox-joodse Maimonides-lyceum in Amsterdam. Maar het moge duidelijk zijn, dat deze zaak alle bijzondere scholen ten nauwste raakt. Tot nu toe is het recht van een bijzondere school algemeen erkend, om de kring van leeriingen zelf te bepalen en dus kinderen te weigeren op grond van normen, die uit de grondslag voortvloeien. Wie zichzélf wil onderscheiden, moet noodzakelijk onderscheid maken, in de zin van wie er wel en wie niet mee kan doen. Alleen zo is bewaring van de eigen identiteit mogelijk. Liet het Maimonides nu maaralleen orthodox-joodse kinderen toe, dan zou er waarschijnlijk geen probleem zijn. Maar zo is het niet. Maimonides staat open (ik citeer de statuten) ,,voor -overeenkomstig de halacha— joodse kinderen". Er zitten ook kinderen op uit de Liberaal Joodse Gemeente, waartoe het gezin Brucker behoort. Waarom Aram dan geweigerd?

Wie is jood?
Wie is jood? De halacha (joodse wet) zegt: wie uit een joodse moeder geboren is, of wie toegetreden is tot het jodendom ten overstaan van een rabbijn. Arams moeder is geen geboren jodin, maar toegetreden bij een liberale rabbijn. De orthodoxe joden erkennen de liberale rabbijnen echter niet als echte rabbijnen. Dus beschouwen zij Arams moeder (en Aram) niet als jood. Ik denk dat buitenstaanders zich niet moeten mengen in de joodse discussie over de kwestie wie jood is. De vraag is of dit schoolbestuur het recht heeft, zelf te bepalen wie het als jood beschouwt en de schooldeuren voor anderen gesloten te houden. De vraag is, of men deze eeuwenoude interpretatie van het jodendom, die uit een diepgewortelde godsdienstige overtuiging voortkomt, respecteert, of dat men van het orthodoxe jodendom aanpassing eist aan het moderne gelijkheidsdenken. Is er in Nederland nog plaats voor een school, gebaseerd op orthodox-joodse geloofsopvattingen?

Discriminatie
Zou de Hoge Raad vrijdag de school dwingen Aram toe te laten, dan zou dat verstrekkende gevolgen hebben voor het toelatingsbeleid van alle bijzondere scholen. Nog niet eerder is het gebeurd —bij mijn weten —, dat een bijzondere school gedwongen werd, een kind toe te laten tegen de eigen principiële overtuiging in. Dit heeft alles te maken met de anti-discriminatiewetgeving die in voorbereiding is. En het is wel zeer opmerkelijk, dat uitgerekend een joodse groep het eerste slachtoffer dreigt te worden van het anti-discriminatiedrijven. Een orthodoxjoodse school dreigt als eerste opengebroken te worden en verhinderd te worden, nog langer naar eigen beginselen de eigen identiteit te bewaren. Uit naam van de bestrijding van discriminatie van minderheden wordt de orthodox-joodse minderheidsgroep gediscrimineerd. Het is van het grootste belang, dat de Hoge Raad vrijdag een zodanige uitspraak doet, dat het aan instellingen mogelijk blijft om onderscheid te maken wanneer dat voortkomt uit diepgewortelde godsdienstige overtuiging.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen