Zware zomerbuien reiken soms tot 12 km hoogte

Wie oog voor de natuur heeft moet, dacht ik, ook oog hebben voor de niet zelden fraaie wolkenluchten boven ons land. Wanneer er enkel grauwe regenluchten zijn is er niet veel moois te zien, maar zeer imponerend kunnen in de zomer de als schoorstenen tegen de lucht afgetekende buienwolken zijn. In de winter ligt de wolkenbasis laag, in de zomer gemiddeld veel hoger. Hoe hoog? Vanaf de grond kijk je soms met ontzag tegen de hoge, bloemkoolvormige buientoppen, zeker wanneer de zon erop schijnt. Maar toch... zo hoog reiken ze nu ook weer niet. Als regel worden de cirruswolken (wel windveren genoemd), op een gemiddelde hoogte van 10 km, tot de hoogste wolken gerekend. Dat is een hoogte waarop de meeste vliegtuigen vliegen op wat langere afstanden. Het komt bij zware zomerse onweersbuien echter voor dat een buientop rond of even boven de 12 km hoogte komt. In de tropen ligt die maximumtop hoger, soms op 15 a 17 km hoogte.

Min 50 graden
Toen wij nog niet beter wisten dachten wij dat het op 10 a 15 km dichter bij de zon warmer is. Mis...! Op een hoogte van 10 km vriest het in de winter rond 50 graden, in de zomer rond 40 graden. In een onweersbui stroomt de warme lucht vanaf de grond als in een schoorsteen omhoog, niet zelden met een snelheid van meer dan 50 km per uur. Deze lucht koelt snel af en dat is de aanzet voor zware regenval, dikwijls met onweer en, wanneer de buienkoppen hoog genoeg komen (boven 6 a 8 km), ook vergezeld van hagel. Deze hagel wordt in het bovenste deel van de bui gevormd. Op een gegeven moment houdt die opwaartse stroming op en komt de koude lucht boven uit de bui met hevige windvlagen, regen en hagel naar beneden. Soms zie je bij een bui dan de koude lucht als een rolwolk naderbij komen. Vaak kun je stellen: hoe hoger in de zomer de buientoppen, hoe groter de kans op hagel in zo'n bui.

Richting van de bui
Het is interessant, als de lucht niet te heiig (nevelig) is, te zien hoe zo'n buiencomplex zich in korte tijd kan ontwikkelen. Aan de voorzijde trekt zo' n bui meestal de warme lucht (zuigend) naar zich toe. Aan de grond kun je dan de indruk krijgen dat de bui tegen de wind in gaat. Dat is gewoon onmogelijk. De hoogste wind bepaalt de trekrichting van de bui. Daarom moetje eerst aan de trekrichting van de hoogste wolken even vaststellen hoe daar de windrichting is. Pas dan kun je bepalen in welke richting de bui trekt. De wind aan de grond is voor die beoordeling hoogst onbetrouwbaar.

Bolbliksem
Naar aanleiding van mijn vorige artikel over bolbliksem kreeg ik van enkele lezers een ooggetuigeverslag over wat zij hebben meegemaakt met een bolbliksem, zowel binnenshuis als ook bij voorbeeld bij een autobus met passagiers. Bedankt!

Extreem droog
De aprilmaand 'deed' het goed, maar mei behoorde bij de vier warmste maanden van deze eeuw. Het was de warmste sinds 1947. Heel wat beter dan verieden jaar, toen wij op 5 dagen (nu 19) dagen buiten konden zitten. April en mei samen braken een droogterecord met in delen van Groningen, Drentheen Overijssel 20 a 30 mm in twee maanden. In het binnenland is zeker in 200 jaar zo'n laag "voorjaarsregencijfer" niet waargenomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen